Hukuki boyutuyla değerli konut vergisi ve gelişmeler

Bu haftaki yazımızda 2019 Aralık ayında hayatımıza giren Değerli Konut Vergisi'ne ilişkin güncellemeleri ve ilgili yasal düzenlemenin hukuki boyutunu ele alacağız.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından çıkarılan 07/02/2020 tarihinde EVK-3/2020-1 sayılı sirküler ile Değerli Konut Vergisi'nde beyanname verme ve ödeme süresi 1 ay uzatılmış bulunmakta.
Yani dolayısıyla konutunuzun 2019 yılındaki emlak vergisi değeri 5.000,00-TL'yi aşması durumunda gelen ertelemeyle 20 Şubat 2020 günü sonuna kadar vermeniz gereken beyanname 20 Mart 2020 Cuma günü sonuna kadar bu beyanname üzerine taahhuk eden verginin 1'inci taksitinin ödeme süresi ise 31 Mart 2020 Salı gününe kadar uzatıldı.
Söz konusu erteleme ile mükelleflere biraz daha zaman tanınsa da bu husus aslında Emlak Vergisi Kanunu'nda yapılan düzenleme ile getirilen Değerli Konut Vergisi'nin üzerine yapılan tartışmaları ve soru işaretlerini henüz gidermiş değil.
Getirilen Değerli Konut Vergisi düzenlemesi ile konutunuzun değerinin Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından 5 milyon TL'yi aştığı değerlendirilmesi halinde konutunuzun vergi kapsamına girdiği malikini ise mükellef kıldığı belirtilmektedir. Fakat bu değerlemenin hangi uzmanlar tarafından hangi kıstaslara göre yapılacağı, hesaplamanın hangi ölçütlere göre yapılacağı getirilen düzenlemede belirlenmemiştir. Konutların değerlerinin Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından belirleniyor oluşu ise devletin adeta emlak fiyatlarını belirlemesine yol açacağından piyasalara müdahale olarak nitelendirilebilir.
Vergi Hukuku'nun temel prensiplerinden olan verginin yasallığı/kanuniliği ilkesi uyarınca vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerin ancak TBMM tarafından konulup kaldırılabileceği malum olup bu yetki yürütme organına devredilemez veya bırakılamaz. Anayasa Mahkemesi'nin daha önceki kararlarında da belirttiği üzere bir mali yükümlülüğün matrah ve oranları, tarh ve tahakkuku, tahsil usulleri, yaptırımları, zamanaşımı gibi çerçeveleri yasa tarafından belirlenmedikçe kişilerin sosyo-ekonomik ve temel haklarını etkileyebileceğinden yasa koyucu tarafından tüm yönleriyle kesin olarak belirlenmeli ve mali yükümlülüğün sadece tarife, istisna, oran ve indirim gibi hususlarında yürütmeye değişiklik yapabilme yetkisi vermelidir. Yani kanun koyucu tarafından sadece mali yükümlülüğün konusunun kanunla belirlenmesi yeterli değildir. Dolayısıyla Değerli Konut Vergisi verginin kanuniliği ilkesine ters düşmektedir.
Yine düzenleme ile ortaya çıkacak başka bir haksızlık ise belli özellikteki konutların vergiden mükellef oluşudur. Örneğin 5 milyon TL değerindeki bir adet konuta sahip olan malik vergi ödeyecekken 3 milyon TL değerindeki 8 adet konuta sahip olan malik bu vergiyi ödemeyecektir. Bu husus açıkça vergi eşitliği ilkesine aykırılık teşkil etmekte olduğunu düşünmekteyim.
Değerli Konut Vergisi Emlak Vergisi Kanunu'na getirilen ek maddeler ile yürürlüğe konulduğundan aynı kanun ile aynı kişiden emlak vergisi ile değerli konut vergisi alınması Vergi Usul Kanunu'na aykırı olduğu gibi vergilendirmede adalet ilkesine aykırılık arz edecek dolayısıyla hak ihlallerine mevcudiyet verecektir. Dolayısıyla Değerli Konut Vergisi bu bağlamda kimi vatandaşların için çifte vergi anlamına gelmekle verginin yasallığı/kanuniliği ilkesine, verginin eşitliği ilkesine ve Anayasa'ya ters düşmektedir.
Yasanın Anayasa'ya temel vergi prensiplerine aykırılık teşkil etmesi ve yasadaki belirsizliklerin toplumda yarattığı kafa karışıklığı nedeniyle kanımızca Yürürlükteki Yasanın 49. maddesine göre Hazine ve Maliye Bakanlığı'na beyanname verme ve ödeme sürelerini 3 aya kadar uzatmaya yetki verildiği göz önünde bulundurulduğunda değişiklik yapılan bu sürelerde yeni bir ertelemenin mümkün olduğunu fakat mükelleflerin her ihtimale karşın önlem almalarının yerinde olacağını düşünmekteyim. Keyifli bir okuma olması umuduyla esenlik dolu bir hafta dilerim!