TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili Sezgin Tanrıkulu'nun hazırladığı 2020 Hak İhlalleri Raporu'na göre 2020 yılında toplam 3 bin 362 yaşam hakkı ihlali, 3 bin 534 işkence yaşandı. En az 87 gazetecinin cezaevinde tutulduğu kaydedilen rapora göre geçtiğimiz yıl,1 grev ertelendi, 39 ilde 113 etkinlik yasaklandı, 753 etkinliğe müdahale edildi. Van'da 1489 gündür etkinlik yasak.
CHP İstanbul Milletvekili, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili Dr. M. Sezgin Tanrıkulu, hazırladığı Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi 2020 Yılı Hak İhlalleri Raporu'nu açıkladı.
Rapora göre 2020 yılında toplam 3 bin 362 yaşam hakkı ihlali, 3 bin 534 işkence yaşandı. 15'i çocuk, 1670 kişinin işkenceye maruz kaldığı, 1855 kişinin ise cezaevlerinde işkence ve kötü muamele gördüğü belirtilen raporda şu değerlendirme yapıldı:
"Toplantı ve gösterilerde dövülerek, gaz sıkılarak, ters kelepçe takılarak gözaltına alınanlar ile işkence gördüğü halde bunu açıklamayan, suç duyurusunda bulunmayanlar dikkate alındığında gerçek sayının bunun çok üzerinde olduğu ortaya çıkmaktadır"
Raporda özetle şu tespitlere yer verildi.
EN AZ 87 GAZETECİ CEZAEVİNDE
"Bağımsız Gazetecilik Platformunun verilerine göre, 4 Aralık 2020 itibarıyla en az 87 gazeteci ve basın çalışanı tutuklu ya da hükümlü olarak cezaevinde bulunmaktadır.
Raporumuzda, "Toplatma, Erişim Engelleme Kararı" başlığı altında net bir rakam veremeden "yüz binlerce" ifadesini kullanmak zorunda kaldık. Çünkü İfade Özgürlüğü Derneğinin verilerine göre, Ekim 2020 itibarı ile 450 binden fazla alan adı, 140 binden fazla "url" ve 42 binden fazla tweet hakkında yasaklama/engelleme kararı bulunmaktadır.
Sadece Aralık Ayında en az 1.342 "url", haber/yazı ya da sosyal medya paylaşımı hakkında erişim engelleme kararı verildiği düşünülürse durumun vahameti ortaya çıkmaktadır. Yıl içinde en az 4 kitap, 1 gazete hakkında toplatma kararı, en az 8 gazeteye Basın İlan Kurumu tarafından ilan kesme cezası, en az 54 programa/kanala idari para cezası ya da yayın durdurma cezası verildi...
5 BÜYÜKŞEHİR 3 İL 33 İLÇEYE KAYYIM
Ekim Ayında Ayhan Bilgen'in yerine kayyım atanmasıyla, yerel seçimlerden (31 Mart 2019) bu yana, 5 büyükşehir, 3 il, 33 ilçe, 7 belde belediyesi olmak üzere HDP'li 48 belediyeye ve CHP'li bir ilçe belediyesine kayyım atandı.
EYLEM YASAK, PARTİ KONGRESİ SERBEST
İçişleri Bakanlığı tarafından 2 Ekim günü Valiliklere gönderilen genelgede, Covid-19 salgını nedeniyle 2 Ekim - 1 Kasım arasında sivil toplum kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları, birlikler ve kooperatifler tarafından düzenlenecek etkinliklerin ertelendiği bildirildi.
VAN'DA 1489 GÜNDÜR EYLEM YASAK
Genelgenin ardından Yüksek Seçim Kurulu baro seçimlerinin il/ilçe umumi hıfzıssıhha kurullarının karar alması durumunda yapılamayacağına, siyasi partilerin kongrelerinin gerçekleştirilmesinde ise sakınca bulunmadığına karar verdi. Kentlerin bazılarında birçok kez eylem ve etkinlik yasağı uygulandı... Örneğin Van'da 9 kez yasak kararı alındı ve 21 Kasım 2016 tarihinde başlayan eylem ve etkinlik yasağı Aralık sonu itibariyle 1.489 güne ulaştı."
RAKAMLAR ÇARPICI
Yargısız İnfaz, Dur İhtarı, Rastgele Ateş Açma Olaylar 14 (2'i çocuk) 10 yaralı (4'ü çocuk)
Cezaevinde Ölüm 38
İşkence ve Kötü Muamele Sonucu Ölüm 3
Silahlı Çatışmalar 469 Kara Mayınları, Sahipsiz Bomba ve Patlayıcılar 1 (çocuk) 3 yaralı (1'i çocuk) Faili Meçhul Cinayetler 2 Kuşkulu Asker Ölümleri 6 Sivil Çatışmalar/Nefret Suçları 8 (1'i çocuk) 20 yaralı Mülteciler 94 Boğulan, kış aylarında donarak ölen çok sayıda mülteci düşünüldüğünde bu sayının gerçeğin çok altında olduğu unutulmamalıdır...
Kadın Cinayetleri 300 İş Cinayetleri 2.427
DÜŞÜNCEYİ İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ Mahkum Olan Gazeteci, Yazar, Yayıncı 59 Gözaltına Alınan Gazeteciler 90 Tutuklanan Gazeteciler 27 Saldırıya Uğrayan Gazeteciler 21 Dava/Soruşturma Açılan Gazeteciler 53 Basılan Gazete, Dergi, Ajans Büroları 1 Toplatma, Erişim Engelleme Kararı Yüzbinlerce... Düşünceyi İfade (sosyal medya dahil) Nedeniyle Gözaltına Alınanlar 719 Düşünceyi İfade (sosyal medya dahil) Nedeniyle Tutuklananlar 32 Düşünceyi İfade (sosyal medya dahil) Nedeniyle Dava, Soruşturma Açılanlar 247 Düşünceyi İfade (sosyal medya dahil) Nedeniyle Mahkum Olanlar 30
ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ Ertelenen Grev 1 Mahkum Olan Milletvekili, Belediye Başkanı, Parti Yöneticisi 54 Görevden Alıma, Kayyım Atama Kararları 52 Tutuklanan Milletvekili, Belediye Başkanı, Parti Yöneticisi 226 Kapatılan Sendika ve Dernek 1 Polis Tarafından Basılan Parti ve Dernek 23
TOPLANTI GÖSTERİ ÖZGÜRLÜĞÜ Etkinlik ve Eylemlerin Yasaklandığı İller 39 Müdahale Edilen Etkinlik, Basın Açıklaması 753 Yasaklanan Etkinlik, Gösteri, Tiyatro 113 Basın Açıklaması, Etkinlik ve Eylemlerde Gözaltına Alınanlar 2.123 (2'i çocuk) Basın Açıklaması, Etkinlik ve Eylemler Nedeniyle Tutuklanan 44 Toplantı ve Gösteriler Nedeniyle Açılan Davalarda Mahkum Olan 294 Raporda, "Eylem ve etkinliklere ilişkin basından derlenen gözaltı, tutuklama, mahkûmiyet sayılarının gerçeğin çok altında olduğu unutulmamalıdır" notu düşüldü.