Referandum gerçekleşirse...

Hafta başından bu yana Türk Silahlı Kuvvetleri'nin sınır hattında yaptığı sevkıyat ve günlerdir süren askeri tatbikatı, açık açık Kuzey Irak yönetimine referandum ısrarı nedeniyle gözdağı niteliği taşıyor. Tatbikatlar sürerken gerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ABD'de, gerekse Başbakan Binali Yıldırım Türkiye'de hemen her gün yaptıkları açıklamalarla Barzani yönetiminin girdiği yoldan bir an önce geri dönmesi gerektiğini aksi halde sonuçlarına katlanmak zorunda kalacağını dile getirdi. Erdoğan'ın ABD'den dönüşte ayağının tozuyla Milli Güvenlik Kurulu'na başkanlık etmesi ve ardından Bakanlar Kurulu toplantısının gerçekleşmesi, net bir mesaj içeriyor: Artık sabrımız da vaktimiz de kalmadı! Askeri seçenek için eller tetikte...

Ne diyor ana çizgilerde Milli Güvenlik Kurulu ve Bakanlar Kurulu açıklamaları? "Türkiye, uluslararası anlaşmalardan doğan haklarını kullanmaktan geri kalmayacaktır" mesajı veriliyor ana hatlarıyla. Ankara, bir yandan da "Bağdat yönetimiyle aranızdaki meseleleri çözeriz" diyerek alternatif de koydu masaya. MGK'nın açıklamasında yer alan "Kuzeyiyle birlikte tüm Irak'ın; Araplar, Kürtler, Türkmenler, Ezidiler, Keldaniler, Süryaniler ve diğer toplumsal gruplardan oluşan çoğulcu yapısının, ancak ülkenin toprak bütünlüğü temelinde korunabileceği belirtilmiştir" ifadeleri de önemli. Zira, Türkiye hassasiyetini Kerkük ve Türkmenler üzerinde yoğunlaştırsa da Kuzey Irak'ın çok kompozit bir yapıda olduğu gerçeğini gözler önüne seriyor bu ifadeler...

Bu tartışmalı referandum hayata geçecek olursa aralarına nifak tohumları ekilmesi çok kolay olan bu farklı toplumsal yapılar arasında önü alınamaz şiddet dalgasının başlaması ihtimali gerçeğe dönüşebilir.

Tam MGK bildirisinin yayınlandığı dakikalarda ABD'den de flaş açıklamalar gelmesi de zamanlama açısından ayrı bir yere konulmalı. "Referandum büyük riskler taşıyor ve bu ABD'nin kontrol edebileceği bir şey değil" diyen ABD yönetiminin, Ankara'da MGK sürerken aynı doğrultuda yaptığı açıklamalar Ankara'nın endişelerinde yalnız olmadığını gösterdi. Herkes artık son sözünü söyledi. Olur da bu referandum son dakikada iptal olmazsa, daha da yalnızlaşması ve köşeye sıkışması kaçınılmaz olan Kuzey Irak Yönetimi'nin hevesi, kısa sürede kursağında kalabilir. Asıl sorun ise bölgedeki kutuplaşmanın daha da belirsiz ve tehlikeli hale gelecek olması... Olur da bağımsızlık referandumu sonuçlarıyla yol alınmaya çalışılırsa en büyük ticaret ortakları olan Türkiye'nin sırtını çevirip askeri müdahale seçeneğini hayata geçirmesi, bu referandumu daha başından geçersiz kılacaktır.