Bursa kent anayasasında fay hatları yok!

Modern şehircilik anlayışının temeli planlamadan geçer. Kentlerin büyük ölçekli planlamalarında da 1/100 binlik çalışmalar kent anayasası olarak kabul edilir. Uzun yılları kapsayan bu planlar öyle kolay kolay da değiştirilemez.
ASTV'de yayınlanan Sönmez Medya Buluşmaları'nın konuğu olan Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Engin Er, Bursa'nın deprem riskini anlatırken, kent anayasası olarak kabul edilen 1/100 binlik planlarda şehir içinden geçen fay gerçeğinin yer almadığını açıkladı. Üstelik anayasa da olmayınca 1/1000'lik uygulama planlarında da fay hatları görülmüyor.

Nasıl yani?
Birinci derece deprem bölgesi olan Bursa'nın içinden fay hatları geçtiğini herkes biliyor. MTA haritalarına baktığınızda var.
Engin Er anlatıyor;
Bursa'nın 1/100 binlik planı 1998 yılında onaylandı. 1999'da deprem gerçeğinin toplum olarak farkına vardı.
1998'den sonra çalışma yapılmadı mı? Yapıldı. Büyükşehir Belediyesi üniversitelerdeki bilim adamlarından destek, akademik odalardan görüş alarak, çok iyi bir plan hazırladı. Büyükşehir ve bakanlık aradan geçen zamana rağmen onaylamadı. Şu anda hazırlanmış ve birkaç revize ile birlikte bu plan yeniden masaya getirilmeli. Bursa'da konu hakkında söz söyleyebilecek herkesin içinde bulunduğu bu planın uygulamaya geçirilmesi gerekiyor.
Engin Er'in söyledikleri gerçekten ürkütücü. Yıllarca Bursa'da fay gerçeği dikkate alınmadan belki binlerce bina yapılmış...

FAY HATLARI VE BURSA'NIN KÜÇÜK KIYAMETİ

Bir saatlik programda Engin Er'e Bursa'yı etkileyecek fayların hangileri olduğunu soruyoruz. O da anlattı.
Bursa'yı etkileyecek 3 ana fay hattı var. Birincisi Marmara Denizi'nde yer alan ve 7,6 deprem üretecek KAF'ın kuzey kolu. İkincisi İznik'ten başlayıp, Gemlik, Mudanya ve Karacabey'e uzanan diğer hat.
Türkiye'de deprem bakımından en özel illerden biri Bursa. İstanbul merkezinden fay hattı geçmiyor ama Bursa'nın merkezinde 3 fay hattı var. Güney kolu olarak adlandırılan bu hat, İnegöl'ün altından başlayıp Kestel ve Gürsu'dan Yıldırım'a uzuyor. Buradan üç segmente ayrılıp Osmangazi, Nilüfer Çalı ve Uluabat'ın güneyine kadar devam ediyor.

Tarihsel kayıtlara bakıldığında 1855'te Bursa'nın küçük kıyameti denilen deprem bu hatta meydana geldi. Bu depremin 7 büyüklüğünde olduğu tahmin ediliyor. Bine yakın vatandaş yaşamını yitirirken, Ulu Camii'nin 20 kubbesinden 16'sının, Osman Gazi türbesi ve Kapalıçarşı'da ciddi hasara neden olmuş.
Aynı depremin meydana geleceğini düşünürsek, yapı stokunun yüzde 60'ının kaçak olduğu ve mühendislik hizmeti almayan binaları düşünürsek daha kötü sonuçlarla karşılaşabiliriz.
O yüzden İstanbul için 7,5'lik bir depreme hazırlanması gibi Bursa da en az 7,2'lik bir depreme hazır olmalı...
Bir önemli vurgu daha yapıyor Er; depremde en çok merak edilen depremin büyüklüğü, hangi fay hattında ve ne zaman olacağı merak edilir.
Buna ışık tutacak olan ise 1855 depremi. 1855 depreminin olduğu hat üzerinde eski depremlerin izini araştıracak paleosismolojik bir çalışma yapılması gerekiyor. Bu çalışma yapılırsa bu bölgede kaç deprem olduğu, tekrarlama periyodu gibi önemli bilgiler elde edilir.

DEPREM ARAŞTIRMA MERKEZİ KURULDU

Programın diğer konuğu ise Bursa Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eyüphan Avcı'ydı. Onun üzerinde durduğu nokta zeminin yanı sıra üzerindeki yapıların deprem güvenliği.
Doç. Dr. Avcı, deprem güvenli yapılar için güzel bir örnek de gösterdi: Dikkat edin Japonya'da insanlar deprem olunca binalara koşuyor. Neden? Çünkü güvenli olduğunu biliyor. Biz de ise binalardan kaçıyoruz.
Bursa Teknik Üniversitesi olarak Deprem Araştırma Merkezi kurdukları bilgisini de veren Doç. Dr. Avcı, merkezin güçlü bir altyapıya sahip olduğunu, hem yapı hem de zemin mekaniği laboratuvarlarında araştırma yaptıklarını söyledi. Üniversite yerel yönetimlerle de bu konuda işbirliğine başlamış. İlk çalışma ise zemin alanları uygun kentsel dönüşüm bölgeleri bulunması.

TÜRK ASTRONOTLARI YETİŞTİRECEK MERKEZ 23 NİSAN'DA AÇILIYOR

Bursa'nın geleceğe dönük en önemli yatırımlarından biri Büyükşehir Belediyesi Bilim ve Teknoloji Merkezi (BTM). Yılda 200 bin ziyaretçisi olan merkez aynı zamanda diğer illere örnek oluyor. Merkez ayrıca aynı alanda faaliyet gösteren birçok merkezin ihtiyacı olan malzemeleri de üretiyor. BTM'nin hemen yanına inşa edilen Gökmen Uzay ve Havacılık Eğitim Merkezi (GUHEM) de Bursa'yı uzay ve havacılık alanında zirveye taşıyacak proje. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Bursa Büyükşehir Belediyesi, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası ve TÜBİTAK işbirliğinde yaptırılan GUHEM, zeplin şeklindeki mimarisiyle dikkat çekiyor. Tamamlandığında Avrupa'da en iyi, dünyada ise ilk 5 havacılık ve uzay merkezinden biri olacak merkez Türkiye'nin ilk astronotlarını da yetiştirecek.
Ankara'da AK Parti İl Başkanı Ayhan Salman ve milletvekilleri ile birlikte Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'ı ziyaret eden Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, Bakan Varank'ı 20 Nisan'da bu yıl 9'uncusu düzenlenecek Bursa Bilim Festivali'ne (Science EXPO) ve 23 Nisan'daki GUHEM'in açılış törenine davet etti.
Aktaş, GUHEM'in açılış törenine Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı da bekliyor.