Bursa'nın en büyüğü TOFAŞ

BTSO Başkanı Celal Sönmez, "Rakamlar hem krizden çıkış döneminde Bursalı şirketlerin direncini teyit ediyor, hem de daha sağlam bir gelecek için verimlilikten ihracatta, ülke çeşitlendirmesine kadar pek çok önemli adımın da atılması gereğine işaret ediyor" dedi.

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Celal Sönmez, "Bursa'daki 250 Büyük Firma Araştırması"nın 2011 sonuçlarını, BTSO'da düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı.

Yapılan sıralamada 2011 yılı net ciroların esas alındığını belirten Celal Sönmez, firmalardan 27'sinin de ismi açıklamak istemediğini söyledi. Türkiye'nin ekonomide 2008'deki küresel kriz etkilerini tamamen üzerinden atıp kriz öncesi rakamların üstüne çıktığı bir yılı geride bıraktığını anımsatan Sönmez, 2010'daki yüzde 9,2 ve 2011'deki yüzde 8,5 büyümenin, Türkiye'yi dünyanın en hızlı gelişen ülkeleri arasında ilk sıralara taşıdığını anımsattı.

AB'deki büyüme sorunuyla ortaya çıkan ihracat sıkıntısını Türkiye'nin canlı iç pazar sayesinde rahat atlattığını belirten Sönmez, ancak zorlaşan koşullar, artan rekabet ve kurdaki oynaklık nedeniyle ciroda yakalanan performansın karlılığa aynı ölçüde yansımadığına dikkati çekti. BTSO Başkanı Sönmez, kar eden şirket sayısının da 222'den 203'e gerilediğini vurguladı.

OTOMOTİV AÇIKARA LİDER

250 büyük firma içinde otomotiv ana ve yan sanayinin bütün göstergelerde liderliğini koruduğunu anlatan Sönmez, "İlk 250 şirketin yüzde 26'sı otomotiv ve yan sanayiinde faaliyet gösteriyor. Cironun yüzde 48,2'sini de bu şirketler gerçekleştiriyor" dedi.
Celal Sönmez, ilk 250'nin içindeki seçilmiş 5 sektörün 2011 performansının, gidişat konusunda bir ufuk çizeceğini ifade etti. 2011 yılını en iyi geçiren sektörlerin ise makine-metal ve tekstil-konfeksiyon olduğunu dile getire Sönmez, özellikle makine-metal cirosunun yüzde 42,3 artarken dönem karının yüzde 85,8 yükselmesini övgüye değer buldu.
 

TEKSTİL YENİDEN REVAÇTA
Tekstil ve konfeksiyon sektörünün satışlarının yüzde 31.2, dönem karının ise yüzde 32,8 arttığını, otomotivin satışlarının yüzde 25,2 artarken dönem karının sadece yüzde 2,1 yükseldiğini anlatan Sönmez, gıda, tarım ve hayvancılığın ise dönem karı yüzde 16,5 artarken, enerji, elektrik ve elektronikte bu rakamın yüzde 29 gerilediğini bildirdi. Sönmez, ihracatta otomotiv sektörünün artışı yüzde 6,5'ta kalırken, tekstil-konfeksiyonda yüzde 17.8, makine-metalde yüzde 18.9, enerji, elektrik ve elektronikte yüzde 128, gıda, tarım-hayvancılık sektöründe de yüzde 30.7 yükseliş yaşandığını söyledi.

