Bursa 'mavi'ye hasret kaldı; ipin ucu kaçıyor mu?

Koronavirüs pandemisi gittikçe 100 yıl önce yaşanan İspanyol gribine daha fazla benzemeye başladı. Virüsün özelliği açısından demiyorum. Çünkü, İspanyol gribine neden olan influenza, Kovid-19 ise Sars ve Mers gibi korona ailesinden bir virüs.

Hatırlamakta fayda var. 1918 -1920 yılları arasında yaşanan iki salgında dünyanın nüfusu iki milyardan azdı ve üçte biri hasta olmuş, 20 ila 50 milyon kişinin ölümüne neden olmuştu. En düşük tahminler bile doğru olsa, İspanyol gribi aynı dönemde devam eden Birinci Dünya Savaşı'ndan daha çok can almıştı.

Bir asır sonra ortaya çıkan korona pandemisinde ise insanlık tarihinde görülmemiş bir hızla aşı bulunmasına rağmen dalgalı seyir hala devam ediyor. Tam sönümlenme başlıyor derken, yeniden daha büyük vaka sayıları ve ölümlerle karşılaşıyoruz. Üstelik mutasyon geçirip türlü türlü kılıklara girmeyi başaran virüs hızla daha fazla can almaya devam ediyor.

Önceki gün Sağlık Bakanlığı'nın açıkladığı rakamlar ortada. Türkiye'de son 24 saatte 24 bin 114 kişinin testi pozitif çıktı, 186 kişi yaşamını yitirdi. 186 can hayata veda etti.

Çok iyi hatırlıyorum; Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, ilk sağlık çalışanın can kaybı vakasını televizyon ekranından gözleri dolu dolu açıklamıştı. Artık her gün bir uçak dolusu insanı yitiriyoruz. Hastalık geçirenlerin daha sonraki komplikasyonlar özellikle kalp krizi nedeniyle ölüm oranlarını ise hiç bilmiyoruz.

Aşı konusunda ise tam bir kafa karışıklığı söz konusu. İnanın son günlerde sosyal medyada aşı karşıtlarının sesi, bu konuda uyarı yapan doktorlardan daha fazla çıkıyor. Türkiye genelinde 18 yaş üstü ikinci doz aşı uygulananların oranı yüzde 76,21, birinci doz aşı yapılanların oranı yüzde 88,38.

Bursa ise bir türlü mavi bölgeye geçemiyor. Hala yüzde 73'lü rakamlarda duruyoruz.

Sonunda sanırım Prof. Dr. Mehmet Ceyhan'ın söylediğine doğru gidiyoruz; Bu tür salgınların yayılmasında aşı etkili olur ama tamamen bitmesi iki yıldan fazla zaman alır. 6 ay sonra salgının üzerinden iki yıl geçmiş olacak.

Ancak bu kadar yüksek vaka sayısı ve ölüm oranları geçen yıl sonbahar aylarını çağrıştırdığı için korkmamak mümkün değil. O günlerde Bursa'da günlük vaka sayısı 5 binin üzerine çıkmış, hastanelerin yoğun bakım servislerinde yer kalmamıştı. Sosyal medya hesapları ise ölüm duyurularıyla doluydu.

Bursa'da günlük vaka sayısının 2 binde seyretmesi ve artış eğiliminde olmasının en önemli nedeni aşı tereddüdü ve ilk günlerdeki maske, mesafe ve hijyen kurallarına uyulmaması. Aslında iki yıldan beri doktorlar ve sağlık yetkililerinin her platformda dile getirdiği için bu kuralları bilmeyen kalmadı ama gençlerde 'bana bir şey olmaz' yaşlılarda ise 'Bir doz yaptırdık' yeter anlayışı hakim.

Sadece Bursa için de geçerli bir durum değil. Geçen hafta 4 günde Diyarbakır, Mardin, Batman, Siirt, Bitlis, Van, Muş ve Bingöl'ü ziyaret etmiştik. O bölgelerde de maske takanı nadir olarak gördük.

