Nişan bozulunca mahkemeye gitti

Mahkeme nişan hediyelerinin iadesine, bunun mümkün olmaması halinde 12 bin 466 liranın damat adayına ödenmesine hükmetti. Nişanlı kıza hediye edilen 2 saatin ise mutat (alışılmış) hediye kapsamında olduğu gerekçesiyle iade edilmemesine karar verdi. Damat adayının temyizi üzerine davayı dosyasını ele alan Yargıtay son sözü söyledi. Yargıtay, “Yerleşik uygulamalarına göre; nişan yüzüğü dışında kalan tüm altın, takı ve ziynet eşyaları ‘mutat dışı hediye’ olarak kabul edilmiştir. Ayakkabı gibi kullanmayla eskiyen eşyalar ve nişan yüzüğü hariç tüm hediyeler iade edilmeli. İki adet marka saat davacı gence verilmelidir.” dedi. Hukukçular ise nişanın bozulması halinde sadece giymekle, kullanılmakla eskiyen ve tüketilen (elbise, ayakkabı gibi) eşyaların iadesine karar verilemeyeceğini belirterek, “Nişan sürecinde hediyeleşme abartılmamalı” uyarısında bulunuyor.

İstanbul’da ikamet eden bir genç, Küçükçekmece 3. Aile Mahkemesi’ne müracaat ederek ayrıldığı nişanlısına verdiği hediyelerin iadesini istedi. Damat adayı genç, nişanlılık sürecinde nişanlı kıza verdiği hediyelerin 25 bin 169 lira tutarında olduğunu, nişanın kız tarafının haksız hareketleri sonucu bozulduğunu öne sürerek, hediyelerin aynen, olmadığı takdirde bedelleri olan 25 bin 169 liranın yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etti. Davaya karşılık harekete geçen gelin adayı ise karşı dava ile nişanın haksız olarak bozulması sebebiyle 5 bin lira maddi ve 15 bin lira manevi olmak üzere 20 bin liralık tazminatın davacı damat adayından tahsil edilmesini istedi.

2012 yılında kararını açıklayan Küçükçekmece 3. Aile Mahkemesi, asıl davanın kısmen kabulü ile nişan hediyelerinin aynen olmadığı takdirde, bedelleri olan 12 bin 466 liranın davalıdan tahsiline, karşılık davanın ise zamanaşımı nedeni ile reddine karar verdi. Damat adayı mahkeme kararını Yargıtay’a temyize gönderdi. Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, somut olayda davacı tarafından davalı nişanlıya nişan hediyesi olarak takılan 2 adet ünlü bir markaya ait saatin mahkemece ‘mutat hediye’ sayılarak iade talebinin reddine karar verildiğine dikkat çekti. Kararda, Türk Medeni Kanunu’nun 122. maddesine göre; nişanlılık evlenme dışında bir nedenden sona ererse, nişanlıların birbirlerine vermiş oldukları, alışılmışın dışındaki hediyelerin geri istenebileceğine atıfta bulunuldu.

Kararda şu ifadelere yer verildi: “Bu maddeye göre, nişanın bozulması nedeniyle mutat dışı hediyelerin geri alınmasına ilişkin davalarda kusur aranmaz. Nişanın bozulması halinde alışılmışın dışındaki hediyeler aynen, mevcut değilse mislen geri verilir veya karşılığı sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri istenir. Alışılmış (mutat) hediyelerden kasıt giymekle, kullanmakla eskiyen ve tüketilen eşyalardır. Kural olarak giymekle, kullanılmakla eskiyen ve tüketilen (elbise, ayakkabı gibi) eşyaların iadesine karar verilemez. Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre; nişan yüzüğü dışında kalan tüm altın, takı ve ziynet eşyaları mutat dışı hediye olarak kabul edilmiştir. Öyle ise mahkemece, bu ilke ve esaslar gözetilerek davalıya, davacı nişanlısı tarafından takıldığı sabit olan 2 adet saatin de iadesine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir. Bu itibarla açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün bozulmasına oybirliği ile karar verildi.”

NİŞAN YÜZÜĞÜ DIŞINDAKİ HEDİYELER MUTAT DIŞIDIR

Yargıtay’ın kararını değerlendiren Avukat Mustafa Akıncı, nişanlılık sürecinde hediyeleşmenin abartılmaması uyarısında bulundu. Yargıtay’ın emsal bir karara imza attığını belirten Avukat akıncı, “Maddi ve manevi tazminat davasından farklı olarak, hediyelerin geri verilmesi davasında nişanın tek taraflı olarak bozulmuş olması veya diğer tarafın kusurlu olması şartları aranmaz. Bu dava, nişanlılık ilişkisinin evlenme dışında sona erdiği her durumda, diğer tarafın kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın açılabilir. Burada en önemli unsur; mutat dışı hediyeler konusudur. Nişan yüzüğü dışında kalan tüm takı ve ziynet eşyaları iade edilmelidir.” şeklinde konuştu.