İdlib'in riskleri

24 Eylül'den bu yana bağımsızlık referandumu nedeniyle neredeyse Kuzey Irak'la yatıp Kuzey Irak'la kalkıyorduk. Ta ki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye'deki iç savaşın en çetrefilli bölgelerinden İdlib'le ilgili açıklamalar yapıncaya kadar. Esasında uzun süredir İdlib ve çevresinde baş döndürücü bir hareketlilik var. Rusya'nın bu bölgede uzun süredir belirleyici bir aktör olması, Türkiye ile ilişkileri normalleşme sürecine oturtmasının ardından daha da bir önem kazandı.

Dünyanın birçok yerinde, İdlib'in çözülmesi halinde Suriye'deki iç savaş düğümünün çözüleceği düşüncesi hakim. Ancak işin sadece İdlib'le sınırlı olmadığını bilmekte fayda var. Zira Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın dün yaptığı "Yeni inisiyatifler de alacağız" açıklaması yeni bir noktada yeni bir operasyonun başka ülkelerle işbirliği içerisinde başlatılabileceğinin en net anlamı demek...

Peki, İdlib neden bu kadar önemli? Bir kere yakın bir zaman diliminde Astana'daki görüşmelerde Türkiye, Rusya ve İran İdlib'de çatışmasızlık bölgeleri için el sıkışmıştı. Bu adım, ABD'yi fazlasıyla rahatsız etmişti.

İdlib'in karşısında Hatay var. Yani yanıbaşımızda gelişen çarpıcı gelişmeler söz konusu... Muhalifler için başkent konumunda ve çok şiddetli çatışmalar yaşanan bir alan... Sınırımıza yakın yerde olması, muhtemel bir göç dalgası anlamına geliyor. Halep'ten kaçanların da buraya geldiğini düşünecek olursak ciddi bir göç sorunu söz konusu olacaktır. ABD'nin de, Suriye rejiminin de İdlib'le ilgili gizli ajandaları var.

İdlib'le ilgili açıklamanın hafta içinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli arasındaki 45 dakikalık görüşmeden sonra gelmiş olması da önemli. Bahçeli, dünkü açıklamasında Erdoğan'a İdlib politikası nedeniyle övgüler yağdırdı. CHP'nin de son tezkereye destek vermesi de önemli bir ayrıntı. İktidar ve muhalefetin Suriye ve Irak konusunda ana hatlarda aynı yönde durması, güçlü bir dış politikanın dışavurumu olarak değerlendirilmelidir.

Öyle görünüyor ki başlamak üzere olan yeni haftada İdlib'in sınır komşusu Hatay'da Reyhanlı sınır bölgesinde olağanüstü hareketlilik yaşanacak. Uzun süredir bu bölgeye sevkıyatın yapılması, risklerin çok ciddi olarak değerlendirildiğini ve buna karşı kapsamlı bir planın devreye alınacağını gösteriyor. Keza Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar da kuvvet komutanlarıyla birlikte dün sınır bölgesindeydi. İdlib merkezli yaşananlar, sıradan olmayacak. Buradaki operasyonlar aynı zamanda Kuzey Irak yönetimine de mesaj olarak lanse edilecektir.