Bilim Kızı Bursa'da

Nüfus verilerini göz önüne aldığımızda 2019 yılı sonu itibarıyla 15-24 yaş grubundaki genç nüfus toplam nüfusun ,6'sı ve bu nüfusun %51,3'ünü erkek nüfus, %48,7'sini ise kadın nüfus oluşuyor. 

Bu 12,6 Milyonu bulan genç nüfusumuz, Avrupa Birliği ülkelerinin 20 tanesinin toplam nüfusundan fazladır.

OECD'nin 2000 yılından bu yana düzenlediği 15 yaşındaki 3 Milyon öğrencinin katıldığı 3 yılda bir düzenlenen "Uluslararası Değerlendirme Programı"PISA 2018 sonuçlarında ülkemiz yine OECD ortalamalarının altında kaldı.

Bu sonuçlara göre Türkiye, PISA testine 3 farklı kategoride (kendi dilinde matematik okur yazarlığı, fen Bilimleri okur yazarlığı ve okuma becerileri) katılan 37 OECD ülkesi arasında 31. sırada yer aldı.

Türkiye'de kızlar, bu çalışmada erkekleri tüm testlerde geride bırakırken, yoksul öğrenciler düşük performans gösteriyor.

BİLİM KIZI PROJESİ

İnovasyon Yönetimi Danışmanlığı yapan ODTÜ’lü Müjgan Çetin, ülkemizdeki kız çocuklarının eğitiminin ve yetiştirilmesinin günümüzde ve gelecekte zorunlu bir ihtiyaç olduğu tespiti ile 2016 yılında kendi imkanları ile bir sosyal inovasyon projesi başlattı. Projenin adı “Bilim Kızı” projesi.

Bu proje amacı özünde maddi imkansızlık, fırsat eşitsizliği, vizyon sapması ve yön karmaşası yaşayan kızlarımızı; temel bilimler alanında lisans, yaşam bilimleri alanında yüksek lisans ve doktora eğitimleri süresince, bilimsel faaliyet yapabilecek ve başarılar elde edebilecek seviyede, eğitim ve yetiştirme süreçlerinde desteklemek, yüreklendirmek ve bilimsel kariyerlerine katkı sağlamaktır.

Projenin Stratejik Hedefi, 10 sene içinde 100 Bilim Kızı'nı desteklemek ve en az bir Bilim Kızı'na Nobel Ödülü kazandırmak olarak belirlendi.

KADINLAR VE BİLİM

Kadınlar tarih boyunca her ülkede ikinci sınıf insan muamelesi gördü. Tiyatro sahnelerinde birçok gelişmiş kabul ettiğimiz ülkede kadınlar sahneye çıkamadılar. Kadın rollerini erkekler oynadı.

Günümüzün birçok gelişmiş ülkesinin Bilimler Akademisi kadınları çok uzun süre üyeliğe kabul etmedi. Onların birçok buluşu, buluş kabul edilmedi. Onlar çok uzun süre Nobel'e aday gösterilmediler.

PLOS Biology isimli bilimsel dergide yer alan çalışmada, 2020'de dünya çapında yayın yapan akademisyenlerin bilimsel makalelerinin adedi, etkisi, aldığı atıf sayısı ve oranı gibi bilimsel kriterlerden yola çıkarak bir sıralama oluşturuldu.

Burada 161.442 bilim insanı sıralandı. En etkili bilim insanları listesinde, Türkiye'de çalışmalarını yürüten toplam 857 bilim insanı içerisinde 92 kadın yer aldı.

Bu arada AB üyesi ülkelerde 18 milyon bilim insanı ve mühendisin yüzde 41'i kadın. Türkiye'de ise bilim ve mühendislik alanında çalışanlarının yüzde 44'ü kadın. Türkiye kadın bilim insanı ve mühendis istihdamında, Almanya, Fransa ve İngiltere gibi birçok Avrupa ülkesinin önünde.

Avrupa İstatistik Ofisi'nin (Eurostat)2019 verilerine göre, AB üyesi olmayan Norveç yüzde 55,1'lik kadın bilim insanı ve mühendis oranıyla Avrupa'da lider.

BİLİM KIZI BURSA’DA

Bilim Kızı Projesi kapsamında 8 Mart’ta Bursa Teknik Üniversitesi’nde bir etkinlik gerçekleşiyor. Burada 3 Bilim Kızı, Bursa’ya geliyor. Etkinlikte saat.10.00’da BTÜ Mimar Sinan Yerleşkesi’nde B Blok Turkuaz Salon’da BTÜ Rektör Yardımcısı Ayşe Bedeloğlu, Doç.Dr.Derya Ünlü ve Dr.Öğr.Üyesi Selma Yılmazyıldız Kayaarma ile Bilim Kızı Projesi Lideri Müjgan Çetin kızlarımıza ve katılımcılara kariyer geçmişlerini paylaşacak. Daha sonra üniversitenin laboratuvarları gezilecek. Bir de sanayi kuruluşlarının Ar Ge’leri gezilecek.

Yine bu proje kapsamında 6 Bilim Kızı, 11 Şubat’ta İzmir Yüksek Teknoloji Üniversitesi’ndeki etkinliğe ve 3 Ar Ge firması gezisine katıldı.

Müjgan Çetin 2016 yılından bugüne Bilim Kızı Projesi kapsamında yapılanları şöyle özetliyor:

 “7 kızımıza burs verildi. 1 kızımızın yabancı dil sınav harcı karşılandı. 17 kızımıza mentörlük verildi. 1 kızımızın Georgia Üniversitesine Doktora kabulü sağlandı. 2 kızımızın uzmanlığına uygun staj bulundu. 1 kızımıza uzmanlığına uygun iş bulundu. 10 kızımıza Ar-Ge laboratuvarı bilimsel gezisi sağlandı. 10 kızımıza yetkinlik geliştirme eğitimi verildi.  130 bilimsel seminer katılımcısı sağlandı. 14 Bilim kadını mentorumuz oldu.”

Bu projeye Bursa’dan Simbiyoz Aktivite kurucusu Hülya Aras’ta mentör olarak destek verirken, ayrıca Uludağ İçecek de destekliyor.

Bilim Kızı Projesi’ne katkı koyan herkese ve proje lideri Müjgan Çetin’e teşekkür ediyorum.