Milyonlar asgari ücrete kilitlenmiş durumda. 2026 yılında uygulanacak asgari ücret zammı için gözler Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun 18 Aralık'ta gerçekleşecek toplantısına çevrildi. Masada hangi rakamların konuşulacağı merak edilirken uzman isimlerden de yeni asgari ücret rakamına dair değerlendirmeler geliyor. Yeminli Mali Müşavir İsmet Çetinkaya hem beklediği zam oranını hem de ilk rakamın geleceği zamanı yorumladı.
Asgari ücret ne kadar olacak? Milyonların yanıtını merak ettiği bu soru için gözler şimdi 18 Aralık'ta gerçekleşecek Asgari Ücret Tespit Komisyonu 2. toplantısına çevrildi.
Herkes toplantılarda telaffuz edilecek rakamlara ve açıklanacak yeni asgari ücrete kilitlenmiş durumda. Milyonların beklediği asgari ücret zammı için uzman isimden dikkat çeken değerlendirmeler geldi.
ASGARİ ÜCRET ZAMMI NE KADAR OLACAK?
Ekol TV yayınında asgari ücretle ilgili değerlendirmelerini aktaran Yeminli Mali Müşavir İsmet Çetinkaya şu ifadeleri kullandı:
"Şu anda konuşulan rakamlar açıkçası minimum %20, maksimum %35 seviyelerinde. Bu rakamları geçen sene de konuşmuştuk. Aslında geçen sene beklenen rakamlar minimum 35, maksimum %45 seviyelerindeydi. Ancak beklentilerin çok altında bir asgari ücret açıklanmıştı. Ancak geçen sene literatürümüze şöyle bir şey eklendi; Gerçekleşen enflasyon üzerinden mi asgari ücret artışı yapılmalı yoksa hedeflenen enflasyon üzerinden mi? Geçen sene hedeflenen enflasyon üzerinden bir asgari ücret artışı yapıldı ve Sayın Bakanımız Mehmet Şimşek de şu şekilde açıklama yapmıştı; enflasyon üzerinde bir asgari ücret artışı olacaktır demişti. Tabii ki bu kafalarda bir kafa karışıklığı oluşturmuştu geçen sene için. Yani geçen sene yıl sonu %44 bir enflasyon gerçekleşti. Beklentiler %50 olur muydu acaba... Ama Merkez Bankası'nın 2025 yılı hedefi %24'tü. Bu hedef üzerinden bir asgari ücret artışı yapıldı. Yani baktığımız zaman hedef enflasyon üzerinde bir asgari ücret artışı yapıldı.
Ve gelinen noktada şu anda muhtemelendir ki yıl sonu 2025 yılını %31'lik bir enflasyonla kapatacağız gibi gözüküyor. TÜİK'in açıklamış olduğu bu rakamlar doğrultusunda asgari ücrette kağıt üzerinde baktığımız zaman yine %1 ya da 1,5 seviyelerinde kaybetmiş vaziyette 2025. Ama reel enflasyona baktığımız zaman daha yüksek.
Benim tahminim yine geçen seneki gibi hedeflenen enflasyon üzerinden bir asgari ücret artışı yapılacağı yönünde. Peki, bu rakam nedir? 2026 yılı Merkez Bankası'nın hedef enflasyonu minimum %13, maksimum %19. Yani maksimum Merkez Bankası'nın 2026 hedefi baz alınacak. Onun üzerine de 2025 yılı kaybedilen rakamlar ilave edilip %23 ile %25 arasında bir asgari ücret artışı olacağını düşünüyorum ben açıkçası.
"RAKAM İÇİN ÇOK ERKEN"
Bakan Işıkhan açıklamasında "Rakam için çok erken, tarafların görüşlerini alıp komisyonda değerlendirmemiz gerekiyor.
Bizler bildiğiniz gibi hükümet olarak hakem rolündeyiz işçi işveren kesiminin görüşünü alıp değerlendireceğiz sonra da kamuoyuyla paylaşacağız" ifadelerini kullandı.
2. TOPLANTIDA RAKAMLAR MASAYA GELECEK Mİ?
Perşembe günü ikinci toplantı yapılacak bilindiği üzere. Ben ikinci toplantıda da rakamların telaffuz edileceğini açıkçası zannetmiyorum. Belki toplantı çıkışından sonra basın açıklamasıyla geçen seneki gibi beklentiler dile getirilebilir. Evet, geçen sene işveren tarafı toplantılarda net bir rakam beklememişti ama MÜSİAD'ın açıklaması vardı, asgari ücret %25 arttırılabilir minvalinde. TÜRK-İŞ açıklamalarda bulunmuştu. Ben bu rakamın 3. toplantıda dile getirileceğini zannediyorum. 3. toplantıda dile getirilir, 4. toplantıda da nihayete erdirilir diye düşünüyorum açıkçası.
İŞÇİ TARAFI NE KADAR ASGARİ ÜCRET İSTİYOR?
Az önce dediğim gibi en ufak bir şey dile getirilmedi işçi tarafından. Ancak beklentiler şöyle, ben şunu söyleyeyim açıkçası... Az önce dedik ya gerçekleşen enflasyon mu, hedeflenen enflasyon mu, ne üzerinden yapılmalı? Bir kere asgari ücreti farklı algılıyoruz ve son yıllarda özellikle asgari ücrette çalışan sayımız maalesef ki arttı. Şimdi asgari ücret 22.104 TL, 23 bin TL alan da var, 25 bin TL alan da var. Bunlar da artık asgari ücret diyebiliriz. Çünkü asgari ücret ya da asgari ücrete yakın, komşu diye tabir ettiğimiz ücretler çoğaldı. Bu tür ücretlerin aslında normal bir yaşam standartlarına getirilmesi lazım ki ve her sene TÜİK'in açıklamış olduğu enflasyon üzerinden değil de hane halkının yani bizim gerçekte yaşamış olduğumuz enflasyon üzerinden alım gücü üzerinden yapılıyor olması lazım.