Sanırım artık resmi daire ve AVM girişleri hariç hiçbir yerde maske ve HES kontrolü yapılmıyor.

BURSA'DA GÜNLÜK AŞI SAYISI 10 BİNE DÜŞTÜ

Türkiye'de bugüne kadar uygulanan aşı sayısı 113 milyon 971 bin 512'ye yükseldi. Kovid-19 salgınıyla mücadele kapsamında son 24 saatte 109 bin 276 doz aşı uygulandı. En az iki doz aşı uygulananların oranının en yüksek olduğu 10 il, Kırklareli, Muğla, Ordu, Amasya, Çanakkale, Eskişehir, Osmaniye, Edirne, Balıkesir ve Burdur oldu. Bursa ise hala sarı bölgede.

En az iki doz aşı yapılanların oranının en düşük olduğu iller ise Şanlıurfa, Batman, Diyarbakır, Muş, Siirt, Mardin, Bitlis, Bingöl, Ağrı ve Bayburt olarak sıralandı.

Sağlık Bakanı Koca da, gençlerdeki aşı tereddüdünün farkında olduğu için rakamları açıkladıktan sonra çağrısını da onlara yaptı: "Herkesin huzurunda gençlerimize çağrıda bulunmak istiyorum, yarın yeni bir hafta başlıyor. Sizleri, aşılarınızı olmak üzere sağlık kurumlarımıza bekliyoruz. Aşı olmaya kararlı gelmeniz şart değil, bir sorunuz varsa cevap vermeye hazırız. Ne olursa olsun, yeter ki ihmal etmeyin.

Peki, Bursa'da salgının seyri ne durumda?

Yakın çevremizden sıkça pozitif vaka haberleri alıyoruz. Son üç günde, 10 yakın tanıdığımın testinin pozitif çıktığını öğrendim. Vaka sayısı ise günlük 2 bin civarında.

Bursa Sağlık Müdürü Dr. Fevzi Yavuzyılmaz ile Bursa'nın son durumunu konuştuk. Sözleri sitem yüklüydü: Diyecek yeni bir şey yok. İki yıllık hadise herkes her şeyi biliyor. Maske mesafe temizlik demenin bir anlamı kalmadı. Artık bunların bir yaşam tarzı haline gelmesi lazım.

Bursa'da toplam 4 milyon doz aşı yapıldığını ve aşı konusunda başta gençler olmak üzere tüm yaş gruplarında tereddütler yaşandığını vurgulayan Dr. Yavuzyılmaz, 'Maviye hasret kaldık. İlk aşılama başladığında günde 70-80 bin doz uyguluyorduk. Bu günlerde 10 bine düştük' dedi.

GENÇLERE ÖRNEK OLSUN; 87 YAŞINDA AŞI OLMAYA GELDİ

Aşı konusunda gençlerde tereddüt varken, yaşlılar ise bu konuda en çok duyarlı olanlar. Geçen ağustos ayında Sağlık Müdürü Yavuzyılmaz, bunu rakamsal oranlarını açıklamıştı. Bursa'da, 65 yaş üstü birinci doz aşı oranı yüzde 91, ikinci doz yüzde 88. Bunun anlamı şu aslında yaşlılar dikkate alınsa Bursa çoktan maviye geçmiş durumda.

Yaşlıların aşı duyarlığının somut örneğini ise dün Yıldırım İlçe Sağlık Müdürü Ferhat Ekinci sosyal medya hesabından paylaştı. İkinci doz aşısını olmaya gelen 87 yaşındaki Burhanettin Amca ile Sağlık İlçe Müdürlüğü önünde fotoğraf çektiren Ekinci, bunu sosyal medya hesabından 'Kendisi talep etse biz gidebilirdik ama gelerek olmak istedi. Gençlere örnek olması dileğiyle' sözleriyle paylaştı.