Deneme Süresinde sigorta yaptırmak zorunludur

Çalışma hayatında deneme süresi kavramı İş Kanunu'nda düzenlenmiştir. 4857 Sayılı İş Kanunu'nda; tarafların, iş sözleşmesini, kanunlara aykırı olmamak kaydıyla serbest bir şekilde düzenleyebilecekleri ve iş sözleşmesine deneme süresi eklenebileceği belirtilmektedir. Kanunun bir başka maddesinde ise deneme süreli iş sözleşmesinin tanımı yapılarak tarafların 2 aylık deneme süresi öngörebileceği, toplu sözleşme ile bu sürenin en fazla 4 aya kadar uzatılabileceği düzenlenmektedir. Deneme süresi içinde iş sözleşmesinin işveren veya işçi tarafından bildirimde bulunmaksızın sona erdirmeleri halinde tazminat yükümlülüğü oluşmadığını belirtmekte fayda vardır.
Görüldüğü gibi deneme süresi içerisinde iş sözleşmesinin sona erdirilmesi karşılıklı olarak tarafların sadece ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğünü ortadan kaldırmaktadır.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda gerek sigortalı tanımında gerekse kimlerin sigortalı olacakları açık açık belirtilen maddelerde deneme süresi ile ilgili istisnai bir hüküm bulunmamaktadır. Zaten ilgili kanunda, kimlerin sigortalı olmayacağı tek tek sayılarak hüküm altına alınmıştır. Son olarak kanunda, sigortalılık başlangıç tarihinin işe başlama tarihi olduğu, en geç bir gün öncesinden işe giriş bildirgesi ile internet üzerinden işlemlerin yapılacağı düzenlenerek herhangi bir belirsizliğe yer verilmemektedir. Görüldüğü gibi açıklanan hükümlerin hiçbirinde deneme süresinde sigorta yaptırılmayacağına ilişkin bir muafiyet söz konusu değildir. İşverenlerimiz tarafından çalıştırılan işçilerimizin çalışmaya başladıkları gün sigortalı yapılmaları gerektiği kesin ve açık bir şekilde düzenlenmiştir. İşverenlerimizin herhangi bir idari yaptırımla karşılaşmamaları için bu hususa dikkat etmeleri çok önemlidir. Ayrıca özlük dosyası oluşturulması için gerekli evrakların tamamlanması beklenmemeli işe başlanıldığında sigorta giriş işlemleri süresinde gerçekleştirilmiş olmalıdır. Çünkü unutulmamalıdır ki istatistiklere göre en fazla iş kazası işe başlanılan ilk gün gerçekleşiyor.

Okuyucu soruları;

Soru Firmamın prim borçları için 7143 sayılı yapılandırma başvurusunda bulunup taksitlendirdim. İlk taksiti zamanında yatırdım. Ancak ikinci taksiti yatıramadım. Yapılandırmam bozulur mu? (Selami YOKUŞ)

Cevap 7143 sayılı yasa gereği taksitli olarak yapılandırma başvurusu yapanların ilk iki taksiti zamanında yatırmaları gerekmektedir. Yatırılmadığı takdirde bozulur. Ancak Firmanızın cari döneme ilişkin prim borçları zamanında ödenmişse ve bu ödenen tutarın yapılandırmanızın ikinci taksit tutarını karşılaması şartıyla aktarma yaptırabilirsiniz. İşveren dosyanızın bulunduğu Sosyal Güvenlik Merkezine başvurarak cari dönem için yaptığınız ödemenin 7143 yapılandırmanızın ikinci taksitine aktarılmasını talep edebilirsiniz. Bu durumda yapılandırmanız bozulmamış olur. Cari dönem borcunuzu gecikmeli olarak yeniden ödeyerek çok az bir külfetle yapılandırmanızı kurtarabilirsiniz.

Soru Çalıştığımız işyerinin işleri iyi gitmiyor. Konkordato ilan edebilirmiş. İşyerinde alamadığımız 4 aylık ücretimiz bulunmaktadır. İşyeri kapanırsa maaşlarımız ne olacak. Bize yardımcı olur musunuz? (Banu ÇANDIR)

Cevap İşvereninizin, konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası, iflasın ertelenmesi nedenleri ile işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde geçerli olmak üzere, işçilerin iş ilişkisinden kaynaklanan üç aylık ödenmeyen ücret alacaklarını karşılamak amacıyla kurulmuş bu fona ücret garanti fonu diyoruz. Ücret garanti fonundan en fazla 3 aylık ödenmeyen maaşınızı talep edebilirsiniz. Bunun için gerekli evraklarla birlikte İş-Kur'a başvurmanız gerekmektedir.

Soru 23.07.2012 tarihinde özel bir işyerinde çalışmaya başladım. 32 yaşındayım. Geçen yıl doğum yaptım. Çocuğum engelli dünyaya geldi. Engelli çocuğu olan annelere emeklilik şartları nelerdir? (Hasret BALABAN)

Cevap 01.10.2008'den sonra başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu olan annelerin çalışması halinde, çalıştığı her 360 güne 90 gün ilave edilir. Ayrıca ilave edilen toplam gün sayısı kadar emeklilik yaşından da indirim sağlanır. Örnek verecek olursak, toplamda 20 yıl çalışırsanız bu süreye 5 yıl ilave edilir ve emeklilik yaşınızdan da 5 yıl düşülerek erken emeklilik hakkı elde edersiniz.

Soru:1- Cevap:1-
Toplu iş sözleşmesinde veya bireysel iş sözleşmesinde deneme süresi öngörülmüş ise bu süreler, yıllık izin hesabında, ihbar ve kıdem tazminatı hesabında düşülemez. İşvereniniz bu süreyi düşerek kıdem tazminatınızı ödemişse eksik ödeme yapmıştır.

Soru 06.07.1968 doğumlu bir bayanım.01.10.2008 den beri aralıksız Ek-5 (Tarım SSK) ödüyorum. Toplamda 3225 günüm vardır. Aylık 583 TL prim yatırıyorum. Emeklilik şartlarım nelerdir? Emekli olduğumda aylığımı daha yüksek almak için şimdiden ne yapabilirim? (Tansel ZOR)

Cevap Emeklilik şartlarınız 58 Yaş 7200 gün veya 61 yaş 4600 gün şeklindedir. Sizin için avantajlı olan 61 yaş 4600 gündür. 3 yıl 10 ay daha prim ödeyerek 4600 günü tamamladıktan sonra prim ödemeyi durdurup 61 yaşını dolduracağınız 2029 yılı doğum tarihinizde emekli olabilirsiniz. Primlerinizi asgariden ödüyorsunuz. Daha yüksek emekli aylığı alabilmeniz için imkânınız varsa daha yüksek prim yatırmalısınız. Ek-5'ten devam etmek sizin için en makul olan seçenektir.