Trump, ateşle oynuyor

Sözleri, icraatları kadar görevlendirmeleri de hararetli bir şekilde tartışılıyor ABD Başkanı Donald Trump'ın... Görevlendirmeleriyle ilgili tartışmalar daha çok Rusya'nın ABD Başkanlık seçimine müdahale ettiği iddiası üzerinde yoğunlaşıyor. Bu tartışma sürerken asıl meseleyi de gözden kaçırmamak lazım... Bu, Ortadoğu'nun ayarını iyice kaçıracak bir hamle...
Trump'ın gelecek hafta Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak resmen tanıyacağı iddiası, diplomasi kulislerine bomba gibi düştü. Bu açıklama için hatta gün bile telaffuz ediliyor. İddia o ki, Trump açıklamasını çarşamba günü yapacak. Bu açıklama, bir devletin sıradan bir dış politika değişikliği olarak algılanmayacak. Evet, ABD-İsrail ilişkileri bir hayli yoğun ancak Filistin'le ilgili de hassas olduğunu gösterme çabası da bir gerçek. Samimiyeti sorgulanabilir ancak bu bir dış politika realitesi ve bölge için de kritik önem taşıyor.
Bu, bir süper gücün çıkmaz sokakta bulunan küresel bir meselede taraf tuttuğunun resmen dile getirilmesi olacaktır. Trump'ın resmen tanımayla yetinmeyip Tel Aviv'deki büyükelçiliği Kudüs'e taşıma hamlesini de yapacağı konuşuluyor. Yani, konuşulan plana göre iş sadece lafta kalmayacak ve pratiğe de dökülerek kararlı olunduğu mesajı verilecek.
Kısa süre önce Filistin'de 'düşman kardeşler' olarak nitelendirilen Hamas ve El Fetih'in bir nevi barış yoluna girdiklerine tanıklık ettik. Yani Filistin'in bölünmüşlüğünü sona erdirme adına girilmiş yolun en büyük adımıydı bu... Ortadoğu sorununun belki de merkezi sayılacak İsrail-Filistin meselesinin en önemli boyutlarından biri Hamas-El Fetih kavgası... Bu kavganın sona erdirilmesi adına yıllar sonra çok net bir iradenin ortaya konmasının ardından Trump'ın atacağı konuşulan bu adımlar, manidar görülüyor. Trump'ın seçim kampanyası döneminde Yahudi lobisinin desteğini almak için büyükelçiliği Tel Aviv'den Kudüs'e taşıma sözü verdiğini biliyoruz. Ancak, bugüne kadar bölgenin kırılganlığını göz önüne alan ABD başkanlarının böyle bir yola neden girmediklerini de iyi anlamak gerek.
Kudüs'ün resmen tanınması ve büyükelçiliğin taşınması, ABD-İsrail bağlarını daha da kuvvetlendirecektir ancak bölgenin istikrarı açısından çok büyük risklere de kapıyı ardına kadar açacaktır. Filistin'de birlikteliğin ete kemiğe büründüğü bir dönemde bölgenin dengelerini sarsacak böyle bir adım, sadece İsrail-Filistin çatışmasına yol açmayabilir. Lübnan'ın hali ortada... Suriye-İran kavgasında adeta arada sıkışan Lübnan'da yönetimde kaos var. Mısır'da da yönetimin diken üstünde olduğu söyleniyor. Irak'ta referandum krizinin yol açtığı yüksek tansiyon da sürüyor. Suriye'de ise Soçi zirvesi sonrası çok kritik bir döneme girildi. Adeta pamuk ipliğiyle bağlı bu ilişkileri yıpratacak potansiyeldeki bu hamlenin en azından ertelenmesinin bölge istikrarına katkı açısından önemli olduğunu düşünüyorum.