Engelli öğrenciler ile merkezi sınavlara giren engelli adayların sınav maratonları kendi içinde ciddi zorluklara sahipken sınava giriş noktasında karşılaşılan fiziki zorluklar, saç baş yoldurtuyor. Çok sık bu konuda şikâyetlerle karşılaşıyorum. Neyse ki sonunda en üst seviyede önlemler devreye alınacak inşallah.
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından yapılan yeni düzenleme; üniversitelerde öğrenim gören mevcut engelli öğrenciler ile merkezi sınavlara girecek engelli adayların sınav uygulamalarına standartlar getirdi.
Farklı yükseköğretim kurumlarından fizik tedavi ve rehabilitasyon, kulak, burun ve boğaz, ortopedi ve göz gibi sağlık alanları ile otizm, işitme engelliler, görme engelliler gibi farklı alanlarda çalışmaları olan özel eğitim alanlarından öğretim üyeleri ile birlikte hazırlanan ve Milli Eğitim Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve ÖSYM temsilcilerinin de bulunduğu Engelli Öğrenci Çalışma Grubunda değerlendirilen Engelli Bireylere Yönelik Sınav Uygulamalarında ve Engelli Kontenjanında Aranacak Sağlık Şartlarına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete’de yayımlanarak uygulamaya konuldu.
Söz konusu düzenleme ile üniversitelere engelli öğrencilere ders geçme sınavlarında ek süre, fiziki imkânlar, okuyucu ve işaretleyici yardımı gibi ne tür uygulamalar yapabileceklerine dair standartların ilk kez düzenlendiğinin de altını çizmek istiyorum.
Düzenleme ile engelli aday veya öğrenciler, talep etmeleri durumunda okuyucu veya işaretleyici yardımı alabilecek. Okuyucu veya işaretleyici yardımı alanlara ek süre verilecek ve istemeleri halinde diğer adaylardan farklı olarak engelli salonunda sınava alınacak. Bu kişilere sınav süresince engellilik, hastalık veya diğer sağlık durumu göz önünde bulundurularak gerektiğinde şeker düzeyini ölçme, astım ilacını kullanma, oksijen tedavisi alma veya tuvalete çıkma gibi durumlar için izin verilecek. Sevgili okurlarım, bu bahsi geçen sağlık ile ilgili hususlar gerçekten hayati önemde ve tartışmaya kapalı.
Yeni dönemde engelli aday veya öğrenciler, talep etmeleri durumunda asansörü olan bina veya giriş kat engelli sınav salonunda sınava alınabilecek. Erişilebilir bina ya da salon olmaması durumunda aday veya öğrencinin sınav salonuna erişebilmesi için de ek tedbirler alınacak. Bilgisayar destekli sınav da var yeni dönemde. Üniversitelerde öğrenim gören işitme engelliler için işaret dilinde hazırlanacak sınavlar veya düzeltilmiş engeli en az yüzde 40 ve üzerinde görme engelliler için sesli program yüklü bilgisayarlarla sınav yapılabilecek.
Engelli raporu bulunan adayların durumlarını, sınavın en geç iki hafta öncesine kadar bildirmeleri halinde, engel durumları özel yetenek sınavlarında göz önünde bulundurulacak. Bu değerlendirmeler doğrultusunda da giriş katında veya tek kişilik salonda sınava alınmaları sağlanacak.
Sınav içeriklerine göre tedbirler, değişiklik gösterebilecek. Yükseköğretim Kurumu’nun kurullarının kararları, bu süreçte belirleyici olacak. Engelli öğrenciler ile merkezi sınavlara girecek engelli adayların, YÖK’ün bu konudaki duyurularını iyi takip etmeleri gerek. Umarım, yazılı olarak konulan kurallar, fiiliyatta da eksiksiz şekilde uygulanır. Ülkemizin erişilebilirlik noktasında mesafe kat edebilmesi için yıllar sonra resmiyet kazandırılan bu tür düzenlemelerin harfiyen uygulanması büyük önem taşıyor.