Staj veya çıraklık başlangıcından sonra doğum borçlanması yapılabilir

Kamuoyunda en çok bilinen borçlanmalar tabii ki askerlik ve doğum borçlanmasıdır. Ancak bunların dışında sekiz farklı türde daha borçlanma imkânı bulunmaktadır. Günü eksik olduğu için emekli olamayanların bu süreleri borçlanarak tamamlayabileceğini belirtmekte ve bunları kısaca saymakta yarar bulunmaktadır.
Kamu görevlilerinden personel mevzuatına göre aylıksız izinde geçirdikleri süre,
Doktora öğrenimi veya Tıpta uzmanlık için yurtiçinde veya yurtdışında geçirilen öğrenim süreleri,
Avukatların stajyerlik dönemleri,
Sigortalı iken bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınmış olanlardan beraat edenlerin, gözaltı veya tutukluluk süreleri,
Grev ya da lokavt nedeniyle çalışılamayan süreler,
Hekimlerin fahri asistanlık süreleri,
Seçim kanunları nedeniyle görevinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar geçen süre,
2011 yılı mart ayından sonra İş Kanunu'na göre kısmi süreli (part time) çalışma modeline göre çalışanlar için geçerli olmak üzere, kısmi çalışılan ayın çalışılmayan süreleri için sigortalılarımızın talepleri halinde borçlanma imkânları bulunmaktadır.
Ayrıca merak edilen konulardan biri de, çıraklık veya staj nedeniyle ilk kez SGK girişi olanların, bu giriş tarihinden sonra doğum yapmış olması halinde borçlanma yapabileceğini belirtmekte fayda vardır.
Son olarak çoğul gebelik sonucu doğum nedeniyle borçlanılabilecek sürenin değişmediğini, her doğum için sadece 2 yıl, farklı tarihlerdeki toplamda 3 çocuk için, çocukların yaşaması şartıyla 6 yıllık borçlanma imkânı olduğunu belirtelim.

Okuyucu soruları;

Soru : 1996 yılı aralık ayında sigorta başlangıcım var. 3 çocuğum bulunmaktadır. Çocuklarımın biri 1994 doğumlu, ikizlerim ise 1999 yılında doğmuştur. Doğum borçlanma sayısının 3 çocuğa çıkarıldığını duydum. Toplamda kaç gün borçlanabilirim ve ne kadar ödemem gerekmektedir?
(Pınar DEVECİ)
Cevap : Doğum borçlanma sayısı 3 çocuğa çıkarılmıştır. Ancak çocukların ilk kez sigortalı çalışmaya başladığınız tarihten sonra doğmuş olması, hayatını kaybetmemiş olması, doğumdan sonraki iki yıl çalışmamış olmanız şartlarının bir arada gerçekleşmesi gerekmektedir. Bununla birlikte ikiz veya daha fazla sayıda çocuk doğmuş olsa bile borçlanma yapılabilecek gün sayısında bir değişiklik olmamaktadır. Bu durumda sizin 1994 yılındaki çocuğunuzun doğumu sigorta başlangıç tarihinden önce olduğu için bu çocuk için borçlanma yapamazsınız. 1999 yılındaki ikiz bebek doğumunuzla ilgili olarak, doğumdan sonraki 2 yıl içinde hiç çalışmadığınız varsayıldığında toplamda 720 gün borçlanma yapabilirsiniz. 31.12.2018 tarihine kadar bu borçlanma için 15.588 TL ödemeniz gerekmektedir. Bu tarihten sonra asgari ücret değişikliğine göre ödeme tutarı değişmektedir.

SORU: Özel Güvenlik Görevlisi olarak çalıştığım işyerinden aylık 30 gün sigorta primim yatırılmaktadır. Ancak konser, festival, spor müsabakası gibi organizasyonlarda başka bir firma tarafından çağrılıyorum ve görev yapıyorum. Bu işyerinden de görev yaptığım gün kadar sigorta bildirimim gözüküyor. İki ayrı işyerinden sigortalı bildirilmemiz doğru mu? Emeklilik işlemlerimizde sorun olur mu? (Ahmet GÜRLEVİK)

CEVAP: İş sözleşmesi ile çalışanın birden fazla işyerinde çalışmasının önünde yasal bir engel bulunmamaktadır. İki ayrı işyerinden sigortalı bildirimi yapılması doğrudur. Ancak çalışmaların fiili olması, yani gerçekten çalışılmış olması gerekmektedir. Herhangi bir sahte sigortalılık durumu olmadığı sürece emeklilik açısından bir sorun teşkil etmez.

Soru : Genç girişimcilere prim teşviki olduğunu duydum. Stajımı tamamlayınca avukatlık büromu açacağım ben de yararlanabilir miyim?
(Esin ALBAYRAK)

Cevap : 01.06.2018 tarihinden sonra vergi kaydını tescil ettiren 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun mükerrer 20. Maddesi kapsamındakiler yani 18-29 yaş grubunda olan vergi mükelleflerinin sgk primleri 1 yıl süreyle teşvik kapsamındadır.
Meslek ayrımı yoktur. Siz de faydalanabilirsiniz. Vergi kaydınızı yaptırınca en yakın Sosyal Güvenlik Merkezi'ne başvuru yapabilirsiniz.

Soru : 2 ay önce işten çıkarıldım. Şu anda işsizlik maaşı alıyorum. Sağlıktan ne kadar süre daha yararlanabilirim? Yeniden işe başlarsam ne yapmam gerekir? (Abdullah DOĞRU)

Cevap : İşsizlik maaşı almaya devam ettiğiniz süre boyunca sağlıktan faydalanmaya devam edersiniz çünkü Genel Sağlık Sigortası primlerinizi İş-Kur sizin adınıza yatırmaktadır. Yeniden işe girerseniz İş-Kur'a bildirmeyi unutmayınız.

NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?

Soru : 18.06.1985 tarihinde ilk sigorta başlangıcım var. 1962 doğumluyum. Toplamda da 3712 gün primim bulunmaktadır. Uzun zamandır çalışamıyorum. Ne zaman emekli olabilirim? (Sevim İZMİRLİ)

Cevap :Sevim Hanım; 15 yıl, 58 yaş, 3600 gün şartlarına tabisiniz. Prim gün sayısını ve süreyi doldurduğunuz ancak yaş şartını tamamlayamadığınız anlaşılmaktadır. 58 yaşını doldurduğunuz 2020 yılı doğum tarihinizde emekli müracaatı yapabilirsiniz.