Soğuk Baltıklar'ın sıcak ülkesi Litvanya

Bu yılın şubat ayıydı.
Litvanya'nın Bursa Fahri Konsolosu olan işadamı Berat Tunakan, telefon edip Litvanya'nın Türkiye Büyükelçisi'ni Sönmez Medya'ya getireceğini söyleyince "hay hay" demiştik.
Nitekim;
Büyükelçi Audrius Brüzga ile de o zaman tanışma fırsatımız olmuştu.

O buluşmada;
Tanıttığımız ve bilgi verdiğimiz Sönmez Medya'nın gücünden hayli etkilenen Brüzga, Litvanya'nın tanıtımı için de bir davet yapmıştı.
İşte;
O davete, Litvanya'nın Fahri Konsolosu Berat Tunakan aracılığıyla birkaç gün önce icabet ettik.
Litvanya, soğuk Baltık bölgesinin sıcak bir ülkesi.
Nüfusu sadece 3 milyon.
Bizim Bursa kadar.
Başkenti Vilnius'un nüfusu ise 650 bin.
Komşuları Estonya ve Letonya gibi küçücük bir ülke.
Uzun yıllar;
Sovyetler Birliği'nin bir parçasıyken, 1991'de kanlı bir şekilde diğer Baltık ülkeleri gibi bağımsızlığını ilan ediyor ve Litvan ırkı, kendilerine ait bir ülke kuruyor.
Litvanlar, Türkleri çok çok seviyor.
Bu nedenle de;
Türkiye'nin AB üyeliğini fazlasıyla destekliyorlar.
Peki niye?
Hem de;
Osmanlı-Rus savaşı sırasında atalarımızın gittiği o topraklardan başka hiçbir ilişkimiz olmayan bu Baltık ülkesinin bizlere karşı ilgisi niye?
Meğerse;
Yıllarca Almanya, Polonya ve SSCB işgali altında kaldıktan sonra, 26 yıl önce bağımsızlığını ilan eden Litvanlar'a NATO üyeliği için Türkiye'nin verdiği destek hiç unutulmamış.
Bu nedenle Litvanlar, Türkiye'nin 2004 yılındaki bu jestini hiç unutmuyor, ülkenin her yıl çok sayıdaki insanı da, yaz aylarında İspanya veya Yunanistan sahilleri yerine Antalya'yı tercih ediyor.

Litvanlar'ın tek işi yazılım

Litvanya;
SSCB bünyesindeyken ülkenin bilim insanlarının yetiştirildiği bir mühendislik bölgesi olarak biliniyor.
Ülke, dağları olmayan dümdüz bir ülke.
Tek uğraşları tarım.
Sanayisi çok yok.
Ama tek bir uzmanlık alanları var ki, tüm dünyaya yazılım satıyorlar.
Bunun için IBM ve Microsoft bile ofis kurmuş Litvanya'ya.

Yüzlerce yazılım şirketi var.
Türlü türlü buluşlar yapıp, bunları dünyaca ünlü firmalarda satıyorlar.
Mesela Türkiye dışında hemen hemen tüm ülkelerde kullanılan e-taksi olan UBER'in müşterilerinin yüzde 50'sine Litvanya'dan hizmet veriliyor.
Kısacası, yazılım Litvanlar'ın önemli uzmanlık alanı.

Zorunlu eğitim 18 yıl

Litvanya'da;
Asgari ücret 365 Euro (1530 lira).
Ülke nüfusu Bursa kadar olduğu için çok çok düzenli bir ülke.
Ve çok eğitimli bir ülke.
Zorunlu eğitim 18 yıl.

Litvanlar'ın yüzde 80'i İngilizce biliyor, yüzde 50'si de 2. bir yabancı dil daha biliyor.
Ama nüfus giderek yaşlanıyor.

Bunun için kadınlarda doğum izni tam 2 yıl.
Üstelik ilk yıl, aldıkları maaşın tamamı, 2. yıl da yarısı devlet tarafından veriliyor, böylece doğum teşvik ediliyor.
Yüksek eğitimli erkek nüfus ise sürekli AB ülkelerinin şirketlerine transfer olduğundan, ülke göç alan değil, göç veren bir ülke.
Ama buna karşın göçmen almaktan yana değil.
Mesela;
Ülke vatandaşlığına alınmak için önce 8 yıl oturmanız, ardından da Litvanca dili sınavından ve sonra da Litvan anayasası sınavından geçmeniz gerekiyor.
Vatandaşlık için evlilik ise işe yaramıyor, tüm bunların yerine getirilmesi gerekiyor.

Depresyon büyük sorun

Baltık ülkelerinin ortak bir problemi var, o da depresyon.
Bu nedenle intihar oranları yüksek. Her günü birbiriyle aynı rutin bir yaşam ile güneşsiz havalar, Baltık insanlarını depresyona sokuyor.
Bu nedenle, ülkede sağlık merkezlerinde devlet eliyle ruhsal tedaviler veriliyor pek çok kişiye.

Yatırımcıya destek

3 milyon nüfuslu ülkede topu topu, 3 havaalanı ve 5 sanayi bölgesi var.
Litvan hükümeti, yabancı yatırımcılar için önemli kolaylıklar da sağlıyor.
Mesela, gelir vergisini 6 yıl boyunca hiç almıyor, sonraki yıllarda da normal rakamın yarısına düşüyor.
Vergi kolaylıkları dikkat çekici.
Kaldı ki;
Serbest Bölgeler'de da arsa bir süreliğine ya ücretsiz veriliyor, ya da indirimli.
Ancak, yatırımın en az 1 milyon Euroluk olma şartı var.
Litvanya'da yabancı yatırımcı demek, el üstünde tutulan demek.

Solcular sola, sağcılar sağa

Ülke küçük olunca haliyle Litvanya'nın parlamentosu da az sayıda milletvekilinden oluşuyor.
Meclis, 141 sandalyeli.
Haftada sadece iki gün, salı ve perşembe günleri toplanıyor.

Meclis'in fiziki olarak en önemli özelliği ise, solcuların sola, sağcıların sağa, merkezdekilerin ise ortada oturmaları.
Ülkeyi, sosyal demok-rat görüşlü olan Yeşiller ve Çiftçiler Partisi yönetiyor.