Nezaket Özdemir Bircan ve Gölge Oyunu

Ülkemizde çağdaş kütüphanecilik dendiğinde aklımıza gelen ilk isim Emily Dean’dir. Kendisi 1948 yılında Amerikan Kütüphanesinde çalışmak üzere Türkiye’ye geldi. Dean, kendisini mesleğine adamış bir misyoner olarak Türkiye’de kütüphaneler ve kütüphaneciliğin durumu üzerinde incelemeler yaptı. Sorunları belirledi ve bunların çözümüne yönelik köklü adımlar atılmasını sağladı.

Bunlardan en önemlisi, Ford Vakfı’nın da desteği ile Amerikan kütüphanecilik okullarından gelecek bir uzmanla ülkemizde üç yıllık bir kütüphanecilik okulu kurulmasının planlanmasıdır.

Dean,  dünyada gelişme gösteren kütüphane işlemlerinin Türkiye’de de kıpırdanma gösterdiğini belirledikten sonra konuya daha dikkatle eğildi. 4 Ağustos 1950’de yazdığı mektupta, üstü konumundaki Mr. Latimer’e şunları söylüyordu:

“Türkiye’deki kitap derlemeleri konuya göre değil, öncelikle boylarına ve geliş tarihlerine göre sıralanmıştır. Ankara’daki kütüphaneler bir gelişme içinde olmakla birlikte temizliğe daha fazla önem verilmekte, çok az kitap iadesi yapılmaktadır. Bir kütüphane ideali kavramı olmadığından kitapların ödünç verilmesi üzerinde durulmamaktadır. Kütüphaneciler danışma hizmetini bilmedikleri için araştırmanın kütüphanecilerin çabası ile yapılması gibi bir düşünceye sahip değildirler.”

Emily Dean(Heilman), 16 Ekim 1957’de ülkemizden ayrıldı. Kütüphanecilik alanında verilen ülkemizdeki en saygın ödüllerin başında Emily Dean ödülü gelir.

İçinde yaşadığımız kentte bu ödülü ve Sema Göksel ödülünü alarak birincilikle Ankara Üniversitesi DTCF Kütüphanecilik Bölümü’nden 1980 yılında mezun olan Nezakat Özdemir Bircan var. Kentimizde de kütüphanecilik dendiğinde ve kent kültürüne katkı koyanlar dendiğinde aklımıza gelen isimlerin başında gelir.

NEZAKET ÖZDEMİR BİRCAN

İskenderun doğumlu olan Nezaket Özdemir Bircan 1982 yılında İskenderun İlçe Halk Kütüphanesi, 1988yılında Ayvalık İlçe Halk Kütüphanesi, 1993 yılında Bursa İl halk Kütüphanesi’nde yönetici olarak çalıştı. 1999 yılında Bursa Büyükşehir Kütüphanesi’nin kuruluşunda kurucu-yönetici olarak görev aldı. Bursa Belgeliğini kurdu. 2001 yılında Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi’ne, öğretim görevlisi olarak atandı. 2002 yılında çalışmalarını Bursa araştırmacısı olarak bağımsız yürütmek amacıyla emekli oldu.

1998 yılında Bursa Bibliyografyasını yayınladı. Bu çalışmanın 2012 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından geliştirilmiş baskısı “Bursa Kaynakçası” adıyla yapıldı.

2007 yılında hazırladığı Bursa rehberi, Bursa Turistik Kent Rehberi ve  Bursa Touristic City Guide olmak üzere 2 dilde basıldı.

Ayrıca Çekirge Köşkleri 2007, Cumhuriyet Çocuklarının Diliyle Bursa’nın Anısal Tarihi 2009,  Ulusal Basında Atatürk’ün Bursa Gezileri 2012, Fotoğraftan Önce Bursa; Gravürler ve Fotoğraftan Önce Bursa; Minyatürler 2015, Merinos Fabrikası 80 Yaşında; Anı Kitabı 2018, Bursa’nın Köklü Eğitim Kurumları; Merinos İlkokulu 2020 yıllarında yayınlandı.

Bursa hakkında yazılmış birçok esere editör olarak katkı veren yazar, Bursa seyahatnameleri üzerine yaptığı çalışmaları çerçevesinde 100 Yıl Önce Bisikletle Bursa, Ömer Subhi Beyin Bursa Seyahati, Bursa Seyahati, 1896 Baharında Bursa ile Bursa ve Civarı isimli eserleri günümüz diline uyarlayarak yayınladı.

SON ÇALIŞMASI

Türk Gölge Oyunundan Kalan Yazılı Miras, Nezaket Özdemir Bircan’ın son çalışması olarak karşımıza çıkıyor.

Bursa Uludağ Üniversitesi ve Yıldırım Belediyesi katkılarıyla ortaya çıkan bu çalışmanın tanıtımı salı günü Yıldırım Belediyesi Mümine Şeramet Uyumayan Kütüphanesi’ nde yapıldı.

Kitabın editörlüğünü ise Dr. Öğr. Üyesi İbrahim Öztahtalı yaptı.

Nezaket Özdemir Bircan’ı bugüne kadar Bursa belleğine katmış olduğu eserlerden ötürü kutlarken, yeni kitabının da hayırlı olmasını diliyorum.

Büyük bir keyifle okuyacağım.