Hava Durumu

Dilin kadar varsın

Yazının Giriş Tarihi: 24.12.2021 08:08
Yazının Güncellenme Tarihi: 24.12.2021 08:08

Adam babadan yadigâr antik ipek halısını satmaya kalkmış. Talipli çıkmamış,

Sonunda zengin birini bulmuş ve ona götürmüş. Zengin halıya bakmış ve sormuş, kaç para? Adam cevap vermiş 100 altın. Zengin tereddüt etmeden tamam demiş ve çıkartıp 100 altın vermiş. Adam sevinmiş. O sırada zengin sormuş bu halının kaç para ettiğini biliyor musun? Adamın cevabı hayır olunca zengin devam etmiş en az 3000 altın eder, neden 100 altına verdin? Adam biraz düşünmüş ve cevap vermiş; "beyim benim bildiğim en büyük rakam 100 de ondan".

Konumuza giriş yaparsak; Dilimizi kaç kelime ile konuşuyoruz? 250 ila 300 diyenler olduğu gibi bu rakamı 400-500 olarak açıklayan akademisyenlerimiz var. İngilizler ise günlük 1500-2000 kelime ile konuşuyor. Konuşma dili ile düşünme dili birbiri ile orantılıdır. Kelime sayınız az ise düşünce sınırlarınızda az olur.

Avusturyalı filozof Ludwig josef wittgenstein "Dilimin sınırları dünyamın sınırlarıdır."demiştir.

İngilizce bir dünya dili. Dilbilimci Peter Howarth orta düzeyde İngilizce iletişim kurabilmek için asgari 1500 kelime bilmek gerekir der.
Fiona Douglas ise İngilizceye hâkim olmaya çalışan biri en çok kullanılan 7500 kelimeyi bilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.

Sözlük uzmanı olan bir dil bilimci de İngilizcenin günlük kullanımında 20 bin aktif,

40 bin de pasif kelimenin bulunduğunu söylemiş (Mehmet Barlas)

İsmet Paşa "Lisanımızdaki Arabî kelimeleri ihraç edeceğiz" demişti. Kurduğu bu cümlede geçen beş kelimeye bakarsak ne görüyoruz?
Lisan: Arapça, Arabî: Arapça, Kelime: Arapça, İhraç: Arapça, Etmek: Türkçe
Paşamızın ismi İsmet bile Arapça (Bu ne demektir? Yukarıda kurulan cümlenin yüzde seksenini atıyoruz demektir)

Selçuklu devamı altı asırlık Osmanlı kültür ve geleneğinin izlerini silmek için doğrusu tam bir reddi miras yapılmıştır. Bu reddi miras sonucu kültürel alanda "Alzhaimer bir toplum olduk" Dedesinin mezar taşını okuyamayan bir nesille karşı karşıyayız.

Murat Bardakçı görüşüdür: "Türkiye'de Osmanlıca bilmeyen entelektüeller cahildir. 1928 öncesi yazılanları okuyamıyorsanız eğer, hiç 'okuryazarım' diye geçinmeyin. Bugün bir İngiliz entelektüeli Shakespeare'i, Shelly'yi okur, bilir. Bizimkiler Nedim'i, Fuzuli'yi anlamaz, Şeyh Galip'i utanmadan İngilizcesinden okurlar"

Nihad Sami Banarlı şu tespitleri yapar

"...Arabî ve Fârisî kelimelerle bu dillere ait bazı kaideler, Türkçeye ve Türk halkının diline Osmanlı Devleti kurulmadan önceki asırlarda girmiştir. Osmanlıca değil, yalnız Osmanlı devleti dâhilinde değil, Osmanlılara hiçbir zaman tabi olmamış diğer Türk ülkelerinde de öteden beri aynı kelime ve kaidelerle kullanılmıştır".

("Türkçenin sırları" eserinden)

1800'lerde Türkçede ve İngilizcede yüzer bin kelime vardı. Meşhur Redhouse Lügatı'nı hazırlayan Sir James William Redhouse (1811-1892), "doksan bin Türkçe kelimeyi bulduğunu, kalan on bin kelimeyi de zaman içinde bulup yayınlayacağını" söylemişti, ama ömrü vefa etmemişti. Onun eksik bıraktıklarını Şemsettin Sami tamamladı (Ali Sami Yen'in babası İlk Türkçe sözlük Kamus-i Türki yazarıdır)

Aradan geçen zaman içinde İngilizce 120 bine çıkarken, Türkçe otuz bine geriledi. O "Arapçadan", bu "Farsçadan" diye kelimeleri attık, Yerlerine: İngilizce, Lâtince, Fransızca ve zorlamayla icat ettiğimiz kelimelerle doldurduk.

Kamus sözlük demek, Düşünce insanı Cemil Meriç Kamus Namustur der. Her mukaddesi yıkan Fransız ihtilalı tek mukaddese saygı göstermiş: kamusa

Bizde ise en başta kamus ayaklar altına alındı. Bu günkü gençlik Atatürk'ün gençliğe hitabesini orijinal halinden okuyup anlamaktan çok uzaktır.

Peyami Safa anlatmış: Bir ecnebi/yabancı, Vakit gazetesi başmuharririne/başyazar demişti ki, 'Türkçe öğreniyorum. Diliniz kolay ve güzel. İlerletmek için Türklerle konuşurken; kime bir şey sorsam bana hep Fransızca cevap veriyor'.

Merhum Necip Fazıl Kısakürek ise, uydurulan kelimelere çok kızardı.

Aşağıdaki mısralarda hem hicvetmiş hem de sitemini satırlara dökmüştür.

Ruhsal, parasal, soyut, boyut, yaşam, eğilim, Ya bunlar Türkçe değil yahut ben Türk değilim! Oysa halis Türk benim, bunlar işgalcilerim, Allah Türk'e acısın, yalnız bunu dilerim!

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..

YAZARIN DİĞER YAZILARI

    En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.