Maaşları asgari ücretten gösteren patronlar yandı

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in önceki gün bütçe verilerini açıkladığı toplantıda dile getirdiği "Özel sektörde çalışanların yüzde 45'i asgari ücretten sigortalı gösteriliyor. Bu da vergi kaybına yol açıyor" açıklamasının ardından Gelir İdaresi Genel Müdürlüğü acil bir toplantı yaptı. Bakan Şimşek'in konuşmasını 'işaret' olarak kabul eden Gelir İdaresi yöneticileri, tüm şirketleri mercek altına alacak bir eylem planı hazırladı. İdare, mükelleflerine "Kaç kişi çalıştırıyorsunuz, kaçı asgari ücretli, banka dekontları ve bordrolarınızı gönderin" demeye başladı. Belgelerin toplanmasının ardından da çalışanlara yapılan ödemeler ve bordrolar karşılaştırılacak, çalışanların asgari ücretten sigortalı gösterilmesinin önüne geçilecek.

YARISI ASGARİ ÜCRETLİ
Gelir İdaresi'nin 2011 Faaliyet Raporu'na göre Türkiye'de 5 milyon 129 bin 623 asgari ücretli var. SGK istatistiklerine göre ise 2012 Nisan ayı itibarıyla sigortalı çalışan sayısı 11 milyon 257 bin. Bu durumda sigortalıların yüzde 50'si asgari ücretli. Yine Gelir İdaresi'nin 2011 yılı faaliyet raporuna göre asgari ücretliler geçen yıl 6 milyar TL vergi ödedi. Ücretlilerin ödediği vergi, gelir vergisinin yüzde 65'ini oluşturuyor. Vergi uzmanları "5 milyon asgari ücretli var ancak kimin gerçekten asgari ücret aldığını, kimin daha üstünde maaş aldığını bilemiyoruz, böyle bir rakam yok. 2.5 milyonun asgari ücretin üzerinde maaş aldığını varsayarsak devletin kaybı en az 3 milyar TL olur" yorumunu yapıyor.
 

TABAN FİYAT UYGULAMASI
SGK da vergi kaybını önlemek için harekete geçti. Kurum, meslek grupları itibarıyla maaş katsayılarını belirliyor. SGK, "Örneğin bir doktor, asgari ücretin en az 3 katı maaş alabilir, altında alamaz" diyecek. Çünkü şu anda örneğin bir otelde komi de, otel müdürü de 10 yıllık çalışan da 1 yıllık çalışan da asgari ücretten maaş alıyor görünüyor. Katsayıların belirlenmesinin ardından asgari ücretli sayısının düşmesi ve gerçek maaşların bordrolara yansıması bekleniyor.
 

İŞYERİ KAYIT DIŞI ÇALIŞIYOR
Birçok işveren, istihdam üzerindeki yüklerin fazlalığı nedeniyle asgari ücreti tercih edip, çalışanla yaptığı anlaşma gereği maaş ve diğer alacaklarını bordroda göstermeyip elden veriyor. Bu durum işverenin kayıt dışı çalıştığını da gösteriyor. Vergi uzmanı Prof. Dr. Şükrü Kızılot, "Bir şirket faturasız, belgesiz elden ödeme yapıyorsa, bunu defterinde gösteremez. Bilançosunda görünmeyen bir parayı çalışanına ödüyordur, yani kayıt dışı çalışıyor, fatura almadan, vermeden ürün ya da hizmet üretiyor anlamına geliyor" diye konuştu.
 

ÇOK KAZANAN AZ VERGİ ÖDÜYOR
Türkiye 'de vergilerin yüzde 68'i ÖTV ve KDV'den alınıyor. Gelir Vergisi'nin yüzde 65'ini ise ücretliler ödüyor. Kızılot, her alanda vergi kaçağının üzerine gidilmesi gerektiğini belirterek, serbest meslek sahibi mükelleflerin denetiminin artırılmasını önerdi. Zira bu meslek grubunun toplam gelirler vergisi içindeki payı 2011 yılı itibarıyla sadece yüzde 2.9... Yani doktor, avukat, kuyumcu, emlakçı, eczacı, bakkal, manav, ücretli çalışandan daha çok kazandığı halde ödediği vergi yok denecek kadar az.
 

PATRONLAR KAÇAKÇILIKTAN YARGILANABİLİR
Prof. Dr. Şükrü Kızılot, patronları uyararak, "Kaçakçılık suçlamasıyla karşı karşıya kalabilir, cezaevine girebilirsiniz" uyarısında bulundu. Kızılot, Vergi Usül Kanunu'na gönderme yaparak, şöyle konuştu: "Bu maddeye göre muhteviyat itibarıyla yanıltıcı belge düzenlenmesi kaçakçılık sayılıyor. Ücret bordrosu da bir belgedir, çalışanı asgari ücretli gösterip, daha fazla maaş ödeyen bir yanıltıcı belge düzenlemiştir, 15 aydan 3 aya kadar hapis cezasıyla yargılanır. Eğer Bakan Şimşek, bu maddeyi anımsatırsa caydırıcı etkisi yüksek olur."
 

BHA