Bursa Beton'ndan 'kaliteli beton hayat kurtarır' uyarısı

Merkez üssü Kocaeli'nin Gölcük ilçesi olan 17 Ağustos 1999'da 7.4 büyüklüğündeki depremin ardından inşaatlarda kullanılan betonun öneminin üzücü bir şekilde ortaya çıktığını hatırlatan Onulay, "17 Ağustos Marmara Depreminin yıl dönümünde, böyle bir acının ülkemizde ve dünyada bir daha yaşanmamasını temenni ediyoruz. Ayrıca bu yıl bizleri derinden yaralayan Elazığ depreminde ve tüm depremlerde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza rahmet, yakınlarına başsağlığı diliyoruz. Depremlerin en büyük doğal afetlerin başında geldiğini ve bu gerçeğe karşı önlem alınmazsa sonuçlarının ağır olduğunu yineleyen Onulay, "Ülkemiz dünyanın en aktif deprem kuşaklarından birinin üzerinde bulunmaktadır. Geçmişte yaşanan depremlerin günümüzde ve gelecekte de yaşanılması kaçınılmazdır. Depremi engelleyemeyiz ama depremin vereceği hasarı en aza indirecek çalışmalar yapabiliriz. Burada önemli olan husus, depremle yaşamasını öğrenmek ve içinde yaşadığımız binaları depreme dayanıklı hale getirmektir.Gerekli tedbirlerimizi alarak kurumlarımızla ve vatandaşlarımızla bir bütünlük içerisinde depreme her zaman hazırlıklı olmalıyız. Deprem kuşağında yer alan ülkemizin birçok bölgesinde çeşitli şiddetlerde depremler meydana gelmeye devam ediyor. Ülkemizin bu kadar büyük acıları bir daha yaşamaması için, toplumsal hafızamızı olumlu anlamda taze tutmaya ve bireysel bilinçlenmeye çok daha fazla ihtiyacımız var. Deprem gerçeğinin farkında olmak, bilinçlenmek ve çevremizi bilinçlendirebilmek;bundan sonra daha büyük acıları yaşamamak adına üzerimize düşen en büyük sorumluluğumuzdur" ifadelerini kullandı.

Bir yapının uzun yıllar hizmet vermesinin binanın taşıyıcı sisteminin sağlamlığına bağlı olduğunu belirten Onulay, "Bir yapıda seramik,boya, kaplama malzemeleri gibi dekorasyon unsurları, istenildiği zaman yıkılıp yeniden kolaylıkla yapılabilir. Ancak taşıyıcı sisteme ait unsurların sonradan değiştirilmesi çok güçtür. Olası bir doğal afette yapının içinde yaşayan insanları koruyan, taşıyıcı sistemin sağlamlığıdır. Betonarme bir sistemin depreme dayanıklılığını sağlayan unsurlar ise doğru proje, doğru malzeme, doğru uygulama ve doğru denetleme mekanizmalarıdır.Onun için biz diyoruz ki 'beton hayatımızın bir parçasıdır.' Betonun niteliğini ortaya koyan dayanım ve maruz kaldığı çevresel etkilere direncin yanı sıra yaygın kullanımı da deprem kuşağında bulunan ülkemizin dikkat etmesi gereken en önemli unsurlar arasındadır. Bir yapının tasarımından sonuçlanmasına kadar geçen süreçte tüm ögeler ayrı ayrı öneme sahip olmakla birlikte, malzeme olarak beton özellikle 17 Ağustos Depremi'nden sonra en önemli unsur haline gelmiştir. Uygulanan yeni yönetmelikler hazır beton sektörünün de devreye girmesini sağlamıştır. Deprem sonrası bölgede yapılan çalışmalar ve uzman raporları incelendiğinde, yıkılan yapılar için mühendislik hizmetinin alınmadığı ve bununla birlikte malzeme kalitesinin yıkımda başrolü oynadığı ortaya çıkmıştır. Hazır betonun bir mühendislik altyapısı olmadan ve etik kurallara dikkat edilmeden üretilmesi durumunda, geçmişte yaşanılan tarifsiz acıların tekrar yaşanması kaçınılmazdır. Hazır beton firmaları 'üretici' olarak kaliteden sorumlu olmakla birlikte, standartlara uygun beton üretilmesi ve inşaatlarda doğru beton uygulamalarının gerçekleştirilmesi, 'uygulayıcı' ve 'denetleyici' mekanizmaların sağlıklı işlemesiyle sağlanabilir. Oturduğumuz evler, çalıştığımız ofisler ya da yaşadığımız tüm mekanların güvenliği, bu 3 faktörün doğru bir şekilde bir araya gelmesiyle mümkündür. Yeni yapıların söz konusu yönetmelikler kapsamında yapılması, olumlu bir gelişme olsa da,ülkemizde hala depremden önce yapılmış yapı stokları için endişe duymaktayız. Özellikle deprem öncesi yapılan binaların bir an evvel elden geçirilmesi, yeniden yapılması ya da depreme dayanıklı hale getirilmesi zorunludur" şeklinde konuştu.

Büyük bir depremde korkunç sonuçlarla karşılaşmamak için kentsel dönüşüm çağrısında bulunan Onulay, "Kentsel dönüşüm projelerinin yavaşlaması bu yapıların güvenilir hale getirilememesinde de büyük bir engel teşkil ediyor. Acil olarak kentsel dönüşüm kapsamına alınması gereken yüz binlerce yapı risk altında. Şu anda Türkiye'de projesine uygun olmadığı tespit edilen 3 milyondan fazla yapı bulunuyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca bildirilen yenilenmesi gereken 6,7 milyon konut mevcut. Bakanlık tarafından açıklanan Kentsel Dönüşüm Eylem Planı ile 1,5 milyon konutun dönüşümünün 5 yıl içerisinde sağlanacağı ifade ediliyor. Yeniden bir deprem felaketiyle karşılaşmamak için depreme hazır bir vaziyette bu yapı stoklarının güvenilir hale getirilmesi gerekiyor. Bakanlıkça lisans verilmiş bağımsız firmalar aracılığıyla binanızda inceleme yaptırabilirsiniz. Riskli Yapılar, 6306 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliği'nde yer alan 'riskli yapıların tespit edilmesine ilişkin esaslar'a göre tespit edilmektedir" dedi.

Onulay, sözlerini şöyle sürdürdü: "Türkiye Hazır Beton Birliği de bu alanda önemli bir görev üstlenmiş durumdadır. Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB) tarafından özel ve kapsamlı Deprem Performans Raporu hazırlanabilmektedir. Beton laboratuvarında yapıların güvenli olup olmadığına dair denetimler yapılmaktadır. Yapılacak işlemlerin ardından Binaların Deprem Performansı Analiz Raporu ile mülk sahipleri,binasının depreme karşı ne kadar hazır olduğunu öğrenebilmektedir" diye konuştu.