Hava Durumu

Hangi çalışanlar ücret garanti fonu'ndan faydalanabilir? Bu kişilerin sigortasını kim yapar?

Yazının Giriş Tarihi: 30.09.2019 08:43
Yazının Güncellenme Tarihi: 30.09.2019 08:43

İşverenlerin iflas, konkordato veya başka bir nedenle ödeme aczine düşmesi halinde yanlarında çalışan işçileri korumak için oluşturulan ücret garanti fonu uzun süredir önemli bir görev yerine getirmektedir. 2003 ile 2008 yılları arasında yönetmelikle uygulama yapılırken 2008 yılında 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'na ilave edilen ek-1. maddeye istinaden ücret garanti fonuna kanuni dayanak oluşturulmuştur. Buna göre kişileri hizmet akdine tabi olarak çalıştıran işverenin konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası, iflasın ertelenmesi gibi durumlarda işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde geçerli olmak üzere, işçilerin iş ilişkisinden kaynaklanan üç aylık ödenmeyen ücret alacaklarını karşılamak amacı ile bu fon görev yapmaktadır. Ücret Garanti Fonu'nun bütçesi de işverenlerce işsizlik sigortası primi olarak yapılan ödemelerin yıllık toplamının yüzde birinden oluşmaktadır. Görüldüğü gibi öncelikle işveren yönüyle gerekli şartların oluşması gerekmektedir. İflas eden, iflası ertelenen, konkordato ilan eden veya aciz vesikası düzenlenen işverenlerin çalıştırdığı sigortalıları kapsamaktadır. Diğer taraftan bu sayılan işyerinde çalışan işçilerin ücret garanti fonundan yararlanabilmesi için en az 1 yıldır aynı işyerinde sigortalı olmaları da gerekmektedir. Ayrıca belirtmek gerekir ki işçinin tüm alacaklarını kapsamamaktadır. Son üç aya ait ücreti garanti fonu tarafından ödenebilmektedir. Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, resmî tatil vb. diğer ücretler garanti fonu kapsamına girmemektedir. Dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise talep edilecek ücretin 5 yıllık zamanaşımına girmemiş olması gerekir.

Ödeme güçlüğüne düşen işverenden ücret alacağı bulunan işçilerin, İŞKUR birimine hangi belgeler ile başvurması gerektiğini belirtmekte fayda var. Toplamda biri dilekçe olmak üzere 3 belge ile başvuru yapılmalıdır. Ayrıca şahsen veya vekili aracılığıyla başvuru yapılabilir. Ücret garanti fonu talep dilekçesi, işverenin ödeme güçlüğüne düştüğünü gösteren belge (işveren hakkında aciz vesikası alınması durumunda; icra dairesinden alınan aciz vesikası veya aciz vesikası hükmündeki haciz tutanağı, işverenin iflası durumunda; mahkemece verilen iflas kararı veya İcra ve İflas Kanunu uyarınca iflas kararının ilan edildiğini gösteren belge, işverenin iflasının ertelenmesi durumunda, mahkemece verilen iflasın ertelenmesi kararı veya İcra ve İflas Kanunu uyarınca iflasın ertelenmesinin ilan edildiğini gösteren belge, işveren hakkında konkordato ilan edilmesi durumunda; mahkemece verilen konkordato mühlet kararı veya İcra ve İflas Kanunu uyarınca konkordato mühlet kararının ilan edildiğini gösteren belge) ve en son olarak işçinin ücret alacağını aylar itibariyle gösteren işçi alacak belgesini ibraz etmesi gerekmektedir.

Ücret garanti fonu kapsamında işçilere, 3 ayı geçmemek üzere temel ücret alacakları kadar ödeme yapılmaktadır. Ücret garanti fonu kapsamında yapılan ödemeler her halükârda 5510 sayılı Kanun'un 82. maddesi uyarınca belirlenen kazanç üst sınırını aşamaz. 2019 için ödeme yapılabilecek üst sınır aylık 15.150 TL dir. Başvuru sahipleri İşkur'a başvurduktan sonra gerekli araştırma yapılarak ibraz edilen belgelerde herhangi bir eksiklik yok ise başvuruyu izleyen ayın sonuna kadar ödeme gerçekleştirilir. İlgililer, T.C. kimlik numaralı nüfus cüzdanı ile birlikte herhangi bir PTT şubesine başvurarak ödemelerini alabilirler.

