ABD, İran’daki Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesislerine sığınak delici bombalarla saldırı düzenledi. Radyoaktif sızıntı riski ve olası Çernobil benzeri senaryolar dünya kamuoyunda endişe yarattı. İran’dan “sızıntı yok” açıklaması geldi.
ABD Başkanı Donald Trump, İran’daki nükleer tesislere yönelik hava saldırısını resmen duyurdu.
Fordo, Natanz ve İsfahan’daki üç stratejik noktayı hedef alan saldırılar, küresel çapta yeni bir kriz endişesini gündeme taşıdı.
B-2 UÇAKLARI VE MOP BOMBALARI İLK KEZ KULLANILDI
Saldırıda ABD ordusuna ait B-2 “stealth” bombardıman uçaklarının kullanıldığı belirtildi. Havada yakıt ikmali ile sınırsız menzile sahip bu uçakların, savaş tarihinde ilk kez kullanılan GBU-57A/B MOP (Massive Ordnance Penetrator) tipi “sığınak delici” bombalar taşıdığı kaydedildi.
TOMAHAWK FÜZELERİ DENİZALTILARDAN FIRLATILDI
Fordo Nükleer Tesisi’nin 6 MOP bombasıyla vurulduğu; Natanz ve İsfahan’daki tesislerin ise Amerikan denizaltılarından fırlatılan 30 Tomahawk füzesiyle hedef alındığı iddia edildi.
FORDO: İRAN'IN DAĞ İÇİNDEKİ NÜKLEER KALESİ
Fordo Nükleer Tesisi, yaklaşık 800 metre derinliğe kazılmış dağ içi konumuyla dikkat çekiyor. Bu özellik, tesisi olası saldırılardan korumak amacıyla planlandı. Ancak bu kez kullanılan mühimmat, bu güvenliği aşabilecek güçteydi.
NÜKLEER PATLAMA OLUR MU? UZMANLAR NE DİYOR?
Saldırının ardından kamuoyunda “nükleer patlama riski” gündeme geldi. Ancak uzmanlar, bu ihtimali düşük buluyor. Portsmouth Üniversitesi'nden Prof. Jim Smith, bir nükleer patlama için yeterli düzeyde zenginleştirilmiş uranyumun tek noktada toplanmış olması gerektiğini, bunun ise son derece düşük bir olasılık olduğunu söyledi.
ÇERNOBİL BENZERİ BİR SIZINTI MÜMKÜN MÜ?
CNN Türk'ün haberine göre sızıntı riski, özellikle Fordo’da kullanılan UF6 (uranyum hekzaflorür) gazı nedeniyle endişe yaratıyor. Basic düşünce kuruluşundan Dr. Dave Cullen, UF6’nın yayılma potansiyelinin yüksek olduğunu belirterek şu dört kritik faktöre dikkat çekti:
Tesisteki UF6 miktarı
Patlama anında buharlaşıp buharlaşmadığı
Gazın dağın dışına sızıp sızmadığı
Kimyasal yapıda değişim olup olmadığı
İRAN’DAN RESMİ AÇIKLAMA: “RADYOAKTİF SIZINTI YOK”
İran Ulusal Nükleer Güvenlik Sistemi Merkezi, yaptığı açıklamada Fordo, Natanz ve İsfahan tesislerinde yapılan incelemeler sonucunda herhangi bir radyoaktif sızıntı tespit edilmediğini bildirdi. Açıklamada, “Tesis çevresinde yaşayanlar için herhangi bir sağlık riski bulunmamaktadır” denildi.
İRAN’DAN ULUSLARARASI KURUMLARA TEPKİ
İran yönetimi, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) başta olmak üzere uluslararası kuruluşların saldırılara sessiz kalmasını eleştirdi. Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması (NPT)’nin ihlal edildiği savunularak uluslararası hukukun açıkça çiğnendiği belirtildi.