Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, CNNTÜRK'te canlı yayında Hakan Çelik'in sorularını yanıtladı. Programda çarpıcı açıklamalarda bulunan Bakan Özhaseki, ''İstanbul'da artık bir deprem bekleniyor. Dedikleri en geç 2030'' dedi.
Bakan Özhaseki canlı yayında soruları cevapladı, şunları söyledi:
İSTANBUL'DA ARTIK BİR DEPREM BEKLENİYOR
Bir büyük Marmara depremi bekleniyor. Nasıl bir deprem söz konusu olabilir? Can kayıpları, ekonomik kayıplar... Bize özetler misiniz?
Cennet gibi bir vatanda yaşıyoruz. Yüzde 66'sı deprem bölgesi. Son 100 yıl içerisinde 6 ve üzeri 56 deprem var. Ölen insan sayısı 83 bin vatandaşımız. Bizim biraz ciddi olmamız lazım. Özellikle İstanbul için, kuzey Anadolu denilen fay. Ne kadar deprem uzmanı varsa ortalamalarını aldım. Şunu söylüyor hepsi de İstanbul açıklarında bir deprem var ve şiddeti 7 üzerinde. Dedikleri en geç 2030... Hocalar derler ki İstanbul'da belirli aralıklarla olan deprem var. İstanbul'da artık bir deprem bekleniyor. Biz bunu görmemezlikten gelebiliriz ama tabiat kendine has kurallarını işletiyor. Bir gün açığa çıkacak. Japonya'da bir vatandaş deprem olduğunda evinden çıkmıyor rahatça yatıyorsa biz neden küçük depremde sokaklara dökülelim?
600 BİN YIKIM NE DEMEK?
Biz gayri ciddi yaklaştık. Bir de lütfen şunu söyleyin. Böyle bir deprem olması halinde yıkım ne şekilde gerçekleşebilir?
Benim söyleyeceğim rakamlar meclis araştırma raporları ve İBB'nin çalışmalarına dayanıyor. 4 milyon 700 bin bağımsız birim var. 600 bini direkt riskli görünüyor. Yıkılabilir gözüküyor. 600 bin yıkım ne demek? Bunların çıplak inşaat maliyeti 90 milyar lira. İçindeki eşyaları da götürecek, bir o kadar zarar da orada var. Bir bina yıkıldığı zaman sokaktaki araba da, altyapı da gidecek. Bu işin can kaybını düşünün, psikolojik kaybı düşünün. Yani içeride yaşayan herkesin öleceğini düşünmek doğru olmayabilir ama herkes yakının kaybedecek, sevdiklerini kaybedecek. Belki aylarca senelerce işe gidemeyecek. Bunun oluşturabileceği hasarı anlatmakta güçlük çekiyorum.
Bakın Marmara depreminde 17 bin 500 kişi şehit olmuş, on binlerce insan yaralı, yüzbinlerce bina hasarlı. Adapazarı'ndaki deprem Avcılar'a 80 kilometredir. Avcılar'da bile 254 kişi ölüyorsa...
Celal Şengör'ün değerlendirmesi oldu. "Türkiye bağımsızlığını kaybedebilir"
Bağımsızlığımızı kaybetmeyiz tabi ama öyle bir kaybımız olur ki bağımsızlığımıza kadar gidebilir. Sizin paranız kalmazsa IMF'den para istersiniz. Bu hasarları karşılayacak bir birikim yoktur. Dışarıya karşı el açan bir ülke olabilirsiniz. Bunları söylerken şöyle bir psikolojideyim. Çevre tarafında çok keyifli işler var. Caretta koruyoruz, SİT alanlarını talan etmeye hazır bir sürü insan var. Rant böyle bir şey. Aslında bu adamlar fakir fukara da değiller. Bunlar milyar dolarlık adamlar, paraları pulları da var.
ŞOM AĞIZLILIK YAPIYORUM
Milyar dolarlık kişiler ve kurumlar, sizin üzerinizde bir baskı mı kuruyorlar? Bunları niye açıklamıyorsunuz?
İdarecilik aslında bir noktada azimle iş yapma sonra biraz da hazımlı olma sanatı. Size gelenler hukuken hakkı olduğunu iddia ederek geliyorlar. Siz ona resmen 'buradan çalıyorsun' demiyorsun. SİT alanlarının imara açılması teklifiyle gelene ne diyeceksiniz siz? Şom ağızlılık yapıyorum. Deprem deyip duruyorum.
HOCALAR ARTIK BENİ KORKUTUYOR, 2030'A KADAR BÜTÜN YAPILARI DEĞİŞTİRMEK İSTİYORUM
Toplanma alanlarına imar izni verildi. Buna neden izin verdik?
2012'de bir kanun çıkmış kentsel dönüşüm yasası. İnsanlar evlerinden çıktıklarında, yeni bina yapılacak. Üç yıl biz devlet olarak kirasını biz veriyoruz. Bunun neticesinde şu anda Türkiye'de 1 milyon 200 bin bağımsız birim dönüşüm için müracaat etmiş bir kısmı yıkılmış. Bunlar doğru işler, güzel gelmiş buraya kadar. Ama bizim çok hızlı davranmamız lazım. Hocalar artık beni korkutuyor, 2030'a kadar ben bütün yapıları değiştirmek istiyorum. 99'dan sonra yapılanları biraz sağlam kabul ettiğimiz için... Bizim yönetmeliğe göre yapılmışsa sağlamdır. Orada bir müteahhit hatası, işçilik çalınması varsa bilemeyiz ki. Teorik olarak sağlam kabul edebiliriz. 99 öncesinde 60'lı 70'li 80'li yıllarda yapılanların hiçbirisini kabul edemeyiz.