Hava Durumu
Web.tv
Amerika-Rusya- Çin’in rekabeti-7-
Yazının Giriş Tarihi: 26.12.2015 09:10
Yazının Güncellenme Tarihi: 26.12.2015 09:10
Amerika-Rusya arasında yapılan pazarlıklar sonucunda Kruşçev’in isteğiyle, 15 Haziran 1963’te Türkiye’deki Jupiter füze başlıkları Amerika’ya iade edilmişti.
Her iki taraf da daha ucuz maliyetli stratejiler peşindeydi. Mesela 1945 yılında hatta 1955 yılına kadar Batı ve Amerika için Türkiye’nin stratejik konumu oldukça önemliyken, daha sonra gelişen silahlar nedeniyle önemini tam olmazsa da epey yitirmişti. Jüpiter füze başlıklarının Amerika’nın isteğiyle iade edilmesi bu nedenledir.
Rusya Asya’da ve Afrika’da birçok devletlerin istiklaline kavuşmaları sebebiyle kolonyalizm, emperyalizm hücumlarının tavsaması üzerine, eline yeni kozlar geçirmek için Kıbrıs ve Vietnam meselelerini körüklemek siyasetini ve bu faaliyetlere muvazi olarak Akdeniz’deki Amerikan filosunun karşısına bir Rus filosu tesisini elde etti.
Amerika da buna mukabil Küba etrafında bir nevi kuşatma koridoru teşkil edecek olan San Jose anlaşmasını 16 Mart
1963’te altı Latin Amerikan devletiyle imzaladı.
Diğer taraftan Rusya ile rekabete kalkışan Çin,Afrika, Güneydoğu Asya ve Latin Amerika’da ilişkilere yöneldi. Rusya’nın “yan yana sulh içinde yaşama” siyasetine mukabil 14 Haziran 1963’te neşrettiği” 25 nokta”da, atom tehlikesinin ihtilale mani teşkil etmeyeceğini söyleyerek harp yolunu tuttuğunu açıkladı.
Rusya bu faaliyetleri esnasında, Amerika ile uzlaşma kapılarını açık tutmaya gayret sarf etti. İngiltere’nin iştirakı ve Amerikan bilim adamlarının Papa’ya başvurmaları, Rusya’nın da isteği üzerine Moskova’da 5 Ağustos 1963’te “atom denemelerinin durdurulmasına ait anlaşma (yer altı denemeleri hariç) üç devlet arasında imzalandı.
Bu atom anlaşmasından sonra Rusya, Çin’e karşı biraz daha güçlenmiş oldu. Nitekim 15 Ağustos’ta Pekin, Rusya’nın 15 Haziran 1959 tarihli askeri anlaşmayı feshettiğini açıkladı. Bu anlaşmaya göre Rusya, Çin’e atom ikmaline ait bilgi verecekti.
Liderliği muhafaza kaygısında olan Rusya, bu niyetini sosyalist ülkelerin umumi stratejisi dolayısıyla atom monopolini elinde tuttuğunu açıklıyordu. Rusya ile Çin arasında devam edegelen sınır ihtilafları vardı ayrıca Rusya komünizmi dünyaya yaymak isterken komünizmin patronu olarak kendini görüyor Çin de dahil komünist ülkelere her fırsatta bunu hissettirmeye çalışıyordu. Çin’i Rusya’dan uzak tutan da buydu.
Her iki taraf da daha ucuz maliyetli stratejiler peşindeydi. Mesela 1945 yılında hatta 1955 yılına kadar Batı ve Amerika için Türkiye’nin stratejik konumu oldukça önemliyken, daha sonra gelişen silahlar nedeniyle önemini tam olmazsa da epey yitirmişti. Jüpiter füze başlıklarının Amerika’nın isteğiyle iade edilmesi bu nedenledir.
Rusya Asya’da ve Afrika’da birçok devletlerin istiklaline kavuşmaları sebebiyle kolonyalizm, emperyalizm hücumlarının tavsaması üzerine, eline yeni kozlar geçirmek için Kıbrıs ve Vietnam meselelerini körüklemek siyasetini ve bu faaliyetlere muvazi olarak Akdeniz’deki Amerikan filosunun karşısına bir Rus filosu tesisini elde etti.
Amerika da buna mukabil Küba etrafında bir nevi kuşatma koridoru teşkil edecek olan San Jose anlaşmasını 16 Mart
1963’te altı Latin Amerikan devletiyle imzaladı.
Diğer taraftan Rusya ile rekabete kalkışan Çin,Afrika, Güneydoğu Asya ve Latin Amerika’da ilişkilere yöneldi. Rusya’nın “yan yana sulh içinde yaşama” siyasetine mukabil 14 Haziran 1963’te neşrettiği” 25 nokta”da, atom tehlikesinin ihtilale mani teşkil etmeyeceğini söyleyerek harp yolunu tuttuğunu açıkladı.
Rusya bu faaliyetleri esnasında, Amerika ile uzlaşma kapılarını açık tutmaya gayret sarf etti. İngiltere’nin iştirakı ve Amerikan bilim adamlarının Papa’ya başvurmaları, Rusya’nın da isteği üzerine Moskova’da 5 Ağustos 1963’te “atom denemelerinin durdurulmasına ait anlaşma (yer altı denemeleri hariç) üç devlet arasında imzalandı.
Bu atom anlaşmasından sonra Rusya, Çin’e karşı biraz daha güçlenmiş oldu. Nitekim 15 Ağustos’ta Pekin, Rusya’nın 15 Haziran 1959 tarihli askeri anlaşmayı feshettiğini açıkladı. Bu anlaşmaya göre Rusya, Çin’e atom ikmaline ait bilgi verecekti.
Liderliği muhafaza kaygısında olan Rusya, bu niyetini sosyalist ülkelerin umumi stratejisi dolayısıyla atom monopolini elinde tuttuğunu açıklıyordu. Rusya ile Çin arasında devam edegelen sınır ihtilafları vardı ayrıca Rusya komünizmi dünyaya yaymak isterken komünizmin patronu olarak kendini görüyor Çin de dahil komünist ülkelere her fırsatta bunu hissettirmeye çalışıyordu. Çin’i Rusya’dan uzak tutan da buydu.
Yorum Ekle
Yorumlar
