Engelli gruplarla nasıl iletişim kurmalıyız?

Bizim Ev Engelliler Sosyal Yaşam Destek Merkezi'ni Bursa'da bilmeyen yoktur. Bu satırlardan ara sıra kendilerinden bahsetmekteyiz. Kısaca Bizim Ev'i hatırlatıp sizlere de rehberlik edecek önemli bir çalışmalarını paylaşacağım değerli okurlarım.
Farklı engel gruplarına destek veren Bizim Ev, 2011 yılından bu yana Nilüfer'de Bursalılara hizmet veriyor. Temel amaç; engelli vatandaşların sosyal hayatta yaşadığı dezavantajları ortadan kaldırmak. Bunun yanında engelliliğe dair toplumsal farkındalık oluşturmak, engelli bireyler ve yakınlarına bağımsız ve verimli zaman kazandırmak hedefleniyor. Bir yandan yapılan çeşitli atölye ve etkinliklerle engelli vatandaşlara sosyal yaşama katılma imkânı sunarken bir yandan da organize ettiği gönüllü çalışmalarıyla engelli ve engelsiz bireylere bir arada üretebilecekleri ve paylaşabilecekleri bir ortam sağlıyor. Bizim Ev’de atölye çalışmaları, psikolojik destek hizmeti, engelsiz ulaşım hizmeti, engelli hakları konusunda bilgilendirme, çeşitli gezi ve etkinliklerin yanı sıra toplumsal farkındalık çalışmaları da yürütülüyor.
Bizim Ev’e başvuru yapmak için fazla prosedüre de gerek yok. Engelli raporu, ikametgâh, 1 adet vesikalık, kimlik fotokopisi yeterli. Görme engelli olan bireyler Bursa genelinden başvuru yapabilirken, diğer engel grupları için Nilüfer ilçesinde ikamet etme şartı var.
Nilüfer Belediyesi Başkan Yardımcısı Okan Şahin'e bağlı olan, Müdürlüğünü Emrah Aslan'ın yaptığı Sosyal Destek Hizmetleri bünyesindeki Bizim Ev’in Sorumlusu Özge Yeğebaş Altay. Donanımlı ekipleriyle engelli bireyler ve ailelerine kusursuz hizmet vermeye devam ediyorlar.
Gelelim Bizim Ev’in yaptığı önemli çalışmaya... 10-16 Mayıs Engelliler Haftasında birçok organizasyona imza attılar. Bana göre en önemli olanı paylaşayım istedim. Engelliler hakkında toplumsal duyarlılığı ve farkındalığı öne çıkarmak için yoğun çaba harcayan Bizim Ev, ‘Engel gruplarıyla iletişim kurarken nelere dikkat edilmeli?’ başlığında bilgilendirme yaptı. Kendilerini kutluyor ve bilgilendirmeyi sizlerle paylaşıyorum:
Görme Engellilerle İletişim Kurarken Nelere Dikkat Etmeliyim?
- Kendinizi tanıtın.
Kişinin kiminle konuştuğunu bilmesi için isminizi söyleyebilirsiniz.
- Doğrudan konuşun.
Görme engeli olan kişinin adını söyleyerek söze başlamanız, kişinin dikkatini size vermesini sağlayacaktır.
- Yardım sunmadan önce izin alın.
Kişinin yardıma ihtiyacı olup olmadığını sorun.
- Yardım sunarken açıklama yapın.
Yardım sunarken ne yapacağınızı detaylı şekilde anlatmanız, kişinin kendini daha rahat hissetmesini sağlayabilir.
- Sizden istenilen şekilde yardım sunun.
Nasıl yardım sunabileceğinizi sormanız görme engeli olan kişinin ihtiyaçlarına daha iyi cevap vermenizi sağlayacaktır.
İşitme Engellilerle İletişim Kurarken Nelere Dikkat Etmeliyim?
Konuşmadan önce dikkati kendinize çekin.
