Cumhuriyetle demokrasiyi karıştırmak

Topluma sorsanız cumhuriyet nedir diye, alacağınız cevap demokrasi olacaktır. Milli Eğitimimiz bunu böyle öğretir. Basit bir durum gibi görünse de sanıldığı gibi basit değil. Bir kere her toplum bulunduğu yere bir geçmişten gelmiştir. 
Buna kısaca tarih diyoruz. O halde geçmişi öğrenmek tarihi öğrenmektir. Tarihi öğrenmek yalnızca basit bir bilgi birikimi değildir, aksine günümüzün toplumunu ve siyasetini anlamak analiz edebilmek için anlamlı bir açıklama gücü taşır.
Biz, tartışmalarda genelde sesimizi yükseltir, çoğu defa kavga edecek kadar ileri gideriz. Bu tartışma konusu basit bir kavrama dayandığı zaman da olur, ciddi bir konu hakkında da… Bunun bir tek sebebi olmalı o da, yeterli bilgiye sahip olmadan bir fikre sahip olmaktır. Burada yapılacak en önemli şey;(konu/konular  her kişiye göre değişir) bilgisizliğinin farkına varacak seviyede bilgili bir nesil yetiştirmek.
Konumuza dönecek olursak hemen ifade eldim ki; cumhuriyetle demokrasi arasındaki ilişki karıştırılır bizde. Öncelikle bilmeliyiz ki, bütün cumhuriyetler demokrasi değildir; bütün demokrasiler de cumhuriyet değildir. Yani, bazı cumhuriyetler demokrasi iken, bazı demokrasiler de cumhuriyet değildir.
Cumhuriyet nedir? Cumhuriyet, monarşinin rakibi ve alternatifidir. Bu seçim demektir. Eğer devlet başkanının herhangi bir seçim olmaksızın, belirli bir ailenin(hanedan) belirli bir veraset usulüyle işbaşına gelmesinden yanaysanız; monarşistsiniz demektir. Monarşiler de çeşit çeşittir. Mutlak monarşi, meşruti monarşi vd.
Osmanlı uzun yıllar, pek çok çağdaşı gibi mutlak monarşiydi. Yani sultanın egemenliğini sınırlayan ve kayıtlayan bir anayasadan yoksundu. Pek çok batı monarşilerinde olduğu gibi… 
Ancak zamanla Batı’da mutlak monarşiler, anayasal gelişmeler karşısında egemenliklerini kaybettiler. Osmanlı ilk defa 1876’da bir anayasa yaptı,mutlak monarşiden, meşruti monarşiye dönüştü.
Bugün meşruti monarşi ya da anayasal monarşi dediğimiz şey, devlet başkanının seçimsiz ve veraset yoluyla iş başına geldiği sistemin adıdır. Cumhuriyet ise, ister parlamento tarafından, isterse halk tarafından seçilsin, devlet başkanının seçimle işbaşına gelmesinin adıdır. Bugün Avrupa’daki monarşiler sembolik bir hatıradan ibarettir.
Cumhuriyetin tek bir temel değeri vardır o da devlet başkanının seçimle işbaşına gelmesidir.