Ücret alacağının fondan ödenmesi halinde; aciz vesikası alınmasında işverene ve icra dairesine, konkordato ilanında konkordato komiserine veya konkordato tasfiye memuruna, iflasta iflas idaresine veya iflas masasına, iflasın ertelenmesinde kayyıma ve tüm ödemelerde işverenin bağlı olduğu vergi dairesine yazılı olarak İŞKUR tarafından bildirim yapılır.

Ücretin işveren tarafından değil de ücret garanti fonundan ödenmesinde sigortalılık açısından bir farklılık söz konusu değildir. Yine aynı işverenin sigortalısı olarak kabul edilmektedir. Normalde ücretin ödendiği dönem itibariyle hizmet akdine tabi olarak işveren emrinde geçirildiği için bu döneme ilişkin SGK'da herhangi bir değişiklik yapılmasına, iptal veya ek bildirge verilmesine de gerek bulunmamaktadır. Son olarak ifade etmek gerekirse ücret garanti fonunun önemli bir ihtiyacı yerine getirmektedir. İşverenlerin ödeme aczine düşmelerinde işçilerin hiçbir kusuru, kabahati olmamasına rağmen garanti edilen ücretin son 3 ay ile sınırlandırılmış olması önemli bir eksilik olarak karşımızda durmaktadır. Sosyal devlet ilkesi çerçevesinde bu konu hakkında işçi sendikalarının bu konuya dikkat etmesi ve epeyce bir mesai harcaması gerektiğini düşünüyorum.

OKUYUCU SORULARI

SORU: İşsizlik maaşı alırken yeni bir iş buldum ve çalışmaya başladım. Sigorta girişim yapılınca işsizlik maaşım durduruldu. Ama işyerimden memnun değilim ayrıldığımda yeniden işsizlik maaşımı alabilir miyim? (Turgay ÇİFTÇİ)

CEVAP: İşsizlik maaşı alırken işe giren kişi, bu işinden istifa ederek ayrılsa bile daha önce hak etmiş olduğu işsizlik maaşını almaya devam edebilir. Normalde istifa eden bir çalışan işsizlik maaşı alamazken, işsizlik maaşı alırken işe giren ve maaş alma hakkı bulunan bir kişi, istifa etse bile eski hakkını almaya devam edebilir.

SORU: Servis taşıma işi yapıyoruz. Primlerimi ödeyemediğim için SGK tarafından araçlarımıza haciz yapılıp yakalama çıkarılmış. Toplam 200 bin TL borcumuz var. Yakalamaları ve hacizleri ne şekilde kaldırabiliriz. Yapılandırma veya taksitlendirme imkânımız var mı? (Hakan ULUS)

CEVAP: 6183 Sayılı Kanun'un 48. Maddesine göre en fazla 36 aya kadar taksitlendirme hakkınız bulunmaktadır. Araçlarınızın değeri 75 Bin TL veya üzerinde ise teminat yerine kabul edilir. Taksitlendirme yapılır yapılmaz yakalama kaldırılır ancak hacizlerinde kalkmasını istiyorsanız en az 75 bin TL değerinde başka bir teminat vermeniz gerekir. Banka Teminat Mektubu, gayrimenkul veya başka bir menkul mal da kabul edilir. Önerilenlerin teminat olarak kabul edilebilmesi için ipotekli veya başkaları tarafından hacizli olmaması gerekir.

EMEKLİLİK HESAPLAMA

SORU: 13.02.1962 doğumluyum. 01.07.2008 tarihinde ilk kez sigortalı çalışmaya başladım. Aralıksız SSK'lı olarak çalışmaya devam ediyorum. Toplam 4020 günüm bulunmaktadır. Ne zaman emekli olabilirim. (Fatma KURUDİREK)

CEVAP: 58 yaş 7200 gün veya 61 yaş 4600 gün şartlarına göre emekli olabilirsiniz. Buna göre sizin için avantajlı olan 4600 günü doldurmak ve 61 yaşı beklemektir. Bunun için 580 gün daha çalıştıktan sonra yaşınızın dolduğu 13.02.2023 tarihinde emeklilik dilekçesi verebilirsiniz.

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..

YAZARIN DİĞER YAZILARI

    En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.