Karşısına geçerek, omzuna dokunarak veya el sallayarak kişinin dikkatini kendinize çekebilirsiniz.
Dudaklarınızın görünür olmasını sağlayın.
İşitme engeli olan kişilerin bazıları dudak okuyabilirler. Bu yüzden dudaklarınızın görünür olduğundan ve ağzınızın dolu olmadığından emin olun.
Konuşurken kendinizi normal şekilde ifade edin.
Her zamanki tonlama, hız ve ifade biçiminizde konuşun. Kelimeleri hecelemeyin, yüksek ses tonu ile konuşmayın.
İletişim kanallarınızı çeşitlendirin.
Eğer işitme engeli olan kişi sizi anlamadıysa işaret dili, yazılı dil veya teknolojiyi kullanın.
Kişinin sizi anlayıp anlamadığını kontrol edin.
İletişim sırasında kişinin sizi anlayıp anlamadığını teyit edebilirsiniz. Anlamadığını belirtirse başka iletişim kanalları kullanabilirsiniz.
Bedensel Engellilerle İletişim Kurarken Nelere Dikkat Etmeliyim?
Bedensel konfor ve rahatlık sağlayın.
İletişim esnasında karşılıklı olarak rahat edebileceğiniz bir pozisyon belirleyin.
Kişisel alana saygı gösterin.
Kişinin hareketine yardımcı ekipmanlara dokunmayın (tekerlekli sandalye, koltuk değneği vb.), eşya asmayın.
Yardım sunmadan önce izin isteyin.
Kişinin adına karar vermeyin, yardıma ihtiyacı olup olmadığını sorun.
Tekerlekli sandalye kullanıcısına yardım etmeden önce bilgi vermesini isteyin.
Tekerlekli sandalyelerin farklı tür ve özellikleri vardır. Kişinin kullandığı sandalye ile ilgili bilgi vermesini isteyin.
Zihinsel Engellilerle İletişim Kurarken Nelere Dikkat Etmeliyim ?
Dikkatinin sizde olduğundan emin olun.
Adıyla seslenebilir, göz teması kurmasını ya da size doğru dönmesini bekleyebilirsiniz.
Basit ve anlaşılır ifadeler kullanın.
Kısa, sade cümlelerle ve somut kelimelerle iletişim kurun.
Kişinin cevap vermesini bekleyin.
Zihinsel engeli olan kişilerin tepki verme süreleri farklı olabilir, söylediğinize tepki vermesi için bekleyin.
Görsel iletişim araçlarını kullanın.
Söylediğinizi anlamadığını düşünüyorsanız görsellerden yararlanın. Genellikle görsel algıları ve öğrenmeleri yüksek kişilerdir.
Sakin bir ortam sağlayın.
Gürültülü veya dikkat dağıtıcı unsurların yoğun olduğu yerlerde iletişim kurmaya çalışmanız kişinin dikkatini size yönlendirmesini zorlaştırabilir.
Süreğen Hastalığı Olan Engellilerle İletişim Kurarken Nelere Dikkat Etmeliyim?
Süreğen hastalık, uzun sürelidir ve genellikle yaşam boyu devam eden, tekrarlayan veya ilerleyici bir seyir gösteren, tıbbi durumdur. Astım, şeker hastalığı, epilepsi, yanıklar, kanser bunlardan birkaçıdır.
Önyargıyla yaklaşmayın.
Engellilik her zaman görünür değildir. Kişinin geçirdiği bir hastalık veya halihazırda süren bir hastalık olabilir.
Olumlu ve destekleyici olun.
Olumlu bir dil ve destekleyici bir yaklaşım sergileyin. Kişinin özgüvenini geliştirici olumlu geribildirimler verebilirsiniz.
Kişisel bilgilere saygı duyun.
Kişinin hastalığını, engelliliğini, kişiye sormadan, toplum içinde dile getirmekten kaçının. Bu kişinin kendi isterse dile getirebileceği bir bilgidir.