Sizin normaliniz hangisi?

Geçtiğimiz hafta sosyal paylaşım ağlarından birisinden gönderilen videoyu birkaç gün geçtikten sonra izleme fırsatı buldum. Daha erken izleyemediğim için kendime de kızdım.
Boğaziçi Üniversitesi Living with Disabilities (engellerle yaşamak) dersi kapsamında hazırladığı video tamamen amatör hazırlanmış ama, konuyu muhteşem anlatmış.
Hemen Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Bölümü öğrencisi sevgili Rüzgar Paluch'a ulaştım. Bu çalışmayı grup olarak (Rüzgar Paluch, Ayşe Nur Köse, Ebrar Yıldırım, Zülal Kandaş, Ebru Gökçe) kendisi de görme engelli Engin Yılmaz hocanın dersinde, engel kavramıyla ilgili doğru bilinen yanlışları düzeltirken, bir taraftan da 'normal nedir, engel nedir, engelli kimdir, engelsiz kimdir?' gibi sorulara cevap arayıp "normal" kelimesini kullanırken kastetmek istenilenle aslında ne kastedildiğinin arasındaki uçurumu anlamalarını sağlamış.
TDK'ya göre normal kelimesinin anlamı: Alışılagelene, kurala uygun olan, şaşılacak bir yönü bulunmayan, olağan, doğaldır. Kulağa oldukça hoş geliyor!
Videoda; körlerin çoğunlukta olduğu dünyada, körlerin gündelik yaşamda en çok karşılaştıkları durumları tersine çevirerek, normal diye kabul edilen kişilerin yaşadıkları zorlukları (lokantada yemek yerken gören kişi, gören bireyin iş başvurusu ve işe alınma süreci, yeni tanışılan gören erkek arkadaşla tanışma süreci) anlatıyor.
Betimlemeli videoyu bu linkten izleyebilirsiniz: https://www.facebook.com/ruzgarpaluch/videos/1068937399909954/
Videonun sonunda "normal toplum tarafından inşa edilmiş bir kavramdır" diyor.
Gerçek manada günlük hayatta, eğitimde, siyasette, sporda, yaşamın her alanında "normal" kelimesini kullanıyoruz. Kime göre, neye göre? Bazı söylemlerle örnek vermek istiyorum. Normal doğum, sezaryen doğum, acaba hangisiyle doğan çocuk "normal" kabul ediliyor?
Normal kadın, normal olmayan kadın; Neye göre normal ya da anormal diyoruz. Boyu uzun, sarı saçlıya mı? Boyu kısa siyah saçlı olana mı? Sakız çiğneyen mi? Sakız çiğnemeyen mi?
Herkes kendi var oluşuyla normal yaşıyor zaten.
Kimsenin insanları yargılama, hak ve yetkisi yoktur. Bu sınır sınırı koyanların kafasındadır aslında. Sağlık, günah, suç gibi tanımlamalar hayatın içinde var ve herkes tarafından yaşanılabilir bir durum. Bunları yapanlar normal değil mi? Yaşanılan normal hayatta birbirimize fırsat eşitliği sağlamak ve saygı duymak bizi normalleştirir. İşte hepsi bu. Aksi takdirde insana sorarlar "sizin normaliniz hangisi?"
Teşekkürler Engin Yılmaz ve sevgili öğrencileri...