Srebrenitsa; unutulan soykırım tekrarlanır

Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'nın ardından yaşanan en büyük insanlık trajedisi olarak kabul edilen Srebrenitsa soykırımının üzerinden 25 yıl geçti.
İnsanlık tarihine kara bir leke olarak düşen bu soykırımın sorumluları cezalandırıldı ama Srebrenitsa hâlâ Avrupa'nın kanayan yarası. Çünkü aradan geçen 25 yıla rağmen hâlâ acımasızca katledilenlerin cenazeleri daha doğrusu onlardan geriye kalan birkaç parça, her yıl 11 Temmuz'da Potoçari'deki anıtmezarlıkta toprağa verilmeye devam ediyor. DNA araştırmaları sonucu belirlenen 9 Bosnalı Müslüman'ın cenazesi bugün düzenlenecek törenle toprağa verilecek.

Boşnak kurbanların aileleri ise çeyrek asır sonra da olsa sevdiklerini toprağa vererek artık ziyaret edebilecekleri bir mezarlarının bulunmasının buruk huzurunu yaşayacaklar.

Bilge Kral Aliya İzzetbegoviç'in savaşın sona ermesinin ardından söylediği 'Savaşta büyük zulme uğradınız. Zalimleri affedip affetmemekte serbestsiniz. Ne yaparsanız yapın, ama soykırımı unutmayın. Çünkü unutulan soykırım tekrarlanır' sözlerinin gereğini yerine getirmek amacıyla o günleri anlamak ve gelecek nesillere aktarmak gerekiyor.

Artık tarihe mal olan bu sözler aslında sadece bize değil, tüm insanlığa bir vasiyet niteliği taşıyor. Srebrenitsa'da neler olduğunu anlatayım; Bugün artık yaşamayan kasap Mladiç önderliğindeki Sırp ordusu, Birleşmiş Milletler (BM) gücünün koruduğu kuşatılmış alana girdiği 11 Temmuz 1995 sabahı 30 bin Bosnalı Müslüman, Potoçari kasabasındaki BM askeri üssüne akın etti.
Sırplar, önce erkekleri kadınları ayırdı, daha sonra da 5 gün boyunca 8372 erkek ve genci öldürdü. Bu sayı yıllar süren çabalar sonucu tespit edilebilenler. Hala kayıp yakınlarını arayan yüzlerce Boşnak var.

'Unutmamak' adına gerçekleştirilen ve bugün artık barış olarak adlandırılsa da ölüm yürüyüşü olarak bilinen Marş Mira'nın bu yıl 16'ncısı koronavirüs gölgesi altında düzenlendi. Geçtiğimiz yıllarda 10 binlerin katıldığı yürüyüş, başlangıç noktası olan Nezuk'ta koronavirüs görülmesi üzerine bu yıl Zvornik yakınındaki Crni Vrh mevkisinden başladı. 500 kişinin katıldığı ve güzergah değişikliği yürüyüş yine Potoçari'deki Anıtmezarlıkta sona erecek.

REFİK ÖZEN GİDEMEDİ MECLİS'TE ANLATTI

Srebrenitsa'daki anma törenlerine her yıl Türkiye'den geniş katılım olurdu. Geçen yılki törene Milli Savunma Komisyonu Başkan Vekili ve TBMM Bosna-Hersek Dostluk Grubu Başkanı AK Parti Bursa Milletvekili Refik Özen, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu ile birlikte katılmıştı.

Koronavirüs nedeniyle bu yılki törenlere katılamayan Özen, TBMM genel kurulunda yaptığı konuşmada Aliya İzzetbegoviç'in sözlerini hatırlatarak, Srebrenitsa'yı unutmamak gerektiğini vurguladı.

Aradan 25 yıl geçmesine rağmen Srebrenitsa'nın acısının devam ettiğini ifade eden Özen, milletvekillerine şu sözlerle seslendi: 'Biz Srebrenitsa'yı; Mavi kelebeklerle, 11 yapraklı, yeşil rengi ile yeniden doğuşu, etrafındaki beyaz rengi ile masumiyetin göstergesi olan, umudun ve acının sembolü, ölen şehitlerin ve annelerinin yaşadığı hüznü temsil eden Srebrenitsa çiçeği ve bir Boşnak masum çocuğun annesine sorduğu 'Çocukları küçük kurşunla öldürürler değil mi anne' sorusuyla hatırlayacağız ve unutturmayacağız'
Bu arada, Özen'in verdiği bilgiye göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Potoçari'deki bu yılki anma törenine video konferansla katılarak konuşma yapacak.

MARŞ MİRA'DA 3 GÜNDE 100 KM

Basın Halkla İlişkiler Müdürü Saffet Yılmaz'ın önerisi üzerine 2017 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin düzenlediği programla 'ölüm yolu'ndaki Marş Mira yani barış yürüyüşüne bir grup Bursalı gazeteci ile birlikte katılmıştık. 3 günde yaklaşık 100 kilometre yol katetmiştik.

Hâlâ zaman zaman Adnan Baştopçu ile bir araya geldiğimizde temmuz sıcağında yürüyüşü nasıl tamamladık diye konuşuruz.

Yürüyüş aslında tersine istikamette yapılıyor. Yani kurtuluş noktası olan Nezuk'ten soykırımın gerçekleştiği Potoçari'deki akü fabrikasının önüne kadar.
Yürüyüşün her etabı aradan geçen yıllara rağmen kimi zaman kurşun ve kan izleri, kimi zaman yakılıp yıkılmış bir ev görüntüsü ile soykırımın izlerini taşıyordu.

Mezarlıktaki anma törenine dönemin Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe de katılmıştı. 2017'deki organizasyonda Marş Mira'da Büyükşehir Belediyesi gövde gösterisi de yapmıştı. 10 bin şapka 2 bin tişört ve üzerinde Bursa logosu bulunan 20 bin adet pet şişede su dağıtımı gerçekleştirilmişti. Yürüyüş sırasında bir ara gruplara baktığınızda neredeyse herkesin başında Bursa Büyükşehir Belediyesi yazılı şapkaların bulunması bizleri de şaşırtmıştı.

Yürüyüşte en çok etkilendiğimiz konu, Aliya İzzetbegoviç'in 'Geleceğimizi geçmişimizde aramayacağız. Kin ve intikam peşinde koşmayacağız' sözleriyle anlam bulan Boşnakların tavır ve beklentileriydi.
İntikam peşinde olmayan Boşnaklar, Türkleri yanlarında görmekten mutluluk ve gurur duyuyor. Bir bölümü Sırp Cumhuriyeti bölgesindeki bu yürüyüşe ilgi ve Türkiye'den katılım dosta güven düşmana gözdağı etkisi yapıyor. Güçlü bir Türkiye'nin kendilerinin en büyük güvencesi olduğunu her fırsatta dile getirmekten de kaçınmıyorlardı.