189 ülke arasında Türkiye 54. sırada

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından 2019 yılı verileri baz alınarak hazırlanan İnsani Gelişme Endeksi, uzun ve sağlıklı yaşam, bilgiye erişim ile kabul edilebilir bir yaşam standardı gibi üç temel boyutta ortalama insani gelişme düzeyinin uzun vadeli takibi sonucunda oluşturuluyor. Dünyada en çok bilinen kalkınma göstergelerinden biri olan İnsani Gelişme Endeksi'nin ilk sırasında; 0.957'lik değerle Norveç yer alıyor. Listenin en sonunda ise Nijer var.

Önemli gelişme

Endekste, Türkiye son 29 yılda önemli bir gelişim gösterdi. Türkiye'nin 1990'da 0.583 olarak hesaplanan endeks değeri, geçen yıl 0.820'ye çıkarak toplamda yüzde 40.7'lik artış gösterdi. Türkiye'de 1990-2019 arasında beklenen yaşam süresi 13.4 yıl artarak 77.7'ye, ortalama öğrenim süresi 3.6 yıl artarak 8.1'e, beklenen öğrenim süresi ise 7.7 yıl artarak 16.6'ya ulaştı. Bu dönemde, ülkede kişi başına Gayrisafi Milli Hasıla (GSMH) yaklaşık yüzde 121.4'lük bir artış göstererek 27.701 Dolara yükseldi.

Cinsiyet eşitsizliği endeksi

Raporda, Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi de açıklandı. Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi (TCEE)'ne göre ise; Türkiye 2019 endeksine göre 0.306'lik TCEE değeriyle 162 ülke arasında 68. sırada yer aldı. Kadın milletvekili oranı yüzde 17.4, yetişkin kadınlar arasında en az orta öğrenim görmüş olanların oranı yüzde 50.2 iken bu oran erkeklerde yüzde 72.2 olarak ortaya çıkıyor. Kadınların işgücü piyasasına katılım oranı yüzde 34 iken, erkeklerde bu oran yüzde 72.6. 'Gelişme Endeksi'ni ülkenin kişi başına karbondioksit emisyonu ve madde tüketim düzeyine göre uyarlayan ve 2019'daki verilere dayanarak hazırlanan endekste Türkiye, 0.746 değerle 169 ülke arasında 44'üncü konumda yer aldı.