Telomer tedavisi nedir? Sertab Erener'in uyguladığı telomer tadavisi hakkında tüm merak edilenler!

Tıptaki son teknolojileri takip etmesi ve uygulamasıyla tanınan Sertab Erener, son olarak dünyada yalnızca birkaç kişinin uyguladığı telomer tedavisine başladı. Bu gelişmelerin ardından telomer nedir, telomer tedavisi nasıl yapılır sorularının yanıtı merak konusu oldu. Peki yaşlanmayı geciktiren ve ömrü uzatan telomer nedir, telomer tedavisi nasıl yapılır ve ne demek?

TELOMER NEDİR?

Ünlü sanatçı Sertap Erener'in 100 yaşına kadar yaşamak için başlattığı öne sürülen telomer tedavisi Nedir? Telomer ne anlama geliyor? Gazeteci Ayşe Arman, ünlü sanatçı Sertap Erener'in Telomer tedavisine başladığını yazmıştı. Söz konusu tedavinin amacı yaşlanmayı geciktirmek. Telomer, ökaryotik doğrusal kromozomların uçlarında bulunan, herhangi bir gen kodlamayan, özelleşmiş heterokromatin yapılarıdır. Telomerlerin varlığı, kromozomların uçlarının rastgele çift zincir DNA kırılmalarından koruyarak istenmeyen kromozom uçlarının birleşmesinden ya da kromozomu nükleolitik parçalanmadan korur. Kromozomların bu fiziksel korunmasının dışında, ökaryotik telomerleri, kromatin organizasyonu, kromozomların replikasyonu ve hücre çoğalması gibi önemli hücresel görevleri vardır.

Telomer, ökaryotik doğrusal kromozomların uçlarında bulunan, herhangi bir gen kodlamayan, özelleşmiş heterokromatin yapılarıdır. Telomerlerin varlığı, kromozomların uçlarının rastgele çift zincir DNA kırılmalarından koruyarak istenmeyen kromozom uçlarının birleşmesinden ya da kromozomu nükleolitik parçalanmadan korur. Kromozomların bu fiziksel korunmasının dışında, ökaryotik telomerleri, kromatin organizasyonu, kromozomların replikasyonu ve hücre çoğalması gibi önemli hücresel görevleri vardır.

Memeli telomerleri, canlı türüne, hücre türüne ve genetik geçmişe bağlı olarak 1-50 kb telomerik DNA'ya sahip olabilir. İnsan telomerleri, üreme hücrelerinde 10-15 kb'dır, fakat bazı somatik hücrelerde ve genellikle kanser hücrelerinde daha kısadır. Bu uç diziler çok iyi korunmuşlardır.

TELOMERLER VE HÜCRE YAŞLANMASI

İnsan telomerleri, kromozomun uç bölgesinde bulunan ve çift iplikli arka arkaya tekrarlanan 3' TTAGGG hekzanükleotid dizisinden oluşurlar. Bu hekzanükleotid dizileri, kement şeklinde ilmik oluşturan (T-loop) 100-200 nükleotitlik G-zengini (G-kuyruğu) sarkan 3' tek iplikli TTAGGG dizisiyle sonlanırlar

Telomerler her hücre döngüsünde ortalama 50-150 baz çifti azalır. Bu telomer kısalması sonuçta, hücre bölünme sayısını kısıtlar. Son zamanlarda yapılan gözlemler, telomerlerin düzenlenmesinin birçok ökaryotik hücrenin hücre döngüsünde önemli bir etken olduğunu ortaya koymuştur . Telomerik birleşmeler, mitoz sırasında kırılan disentrik kromozomların oluşmasına sebep olarak kromozom köprülerinin, kırıklarının ve birleşmelerin oluşmasını sağlarlar. Sonuçta hayatta kalan hücrelerin genomlarında değişiklikler olur. Fonksiyonel olmayan kromozom uçları ve genomdaki dengesizlik ayrıca telomer uzunluğunda değişiklik olmasına sebep olur. Bu da, hücre yaşlanması kontrolünde hızlanmaya ya da gecikmeye sebep olur. Bu yüzden fonksiyonel olmayan telomerler, genetik bilginin kaybolmasına, yeniden düzenlenmesine ya da dengesinin kaybolmasına sebep olur. Bu genomik değişiklikler de sonuçta hem kansere hem de fenotipin yaşlanmasına sebep olur .

Hücre bölünmesinin devamlılığını sağlamak için üreme hücrelerinde, klonal gelişme gösteren lenfositlerde ve ölümsüz kanser hücrelerinde telomerlerin korunması gerekmektedir. Telomer uzunluğunun korunmasını sağlayan en bilinen yöntem, telomerlerin de novo olarak üretilmesi ve telomeri kapaması için telomerazın verilmesidir.

"AMERİKA'DA 3 AMELİYAT OLDUM"

Sertab Erener, bir erkinliğe konuk oldu. Four Seasons Bosphorus Hotel'de gerçekleşen organizasyonda, "Biyolojik Yaşı 40'ta Durdurmak ve Telomerler" başlıklı bir konuşma yapan Erener, çocukluk yıllarında kalın bağırsağıyla ilgili bir rahatsızlık geçirdiğini ve 25 yıl boyunca ülseratif kolit hastalığıyla yaşadığını söyledi.

Hastalıkla mücadele ederek, sanat hayatından vazgeçmediğini belirten Erener, "Amerika'da 1 yıl içinde 3 ameliyat geçirdim. Kolay bir şey değildi. Adaptasyon dönemi çok daha farklıydı" diye konuştu. Erener, tedavi sürecinde de zorlu bir dönem geçirdiğine dikkati çekerek, şöyle devam etti: "Bu süreç içerisinde iki albüm kaydettim, konserlerime devam ettim. Ondan önce başka bir hastalığımda da çalışmalarıma devam ediyordum ve baktım ki benim en değerli karakter özelliğim savaşçı ruhum. Yani yenilmiyorum ben. Bir şekilde kendimi tedavi edip, hayata devam etmek istiyorum. Müzik burada çok etkili, çok sevdiğim bir şeyi yaptığım için herhalde. Hep sahneye çıkmaya, konserlere gitmeye, şarkılar yazmaya ve söylemeye devam ettim."

'HAYATI ALGILAMA FARKINDALIĞIMI DEĞİŞTİRDİM'

Tedavi sonrasında ruhsal olarak da değişmeye karar verdiğini ve bu değişime yogadan başladığını kaydeden Erener, "Siz ne hayal ederseniz, ne düşünmeye başlarsanız sizin etrafınızda hayat öyle organize olmaya başlıyor. Hayat böyle bir şey ve birçok insanla tanıştım. Doktorlardan tutun, yoga hocasına kadar. Oradan Çin, Tayland seyahatlar, içsel çatışmalar ve meditasyon, bütün bunlar tabi beni başkalaştırdı. Hayata bakışım değişti. Hayatı algılama farkındalığımı değiştirdim ve hala değiştiriyorum" ifadelerini kullandı.

"KENDİ KENDİMİZİ YAŞLANDIRIYORUZ"

Erener, sağlıklı ve uzun bir ömür için haftanın 3-4 günü spor yapılması gerektiğine dikkati çekerek, "Kalbinizi 140 atışlara çıkaran bir şeyler yapmanız lazım. Yani o teri atacaksınız, hormanlarınız iyi çalışacak. Yaşlanmayı biz seçiyoruz. Biz kendi kendimizi yaşlandırıyoruz" değerlendirmesinde bulundu.