Büyük ekonomi, küçük insanlık..

Cumhurbaşkanı, 'Dünya'nın en büyük 10 ekonomisinden biri olma hedefine ulaşmaya artık çok daha yakınız' demiş.

Tayyip Bey buna inanmamızı istiyor. Öyle olmasa aynı lafı geçen sene de etmezdi. Ben Cumhurbaşkanımıza inanıyorum.

Koskoca Cumhurbaşkanı'nın yalan söyleyecek hali yok herhalde.

Dolayısıyla bu yazıda büyük ekonomi olmakla, insanları refah içinde yüzen ülke olmanın farkını irdeleyeceğim.

İktisadi manada ülkeleri birbiriyle kıyaslamak için 50 tane gösterge var.

Milli gelir var, GSMH var.

Ben bunlardan anlamam dersen okullaşma oranlarına bak, okuma-yazma oranına bak, ehliyetli insan sayısına bak, sporcu lisanslarına bak, kişi başına et tüketimine bak, süt tüketimine bak, kişi başına düşen yeşil alan miktarına bak, elektrik tüketimine bak.

Hasta sayısına düşen yatak sayısına bak.

Milli takımın oynadığı futbola bak!

Asgari ücrete bak, işsizlik oranına bak, enflasyona bak.

Yani, bak oğlu bak.

Bu kıyaslar kim kimden medeni görmeye yarar!

Sıkılacağınızı bildiğim halde, size önerim Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'ya (GSYİH) bakmanız.

Bir ülkenin yaşam standardının göstergesi kabul edilir.

Türkiye GSYİH'da 9 bin 43 dolarla Dünya 74'ncüsü.

Fikir vermek için söylüyorum, örneğin Yunanistan 19 bin 583 dolarla 43'ncü.

2019'da GSMH Türkiye'de 761 milyar dolardı.

Aynı yıl Yunanistan'da 209 milyar dolar.

Türkiye'nin Yunanistan'dan 3 kat daha büyük bir ülke olduğunu görmüşsünüzdür. (Kayıt dışını da eklersek en az 5 katı!)

Büyük ekonomi deyince Yunanistan'ın çok fırın ekmek yemesi lazım yani, bizim yanımıza yaklaşmak için.

Ama Mehmet veya Hatice'ye 8 bin dolar düşüyor ortalama, Yorgo ile Nadya'ya 19 bin dolar. Yani komşunun mutfağına 1550 dolar daha fazla para giriyor, kişi başına kıyaslamalara göre.

Dolayısıyla durum şu:

Büyük ekonomi olmak kimin umurunda!

Hangi koşullarda yaşıyoruz ona bakalım asıl, ortalama..

Hasılı, 'Millet aç- millet aç falan değil' tartışmalarına bir de bu açıdan bakmakta fayda var.

Memleket idare ediyorsan, ekonomik büyüklükle 'öğün'mektense, vatandaşının kaç 'öğün' yediğiyle ve her 'öğün'de sofraya ne kadar vitamin ve protein koyduğuyla 'öğün'men lazım aslında.

ÖZGÜR ERDURSUN..

Bu kadar anlattım, anlatmaya çalıştım. Becerebildim mi emin değilim.

Çalışma hayatı uzmanı Özgür Erdursun benim bir daktilo sayfası cebelleştğim konuyu 3 satırda anlatmış:

'Almanya'da 2000 Euro alan gurbetçimiz, Türkiye'de parasını 21.000 TL olarak bozduruyor.

Alışverişini, tatilini yapıyor, ülkemizde kendisi ile aynı işi yapan ve 2.828 TL maaş alan akrabalarına Türkiye'nin yollarını anlatıyor.'

ÇARPMAYIN ÇARPILMAYIN!..

Zenginlik, büyüklük falan da göreceli.

Misal ABD her açıdan büyük ülke, organize ülke ve fakat...

Buyurun hikayeye:

ABD'de psikoloji yüksek lisansı yapan kızıma tam da okulun önündeki yaya geçidinde hispanik bir kadının kullandığı araba çarpmış. (Bir şeyi yok, iyi!)

Bizimki şokta, yerde yatarken, bir ambulans, 3 polis arabası ve bir de itfaiye arabası olay yerinde anında bitivermiş.

Öğrenciler, hocalarr, hatta fakülte dekanı bile kaza mahalline gelmiş.

Bizimkini ilk sağlık kontrolleri yapıldıktan sonra ambulansa bindirmek istemişler ama binmemiş. Çünkü ambulansa binmenin ücretinin 600 dolar olduğu gelmiş aklına. (Şoktan çıktı farkındaysanız!)

Yine de zorla bindirmişler ve götürüldüğü hastanede, 'I'm okay, really, no problem!' diye inlediği halde bir yığın test ve tetkik yapmışlar.

Bizimki kazazede olduğunu unutup, hastane faturasını dayayacakları, hispanik ablaya üzülmeye başlamış. Kadına 4 bin dolarlık bir fatura çıkarmışlar.

Neyse ki, kadının sigortası varmış ama sigorta primi bu kaza nedeniyle öyle yükselmiş ki, kadın neredeyse hastane faturasını cepten ödemeye razıymış!

Ne sonuç çıkardık bu hikayeden?

Ambulansa binmeye, hastaneye gitmeye çekiniyorsam, yerim öyle büyüklüğü ben! Yani ne? Büyük ekonomi, büyük devlet olmak değil mesele.

Sosyal devlet, garson devlet ideal olan.

İnsanı ve haklarını merkeze koyan.