Amerika-Rusya-Türkiye denklemi

Amerika Vietnam’la uğraşıyordu ve Kıbrıs’ta Rusya ile sıcak bir çatışmaya girmeyecekti. Ama Rusya da sıcak çatışmayı göze alamıyordu. Nitekim 1967 Mısır-İsrail harbinde bir müdahale gösterisinde bulundu ama fiili çatışmaya girmedi. Ortadoğu’da değişen denklemler dolayısıyla Amerika’nın artık Türkiye kanalıyla buralara nüfuz etmesine imkânı kalmamıştı. Buradaki petroller kontrolündeydi. Silahlar çok gelişmişti ve Türkiye Amerika için hayati bir nokta olmaktan çıkmıştı. Rusya’ya yanaşmak Amerika için daha faydalıydı, gerilemeyi tercih etti.
Rusya siyasi manevrasında Türkiye’yi müttefiklerinden ayırarak nötr hale getirmek ve sonra zamanla, nüfus sahasına almak hedefini güdüyordu. Rusya’nın siyasi manevrasındaki başarıda şüphe yok ki akıldan ziyade hisle hareket eden o günün hükümetinin payı vardır. Rusya böyle bir fırsatı 1946’dan beri kolluyordu.
Rusya ile münasebetler, Rusya’nın istediği yolda düzene girdiği halde bunu kafi görmeyen Kremlin, 1966’da Moskova’da toplanan Komünist Partileri toplantısında (29 Mart 8 Nisan) bir Türk’ü Türkiye Komünist Partisi sekreteri olarak resmen takdim etti ve bize duyurdu. Asıl maksadını da bu vesileyle ifşa etmiş oldu. Daha sonraki hedefler için hazırlanıyordu.
 1965’te Rus Çin ihtilafı büyüdü, Komünizmde liderler ikileşti. Komünizm iki merkezli oldu. 22 Mart 1966’da Sovyet Komünist Partisi Çin’i, Sovyet’lerle Amerika arasında harp tahrikçiliği ile itham etti. Çin mukabelesinde, her ikisini de emperyalistlikle suçladı. Rusya’nın şu hücumu, Amerika’ya yaklaşmak hususunda takip ettiği siyaseti belirtir.
1967’de Rusya, Arap ülkeleri manivelasıyla Akdeniz’in doğusuna tamamıyla hakim olmak istedi. Huzur olan yerde komünizm müdahalesi olamayacağından kargaşalık icadı gerekir. Burada 1956’dan sonra vekâlet yoluyla çarpışma zemini hazırlamıştı. Fasılalarla müdahale edeceği bir yangın sahası açmak hedefini güdüyordu. Tezleri çok açıktı: Araplar üstünlük sağlarlarsa Ortadoğu’ya daha fazla hâkim olacak, mağlup olurlarsa burası daimi mücadelenin devam edeceği bir yıpranma harbi sahası olacaktı.
 Her ikisi de maksadına uygundu. İsrail’in 6 gün içinde Arapları mağlup etmesi üzerine taraflar arasında yıpranma harbi başladı ve hala devam etmektedir.
Devam edecek...