1 Ocak 2025, 11 ay önce asgari ücret 22 bin 104 TL alıyordu. Şu anda da 22 bin 104 TL alıyor. O gün almış olduğu 1000 birimlik ürün bugün 650-700 birime kadar düştü. Ve göreceksiniz ki muhtemelendir ki 2026 yılı için açıklanacak rakam da 1 Ocak 2025'te aldıkları ürünü 1 Ocak 2026'da alabileceklerini zannetmiyorum. Ne yapılması lazım? İşçinin beklentisi nedir? Evet 2024 yılında %44 enflasyon gerçekleşti. %30 artış yapıldı. Oradan %14 alacaklılar. Bu sene yine açıklanan enflasyon üzerinden %1 kayıpları var. %15 baktığınız zaman net bir alacakları var ve önümüzdeki dönem için de gerçekleşmesi muhtemelen minimum seviyede %20 enflasyon var.
Yani baktığınız zaman %20 yani %35'lik bir alım gücü düşmüş vaziyette 2 sene içinde. Minimum bunun telafi edilmesi gerektiğini düşünüyor çalışan kesim. Yeterli mi? Çalışan tarafından baktığımız zaman sonuçta asgari ücretle ev geçindiren vatandaşlarımız var. Bir ailede iki kişi çalışsa da bu ev, iki kişinin almış olduğu asgari ücretle bu evin geçindirilme ihtimali çok zor diyemiyorum, mümkün değil. Böyle ücretler maalesef ki şu anda çalışanların %45'i asgari ücret alır vaziyete geldi.
İlk başta söylemiş olduğum benim tahminim %20-25 üzerine ilave edilmesi lazım ki biraz nefes alsın ama işte hedeflenen enflasyon baz alınacak gibi gözüküyor. Onun üzerine 3-5 puan eklenir diye tahmin ediyoruz. Bu %25 diye bir orta rakamda... Şimdi uzlaşma olur mu? Geçen seneki gibi elbette ki uzlaşma olmaz. Çünkü TÜRK-İŞ daha masaya oturmadı. İkinci toplantıda oturur mu? Bunu bakacağız. Sayın Bakanımız Vedat Işıkhan da tüm sendikalarla istişare halindeyiz dedi. Onların da beklentilerini dinliyoruz, taleplerini dinliyoruz dedi. Ama bu tür görüşmeler her sene yapılıyordu ama maalesef işçinin lehine sonuçlanacak bir sonuç çıkmıyordu açıkçası.
İŞVERENİN ÖNERİSİ NE OLACAK?
İşveren de henüz bir teklifte bulunmadı. İşverenin önerisi o da hedeflenen enflasyon üzerinde minimum enflasyon hedefi Merkez Bankası'nın %13, %13'ten kapıyı açacaklarını ben tahmin ediyorum. İşveren tarafına bakacak olursak 2026 yılında evet 2025'te de zorluydu. 2026 yılında ben daha zorlu geçeceğini düşünüyorum. Neden derseniz... Devletimizin uygulamış olduğu bazı teşviklerle ilgili geri alımlar var. En son çıkan torba yasada bilindiği üzere sosyal güvenlik primlerini peşin ödedikleri zaman işverenler %4 indirim elde ediyorlardı. 2026'da bu %2'ye düşürülecek. Yani 2026'da %2 daha fazla prim ödeyecek. Buna ilave olarak da yeni yıldan itibaren %20 olan sosyal güvenlik primi %21 yani 1 puan da oradan artırılacak. Toplamda 3 puanlık bir artış olacak. Bu da asgari ücretli başına şu anki rakamlarla 1.000 liralık bir rakama tekabül ediyor. Elbette ki yeni yılda hem asgari ücret artışı hem de sigorta prim artışları ile beraber işverenlerin de bir nebze olsun maliyetleri artmış olacak.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'IN MESAJINI YORUMLADI
Burada şuna da değinmek istiyorum. Cumhurbaşkanımız geçen hafta bir açıklama yapmıştı TİSK'in toplantısında. İşverenler taşın altına elini koymalı demişti. Ben açıkçası onu şöyle yorumluyorum. Genel manada tüm çalışanlarla ilgili bir yorum yaptığını düşünüyorum. Çünkü evet asgari ücreti, asgari ücret tespit komisyonu düzenliyor ama işverenlere şu mesajı oldu; evet biz asgari ücreti belirliyoruz ama bu sizin vermeniz gereken minimum ücret, bu ücretleri aslında baz almayın, bu ücretlerin daha üstünde verebilecek gücünüz var ve bunları verin diye mesaj verdi. Ben bu şekilde yorumluyorum. Yani asgari ücretle artık çalıştırmaktan vazgeçin demek istediğini düşünüyorum ben açıkçası"
ZAM ORANI İHTİMALLERİNE GÖRE ASGARİ ÜCRET SENARYOLARI
Asgari ücrete yüzde 20 zam gelmesi halinde yeni asgari ücret 26 bin 524 TL'ye çıkacak. Asgari ücrete yüzde 25 zam gelmesi halinde yeni asgari ücret 27 bin 630 TL'ye çıkacak. Asgari ücrete yüzde 30 zam gelmesi halinde yeni asgari ücret 28 bin 735 TL'ye çıkacak. Asgari ücrete yüzde 35 zam gelmesi halinde yeni asgari ücret 29 bin 840 TL'ye çıkacak. Asgari ücrete yüzde 40 zam gelmesi halinde yeni asgari ücret 30 bin 945 TL'ye çıkacak.