Moskova zirvesi neden önemliydi?

İstanbul ve Kayseri’de bir hafta arayla düzenlenen terör saldırıları sonrası başkentin göbeğinde gerçekleştirilen terör saldırısı, sadece ülkemizin değil dünya gündeminin ilk sırasına yerleşti.    
Herkes, Suriye Halep’teki tahliyelere ve kırılgan ateşkes sürecine odaklanmışken Ankara’da Rusya Büyükelçisi Andrey Karlov’un polis memuru Mevlüt Mert Altıntaş tarafından silahlı saldırı sonucu öldürülmesi, kısa sürede ortalığı kasıp kavurdu.
Saldırıdan neredeyse yarım gün sonra Rusya’nın başkenti Moskova’da Türkiye-Rusya-İran’ın dışişleri bakanları aynı masaya oturup Suriye’yi ele alacaktı. Saldırının mesajı bir anlamda bu toplantıya yönelikti. Yapılmasından duyulan rahatsızlık belki de bu yolla ifade edilmiş olundu.
Moskova’daki zirve önemliydi zira Türkiye ile İran’ın Suriye konusunda izledikleri politika ve sahadaki uygulamaları 180 derece ters nitelikteydi. Şii milislerin saldırılarına yönelik Ankara’nın tepkisi ortada. Tahran ise Ankara’nın eleştirilerine tehlikeli nitelikte yanıtlar veriyordu.
Ortadoğu’nun topyekün bir mezhep savaşına doğru gittiği son derece hassas bir dönemde Türkiye ile İran’ın aynı masada hem de Rusya’nın devrede olduğu bir masada yan yana oturması çok önemliydi. Bu fotoğraf, bölgede parçalanmışlıktan ve düşmanlıktan beslenen birçok odağı rahatsız etti ki bir anda ortalık karışmaya başladı.
Fotoğrafın belki de en önemli noktası, Türkiye ile Rusya’nın İran’ın da yer aldığı bir masada Suriye’de çözüm için görüşüyor olmasıydı. Ankara-Moskova hattında uçak krizi sonrası başlayan normalleşme süreci hızla ilerletilmiş ve ekonomik alanda da ilk rahatlamayı sağlayan karşılıklı adımlar atılmıştı.
Suriye’de etkinliği tartışılmaz olan ve Ortadoğu’ya ilgisi her geçen gün daha da artan Rusya’nın Türkiye’yle dirsek temasında olması, hele hele Suriye’de çözüm için aynı zeminde buluşması çözümsüzlükten beslenen odakların kabul edebileceği bir şey değildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, saldırganın FETÖ’yle bağlantısının net olduğunu çok açık ifade etti. Erdoğan, Türkiye’nin bölgede attığı adımlardan rahatsız olanların bu işin arkasında olduğunu kaydetti ki şimdiye kadar anlatmaya çalıştığım tablo, bunu  özetliyor.
Ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 15 Temmuz darbe girişimi sonrası Türkiye’ye yönelik verdiği destek mesajlarının ardından büyükelçinin öldürülmesi sonrası verdiği ‘İlişkiler bozulmayacak’ mesajı da son derece önemli. Ankara, Moskova’yla zor bir süreçten sonra başlayan normalleşme yolculuğunda trafik kazası yaşanmasını istemiyor.
ABD’nin Moskova’daki Türkiye-Rusya-İran zirvesinden rahatsız olduğu da bir gerçek... Halep’teki yıkımdan açık bir şekilde Moskova’yı da sorumlu tutan ABD’nin İran’la arasının yıllardır açık olduğu da ortada. Öyle görünüyor ki Ankara-Moskova-Tahran hattında trafik arttıkça bölgede taşlar çok radikal şekilde yerinden oynayabilir. Washington’un rahatsız bir şekilde bu hattaki trafiği takip ettiğini de not etmek gerekiyor.