Titanyum dioksit, E171 koduyla temsil edilen bir gıda katkı maddesidir. Gıdalarda nem tutucu, renklendirici ve boyar madde olarak kullanılmaktadır. Özellikle beyaz renkli gıdalarda renk ve parlaklığı artırır. E171'in yüksek oranda kullanıldığı ürünler şekerlemeler, hazır tatlılar, sakızlardır. Ayrıca, beyaz un, sofra tuzu, kabartma tozu gibi ürünlerde de kullanılır. Bu maddenin nem çekici özelliğinden yararlanılır, gıdanın raf ömrünü artırır. Ayrıca endüstride titanyum dioksit, diş macunları, güneş kremleri, nemlendiriciler, şampuanlar, deodorantlar ve tıraş kremleri gibi pek çok üründe kullanılır. Güneş pilleri, kendi kendini temizleyebilen boyalar, buğu tutmayan camlar ve çevresel arıtma gibi uygulama alanları da bulunur. Avrupa'da 1970'li yıllardan bu yana gıda ürünlerinde kullanılan E171'in 2022 yılında yasaklamaya hazırlanıyor.
AB Komisyonu'nun sağlık ve Gıda güvenliğinden sorumlu üyesi Stella Kyriakides, AB üyesi ülkelerin gelecek yıl başından itibaren gıda katkı maddesi olarak titanyum dioksit (E171) kullanımını yasaklama teklifine onay verdiğini açıkladı.
Açıklamada, titanyum dioksitin sakız, çorba, et suyu ve hamur işi gibi pek çok üründe renklendirici olarak kullanılmakta olduğuna işaret edilerek, yasaklama kararının Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi'nin maddenin gıdalarda güveli kabul edilemeyeceği yönündeki bilimsel görüşüne dayandığı kaydedildi.
FRANSA GEÇEN YIL YASAKLADI
Söz konusu Yasak, Avrupa Parlamentosu (AP) veya AB Konseyi tarafından itiraz edilmemesi durumunda 2022 yılı başında yürürlüğe girecek.
Bilim insanlarının bazıları bu maddenin sağlığa zararlı olduğunu savunuyor. Yapılan çeşitli araştırmalar da titanyum dioksitin anneden, karnındaki bebeğe geçebildiğine işaret ediyor.
Titanyum dioksitin Fransa'da gıda ürünlerinde kullanımı geçen yıl yasaklanmıştı.
Titanyum dioksit zararlı mıdır?
Titanyum dioksit minerallerinin kullanıldığı gıdalarda vücutta depo edilmeyip parçalanmadan vücuttan atıldığı, bu sebeple de titanyum dioksitin zararlı olmadığı belirtilir. Karşıt görüşler, nem tutma özelliğinin vücudun su dengesini bozduğu, uzun vadede vücutta biriktiği ve DNA tahribatına sebep olduğu yönündedir.
Diğer taraftan, sanayide kullanılan titanyum dioksit nanoparçacıkları moleküler madde değişikliğine uğramış haldedir. Nanoparçacıklar şeklinde vücuda giren titanyum dioksit, dokularda birikime sebep olur. Vücutta toksik ve dejeneratif etki yapar. Solunduğunda inflamasyon ve astım riskini artırır. Örneğin bu nedenle püskürtmeli güneş koruyucularının yasaklanması konuşuluyor.
Bazı çalışmalar, nano titanyum dioksidin bağışıklık, hücre hasarı gibi etkilere neden olabileceğini de göstermiştir. Genotoksik etkiye sahiptir; yani DNA'ya ve genlere toksik etki göstererek mutasyonlara ve kanserlere neden olan kimyasal maddeler sınıfındadır. Yapılan hayvan deneyleri neticesinde, Birleşmiş Milletler Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı bu kimyasalı, "insanlar için olası kanserojen" olarak sınıflandırmıştır.