İsrail'de bir polis cinayeti ABD'deki ırkçılığın beterinin uygulanması, ama protestolarla karşılanmamasını yeniden gündeme getirdi. Polisin bakıcısının otistik olduğu konusunda defalarca uyarmasına rağmen silahsız bir Filistinliyi öldürmesi, 'Filistinlilerin yaşamı değerlidir' diye seslerin yükselmesine yol açtı.
ABD, Minneapolis kentinde beyaz polis memurunun silahsız siyah yurttaş George Floyd'u gözaltına alma gerekçesiyle boğarak öldürmesinin tetiklediği isyanlarla sarsılırken, İsrailliler de bir polis cinayeti üzerinden Filistinlilere yönelik muameleyi yeniden tartışmaya başladı.
Haftasonunda Kudüs'te İsrail polisi tarafından öldürülen 32 yaşındaki otistik Filistinli İyad Halak'ın bakıcısı Warda Abu Hadid, olayla ilgili İsrail medyasına açıklamalarda bulundu.
Silahsız olduğu belirlenen İyad'ın İsrail polisinin bağırması karşısında kafasının karıştığını ve koşarak çöp kutularının arasına saklanmaya çalıştığını anlatan kadın bakıcı, polisi, İyad'ın ağır otistik olduğu ve dur sözünü anlamadığı konusunda uyarmaya çalıştığını belirtti.
İsrail polisi ise yaptığı açıklamada memurların zanlının üzerinde tabancaya benzer şüpheli bir obje gördüklerini öne sürerek "Dur diye bağırarak kovalamaya başladılar, kovalamaca sırasında ateş açarak zanlıyı etkisiz hale getirdiler" dedi.
Ancak Channel 13'e konuşan Hadid, polise defalarca İbranice olarak "O engelli" diye bağırdığını, "Bekleyin, kimliğini alın, kimliğini kontrol edin" diye peşlerinden gittiğini, ama aniden kendisinin gözleri önünde polisin İyad'a 3 kez ateş açtığını aktardı.
"Onu vurmayın diye bağırdım. Dinlemediler. Duymak istemediler" diyen Halak, memurların İyad'ı vurmalarının ardından silahlarını kendisine doğrulttuğunu söyleyerek şöyle devam etti:
"Üzerime geldiler, silahlarını bana bastırıp 'Sana verdiği silahı bize teslim et' dediler."
Olayın ardından İyad'ın aile evlerine de baskın düzenlendi.
Bakıcının anlatımının sorulduğu Emniyet Müdürü Micky Rosenfeld, adalet bakanlığının olayı soruşturacağını söyledi. Savunma Bakanı Benny Gantz, olayla ilgili üzüntü ifade etti, adalet sözü verdi. İfadesi alınan iki polis memurundan biri ev hapsine konuldu.
Ancak İsrail'de Filistinlere en temel hakları fazla görerek devlet şiddeti uygulayan sistem Apartheid ile kıyaslanırken, İsrailli insan hakları örgütü B'Tselem adaletin sağlanmasına imkan olmadığını, soruşturmanın sadece göstermelik belirtti. Haaretz gazetesi de İsrail polisi ve askerinin ABD'dekilerden daha az ırkçı olmadığı, ama İsrail'de ABD'dekinden farklı olarak protestolarla karşılanmadığına dair köşe yazılarına yer verdi.
İsrailli, ABD'li, Filistinli barış aktivisitleri, ABD'de siyah tenli yurttaşların ve İsrail'de Filistinlerin uğradığı ırkçılığı kıyasladı.
ABD'deki "Siyahların yaşamları değerlidir" hareketine atıfla İsrail'de de Filistinlilerin yaşamlarının değerinin olmadığına dikkat çekti.
Hem İsrail'de hem Filistin topraklarında cumartesi günü "Filistinlilerin yaşamları değerlidir" yazılı dövizlerle küçük çaplı gösteriler düzenlendi.
Sosyal medyada da İsrail polis ve askerlerinin tıpkı Floyd'u öldüren ABD'li polis gibi Filistinlilerin ensesine çöktüğü çok sayıda fotoğraf paylaşıldı.
Ramallah merkezli Filistin Kamu Diplomasisi Enstitüsü, Twitter'da "İki ülke, benzer sistemler" yazılı, Halak ile Floyd'u yan yana gösteren bir çizim paylaştı. Kuruluş "İyad ile George benzer üstünlük ve baskı sistemlerinin aldığı kurbanlar, bu sistemlerin feshedilmesi gerekiyor" dedi.