SÖNMEZ: BURSA 2011'İ NET İTHALATÇI OLARAK KAPATTI

Türkiye'nin orta ve ileri teknoloji üretim merkezi Bursa olduğuna dikkati çeken BTSO Yönetim Kurulu Başkanı Celal Sönmez, bu nedenle ihracatın 4'de 3'ünün gelişmiş ülkelere yapıldığını, ancak AB'deki derin krizin "aslında avantaj olan teknoloji seviyesini bir anda dezavantaj haline getirdiğini" söyledi.
Sönmez, daha düşük teknolojiyle üretim yapan bazı illerin, Avrupa pazarındaki daralma nedeniyle hızla alternatif pazarlara yönelirken, Bursa'nın hareket alanının kısıtlı kaldığını belirterek, şöyle konuştu: "2010 yılında Bursa'nın toplam ihracatında Avrupa Birliği ülkelerinin payı yüzde 78 iken geçen yıl bu oran yüzde 68'e indi. Bu nedenle 2011 yılını ne yazık ki net ithalatçı olarak kapadık. 2012'de dış ticarette yeniden artıya geçmiş olsak da AB'deki büyüme sorununun orta vadede Bursa'yı olumsuz etkilemeye devam edeceği ortada. Bursa'nın 250 büyük kuruluşu, bu büyük dezavantaja rağmen cirosunu geçen yıl yüzde 26,8 artırmıştır. Bu rakam, Fortune Türkiye'nin 500 büyük sanayi şirketinin ortalama ciro artışı olan yüzde 22,2'den büyüktür. Bursa 250, cirosunu reel olarak yüzde 14,7 artırarak yüzde 8,5 olan ülke büyümesini de aşmıştır. Ancak katma değer ve ihracat konusunda performansımız düşük. 2010 yılında yüzde 14,4 büyüme gösteren reel katma değer artışı 2011'de yüzde 7'ye inmiş. Bursa'nın en büyük 250 işletmesinin ihracatı 2011 yılında yüzde 10,3 oranında büyürken bu alanda yüzde 21 olan ülke artışının altında kalınmış. 2002 yılında Bursa'nın ilk 250 sanayi şirketinin toplam cirosu içinde ihracatın payı yüzde 42 idi. Bu oran geçen yıl yüzde 34,7'ye geriledi. Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşunun toplam cirosu içinde ihracatın payı yüzde 24. Bursalı şirketlerin, AB pazarındaki zorluklara rağmen ihracatta hala çok güçlü bir duruşu var."

SATIŞ VE İSTİHDAM ARTTI KARLILIK ORANLARI DÜŞTÜ
Büyük resme bakıldığında, geçen yıl Bursalı büyük şirketlerde satışların ve çalışan sayısının arttığını, ancak satış karlılığının ve verimliliğin düştüğünü, ihracatın gerilediğini, borçluluğun bir miktar arttığını söylemenin mümkün olduğunu ifade eden BTSO Başkanı Celal Sönmez, şunları kaydetti: "Ama Bursa'nın, her şeye rağmen Türkiye ortalamasının üzerinde bir performans gösterdiğini de teslim etmek gerekiyor. Rakamlar bir yandan küresel krizden çıkış döneminde Bursalı şirketlerin direncini teyit ediyor, ancak diğer yandan, daha sağlam bir gelecek için verimlilikten ihracatta ülke çeşitlendirmesine kadar pek çok önemli adımın atılması gereğine işaret ediyor. Herkesin üzerine düşen mesajı alacağını umuyorum."

KRİZİ BİR TEK ROUBINI BİLDİ, AMA O DA GERİSİNİ BİLEMEDİ

Bursa'daki en büyük 250 firma listesinin 10 yıl sonra ne tür değişime uğrayabileceği sorusunu yanıtlayan Celal Sönmez, "Geleceğin ne getireceğini kimse bilemez. 2008-2009 yılında patlayan krizin bu boyutlara geleceğini önceden kimse göremedi. Krizi sadece adı da Kahin'e çıkan Roubini bildi. Gerci o da gerisini bilemedi ya... O zamanlarda uygulanan döviz politikası farklı olsaydı belki de şimdi cari açık sorunu daha az olurdu ve bacası tüten daha fazla fabrika görürdük. Ancak o da düşük enflasyon yarattı ve bu da bazıları için çok iyi sonuçlar doğurdu" dedi.

Bekir Uğur GÜR