Bu zıkkımdan kurtulalım!

Dünya Sigarayı Bırakma Günü kapsamında tütün ürünlerinin sağlığımıza verebileceği zararlar üzerine birçok şey yazıldı, çizildi, söylendi... Sigaranın engellilik ile ilgili bağlantısını gündeme getireni bu süreçte ne gördüm, ne de duydum. O zaman, bu dünyadan kopup gelen bir çığlık olmak, bana düştü.

6 yıl önce yapılan ve hala güncelliğini koruyan bir araştırmadan çarpıcı sonuçları, çıkarımları sizlerle paylaşacağım. Engelli Bireylerde Sigara Kullanımının Değerlendirilmesi adlı çalışmanın altında Ebru Yıldırım, Aysel Yıldız, Fatma Mutluay ve Candan Algun'un imzası var.

İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü tarafından yapılan araştırma, Bağcılar Belediyesi Engelliler Sarayı'nın hizmetlerinden yararlanan bedensel engellilerin demografik (nüfus) karakteristikleri ve sigara kullanma durumlarının kaydedilmesiyle ortaya çıktı. Bağımlılığı tanımlama ve skorlandırmada da Fagerstrom Testi adlı yöntem kullanıldı.

Çalışmada yer alan engelli bireylerde sigara bağımlılık oranının Türkiye ortalamasının altında olsa da katılımcıların sigaraya başlama yaşının düşük olduğuna dikkati çekiliyor. Öneri olarak da engelli bireyler için planlanacak sosyal destek projelerinde sigara bırakma desteğine de yer verilmesi gerektiği belirtiliyor.

Aktif olarak sigara içenler ve sigarayı bırakmış olanlarda ilkokul yıllarında sigaraya başlama oranı yüzde 50 iken, son 5 yıl içinde sigaraya kullanmaya başlama oranının yüzde 33,3 olarak saptandığı kaydediliyor. Arkadaş faktörü ise yüzde 79'a varan oranla sigara içmede rol oynayan en büyük etken olarak vurgulanıyor.

EYLEM PLANI ŞART

Tütün ve tütün mamullerinin tüketiminin yaygınlaşmaya devam etmesinin küresel bir sorun olduğunu mutlaka kabul etmeli ve bu gerçek ışığında atılacak adımları öncelik sırasına göre belirlemeliyiz. Engelli bireylerin stresle başa çıkma yollarından biri olduğunu öne sürdüğü sigara bağımlılığının, sağlık üzerindeki ölümcül etkilerine karşı duyarsız kalmak, en büyük sorun olarak varlığını sürdürüyor.

Araştırmada da ifade edildiği gibi gelişmiş ülkelerde tütün kontrolü ile ilgili uygulanan politikalara bağlı olarak sigara kullanma oranları azalırken, sigara kullanımına ilişkin herhangi bir eylem planı olmayan ülkelerde bu oranlar ne yazık ki artmaktadır.

Ülkemizde son yıllarda özellikle kapalı alanlarda, araçlarda sigara içilmemesiyle ilgili pek çok yaptırımı içeren uygulamalar hayata geçirilse de henüz üzerinde bulunduğumuz nokta, yetersiz. Engellilere yönelik yapılan araştırmada erkeklerdeki sigara bağımlılığının, kadınların 3-4 katı olduğu sonucu da dikkate değer.

Sadece ciğerlerde değil, vücudun neredeyse tamamında kalıcı olabilecek hasarlar bırakan sigara illetinden kurtulmak çok zor da değil. Hele hele hayatın her alanında sıkıntılarla boğuşmak zorunda kalan ve azimli olmak durumunda olan engelliler için hiç zor değil. İşe kendimizden başlamalı ve hayat kalitesini alaşağı eden bu zıkkımı tertemiz ciğerler için üfürüp yok edelim. Çok geç olmadan...