İbn-i Sina, Biruni ve salgın

İbn-i Sina'nın tam adı Ebu Ali el-Hüseyin ibni Abdullah ibn-i Sina el-Belhi'dir. İbn-i Sina, Fars tıp adamı, astronom, yazar ve filozoftur. Tıp tarihinin en önemli isimlerinden biridir. Buhara yakınlarındaki Efşene köyünde 980 yılında dünyaya gelir ve Hamedan şehrinde 1037 tarihinde vefat eder. Tıp ve felsefe alanına ağırlık verdiği değişik alanlarda 200 kitap yazar.

Biruni, (973-1050)Fars bilgin ve hezarfendir(pek çok farklı disiplinde engin bilgiye sahip olan kişi). Batı dillerinde adı Alberuni veya Aliboron olarak geçer. Gökbilim, matematik, doğa bilimleri, astroloji, coğrafya ve tarih alanındaki çalışmalarıyla tanınır.

İki bilim insanı da Fars kökenli olup, Özbekistan'da aynı dönemlerde doğar.

Geçmişteki çekilmiş siyah beyaz bir Rus filminde, veba salgını döneminde Biruni ile İbn-i Sina karşılaşır. Biruni kucaklaşmak ister. İbn-i Sina onu durdurur ve önce temiz elbise ve sirkeli su getirmelerini talep eder. Biruni şaşkınlık içinde bunun hangi milletin geleneğinde olduğunu sorunca "Veba bulaşan her milletin geleneğinde olmalıdır " diyerek şöyle devam eder:

"Veba insandan insana, temasla, havadan bulaşmaktadır. İnsanlar bir araya gelmemeli, evinde kalmalı. İnsanlar camiye gitmemeli, evinde ibadet etmeli. Esnaf insanların evine ihtiyaç duydukları malları götürmeli."

Ve o yörede duyurular başlar.

Bu filmi izleyince aklıma Fahrettin Gülener'in kendi deyişlerinden biri geldi:

"Dersler her çağda vardır. Tek kusur; İnsanoğlu hep unutur..."

Lütfen evde kalmaya devam edin.

Nane, portakal suyu ve Korona

Konunun uzmanları sosyal izolasyonun dışında bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi ve sağlıklı beslenme konusuna dikkat çekiyor.

Bu noktada bir hekim ve profesör dostumun paylaşımını sizlere iletiyorum:

"Hesperidin molekülü hücrelere Coronavirüsü bağlayan ACE-II proteinini baskılıyor, Ayrıca virüsün hücre içerisinde kopyalanmasını zayıflatarak hastalanma riskini azaltıyor,

Hesperidin ise doğal olarak çok rahat bulunabilen bir etken madde.

Hesperidin Turunçgillerde ve nanede bulunuyor. En çok ise kuru nanede.

100gr kuru nanede 480 mg hesperidin, 100 ml sıkma portakal suyunda yaklaşık 30 mg hesperidin ve 100 ml limon suyunda 18 mg hesperidin vardır."

Sentetik ve kimyasallardan uzaklaşıp, biraz doğaya dönelim. Saksılarda ve bahçemizde veya balkonumuzda yetiştirdiğimiz naneyi yemeyi unutmayın.

Naneyi yemezseniz, eskilerin deyimiyle naneyi yersiniz. Bu deyiminde öyküsü şöyledir:

"Nan" Arapça ekmek demektir. Osmanlı Türkçesinde "nan-ı aziz" diye geçer. Eskiden üç beş medrese mollası, ramazanda köylere teravih namazı kıldırmaya gidiyorlarmış. Köyün birinde muhtardan nan-ı aziz istemişler. Muhtar:

"O dediğiniz naneden bizim köyde bulunmaz" demiş.

Mollalar, karnımız aç, bize nan gerek. Deyince de muhtar "Açsanız ekmek getireyim, biz öyle nane yemeyiz" deyince muhtar, mollalar gülmüşler ve nan'ın anlamını muhtara açıklamışlar.