Tutuklandığı için işten ayrılan işçiye “kıdem tazminatı” verilir mi?

Kıdem tazminatı, işverence işçisine belli koşulların sağlanması halinde işyerinde çalıştığı süre boyunca kazandığı kıdeminin karşılığı olarak ödenen tazminattır.

İşçi çalıştığı işe ve işyerine yıllarca emek vermekte, işverenin ticari işinin yürütülmesine katkı sunmaktadır. İşçinin bu düzenli ve sürekli çalışmasının karşılığında işyerinde geçirdiği süre ölçü alınarak kendisine kıdem tazminatı ödenmektedir.

Kıdem tazminatı, işçinin son aldığı ücrete yol, yemek, sosyal yardım (eğitim, konut vs.) gibi haklar da ilave edilerek bulunan brüt ücret üzerinden hesaplanarak ödenir.

İş kanunu, işçinin işverenden kıdem tazminatı alabilmesi için belli şartlar öngörmüştür.

İşçi, iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmişse her şekilde kıdem tazminatı almaya hak kazanacaktır. İşverenin iş sözleşmesini feshetmesi halinde, işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için bu feshin haksız olması gerekir. İşveren haklı nedenlerle iş sözleşmesini feshetmişse veya işçinin yaptığı fesih haksız bir fesih ise işçi, kıdem tazminatına hak kazanamaz.

Peki ya tutuklanan işçi kıdem tazminatını alabilecek midir?

***

“Davacı vekili, davacının 1997 yılında davalı ... Rektörlüğüne bağlı ... Üniversitesi Tıp Fakültesinde ihaleyi alan değişik şirketlere bağlı olarak hasta bakıcı ve temizlik elemanı olarak asgari ücretle işe başladığını, 23.11.1998 - 25.07.2000 yılları arası askerlik hizmeti hariç kesintisiz olarak 14.10.2011 tarihine kadar çalıştığını, işyeri ile alakası olmayan bir suçtan dolayı 14.10.2011 tarihinde tutuklandığını ve 26.01.2012 tarihinde tahliye edildiğini, 12.12.2011 tarihinde de çıkışının verildiğini, tahliye edildikten sonra işyerine geldiğini ancak tutuklu kaldığı süre nedeniyle işe alınmadığını ve tazminatsız olarak iş adinin feshedildiğini iddia ederek, kıdem tazminatının davalıdan tahsilini istemiştir.”

4857 sayılı İş Kanunu'nun 25. maddesinin (IV) numaralı bendinde işçinin gözaltına alınması veya tutuklanması üzerine devamsızlığın aynı Kanunun 17. maddesinde sözü edilen bildirim süresini aşması durumunda, işverenin derhal fesih hakkı olduğu hükme bağlanmıştır. Ne var ki işveren Kanun’un 25/IV maddesi gereği derhal fesih hakkını kullansa dahi işçinin kıdem tazminatını ödemek zorundadır.İşverenin bu durumda bildirim şartına uyma ve ihbar tazminatı yükümlülüğü ise bulunmamaktadır.

Madde düzenlemesinden amaç, işçinin gözaltına alınması veya tutuklanması üzerine önel içinde tahliye olması halinde mazerete dayanan bu durum nedeni ile iş ilişkisinin devamının sağlanmasıdır. Ancak tutukluluk bildirim süresini geçmiş ise işverene derhal fesih hakkı vermektedir.

***

Öyleyseişçinin tutukluluğu bildirim süresini aştığı takdirde işverenin feshi 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/IV. maddesi uyarınca haklı nedene dayansa da işçi kıdem tazminatına hak kazanacak ve gerekirse dava yoluna başvurabilecektir.