Hava Durumu

İstiklal mahkemeleri

Yazının Giriş Tarihi: 24.02.2015 06:50
Yazının Güncellenme Tarihi: 24.02.2015 06:50
“Hamidiye Kahramanı” olarak adından çokça söz ettiren bir efsaneydi Rauf Orbay. Meclis’te siyasi kutuplaşmalardan uzakta kalmayı denedi. İstanbul basınında Cumhuriyet’in ilan ediliş şeklini eleştirdiği demecinin yayınlanması Mustafa Kemal Paşa ile arasının açılmasına yol açtı.
Rauf Orbay, olayları körü körüne kabullenen bir yapıya sahip değildi. O muhalif bir partinin kurulması gerektiğine inanıyordu. Kendisi gibi düşünen başkaları da vardı. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kurucuları arasında yer aldı. 
1926’da Ankara İstiklal Mahkemesi tarafından Mustafa Kemal’e suikast girişimi olarak bilinen İzmir suikastı davasında gıyaben yargılananlar arasında o da vardı. Tedavi amacıyla gittiği İngiltere’de bulunduğu esnada on yıl kürek hapsi cezasına çarptırıldı. 
Orbay, Cumhuriyet’in 10. yılında çıkarılan affa rağmen bir süre Türkiye’ye dönmedi. Israrlar üzerine 1935’te Türkiye’ye döndü. İsmet İnönü İstanbul’da olduğu bir sırada Orbay’ı bir mektupla Dolmabahçe Sarayı’na davet etti ve beraber çalışmak istediğini açıkladı. 
Orbay, İstiklal Mahkemesi’nin  yüklediği suç unsurları ve ceza ortadayken siyasete girmeyeceğini söyleyince İnönü hemen bir çözüm buldu. Anadolu Ajansı’nda     bir beyanname yayınlatıp Orbay’ı aklayacaklardı. Nitekim İstiklal Mahkemesi’nin verdiği ceza Başvekil Refik Saydam’ın imzasıyla Anadolu Ajansı’nda 21 Ekim 1939’da yayınlanan beyanname ile bertaraf edildi. El yazısıyla yazılan beyanname aynen şöyledir:
Anadolu Ajansı- Dünya Haberleri
Ankara üçüncü bülten  Beyannamesi 21.10.1939
Kastamonu meb’usu Hüsnü Açıkgöz’ün ölümü dolayısıyla boşalan Kastamonu mebusluğuna, vaki İstanbul mebusu eski başvekil Rauf Orbay’ın Genel Başkanlık Divanı’nca namzetliği kararlaştırılmıştır. Rauf Orbay’ın hakkında evvelce İzmir İstiklal Mahkemesi tarafından verilmiş olan mahkumiyet kararının def’i için vaki müracaatı  üzerine yapılmış olan hukuki tetkikte, araya girmiş olan umumi af  kanununla, isnat olunan fiili bertaraf ettiği gibi mahkemesinin iadesine de gayri mümkün kılmış ve mahkeme  iade edilebilse idi, beraatinin muhakkak olacağı kanaatine varılmış olduğu görülmüştür. Sayın İkinci kısım taliplere bildirir ve ilân ederim. ( Kaynak-Derin Tarih sayı 35)
CHP Başkan Vekili
Başvekil /  Doktor Refik Saydam
Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..

YAZARIN DİĞER YAZILARI

    En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.