Bursa’nın seçimi; kim kazandı, kim kaybetti, kim sürpriz yaptı?

Türkiye, pazar günü sandık başına giderek önümüzdeki 5 yıl ülkeyi yönetecek cumhurbaşkanı ve 28’inci dönem parlamentosunu belirlemek için sandık başına gitti. Cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kalırken, seçimin kazananı kim oldu, kim kaybetti ve hangi parti sürpriz yaptı?

İsterseniz Türkiye geneliyle ilgili analizle başlayarak sonra Bursa’ya gelelim;

Seçimden yine birinci parti olarak çıkan AK Parti, 2018'deyüzde 42.56 oranıyla 295 vekil çıkarmıştı. 14 Mayıs seçimlerinde en çok oy kaybına uğrayan AK Parti’nin oy oranı yüzde 35,4’e düşünce sandalye sayısı 266 oldu.

Bursa’da da 2018’deki oy oranı 45,20 olan AK Parti’nin oy oranı bu seçimde yüzde 38,99’a düştü. Milletvekili sayısı ise 11’den 10 düştü. AK Parti hem Türkiye genelinde hem de Bursa’da oy kaybına uğrayan parti oldu.

2018 seçimlerinde 22,65 oy oranıyla 146 milletvekili çıkaran CHP son seçimde ise yüzde 25,37 oy oranıyla 168 sandalye kazandı. Ancak bu milletvekili sayısına bir parantez açmak gerekiyor. Çünkü CHP kazandı gibi görünürken, kaybeden parti oldu.  CHP, geçen seçimlere göre milletvekili sayısını 21 arttırdı. Ancak DEVA 13, Gelecek ve SP de 10’ar olmak üzere CHP listelerinden toplam 33 vekil çıkardı. Bu vekillerin gitmesiyle CHP’nin sandalye sayısı geçen dönemin altında kalacak.

Bursa’da ise geçen dönem 5 vekil çıkarak CHP, bu seçimde milletvekili sayısını 6’ya çıkardı. Ancak birinci bölgeden Saadet Partisi adayı Mehmet Atmaca ve ikinci bölgeden Gelecek Partisi adayı Kani Torun’un partilerine dönecekleri için CHP’nin yeni dönemde Bursa’da 4 vekili olacak. İttifak adaylarının tercihi nedeniyle listenin ilk sıralarında yer alamayan eski il başkanı İsmet Karaca da vekil seçilemedi.

Bu seçimin sürpriz yapan partisi ise MHP oldu. 2018 seçimlerinde yüzde 11.1 oy oranıyla 49 sandalye alan MHP'nin oy oranı son seçimde yüzde 10.06, sandalye sayısı ise 51 oldu. Seçim öncesi tüm anketlerde yüzde 4-6 bandında gösterilen MHP, daha önceki seçimlerde olduğu gibi yine anket şirketlerini yanıltmayı başardı.

HDP ise devam eden kapatma davası nedeniyle Yeşil Sol Parti listelerinden seçime girdi. YSP yüzde 8,78 oyla 62 milletvekili çıkarttı. Yüzde 1.7 oy alan TİP ise 4 vekille Meclis sıralarında yer alacak. Böylece Emek ve Özgürlük İttifakı 66 milletvekiline ulaşmış olacak. Haziran 2015 seçimlerinde Bursa’dan bir vekil çıkaran HDP, Yeşil Sol Parti listesinden Bursa’daki seçimler için iddialıydı ancak meclise Bursa’dan vekil göndermeyi başaramadı.

Seçimin iddialı partilerinden olan İYİ Parti, 2018'de yüz 9,96 oy oranıyla 43 milletvekili çıkarmıştı. İYİ Parti, bu seçimde yüzde 9,84 oy oranıyla 44 vekili meclise gönderdi.

 Bursa’da da bu seçimde yüksek bir oy oranına ulaşmayı hedefleyen İYİ Parti, temayül yoklaması yapmıştı. Yoklamada yüksek oy alan Selçuk Türkoğlu, birinci bölge birinci sırada, ikinci bölge birinci sırada da Hasan Toktaş aday gösterilmişti. Bursa’da 11,91 oy alan İYİ Parti Türkoğlu ve Toktaş’ı meclise gönderdi. Ancak genel başkanın ikinci sıralara kontenjan adayı olarak gönderdiği partinin eğitim politikaları başkanı Sevinç Atabay ile Akşener’in Bursalı danışmanı İbrahim Alagöz seçilemedi. 

Bir önceki seçimde yüzde 1,34 alan Saadet Partisi ve yüzde 0,31 oy alan Hüda - Par milletvekili çıkartamamıştı. Saadet, CHP listelerinde yer alarak 10, Hüda Par ise Cumhur İttifakı bünyesine katılarak 3 vekilini meclise gönderdi.

Yeniden Refah Partisi ise ilk kez 2023'te seçime girdi. Cumhur İttifakı'nın parçası olan parti yüzde 2,85 oranıyla 5 vekil çıkarttı. Bursa’da da 3,57 oy oranına ulaştı.

Bu arada, seçim öncesi ekonomik sıkıntıların belirleyeceği olacağı öngörüleri ise sandığa yansıyan sonuçlara göre karşılık bulamadı. Beka söylemlerinin Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Sinan Oğan’a verilen oylarla belirleyici olduğu bir kez daha sandığa yansıdı.

BAKANLAR VE FARUK ÇELİK YENİDEN MECLİSTE…

Cumhurbaşkanlığı Kabinesi’nin 16 üyesi, 28’inci Dönem Milletvekili Genel Seçimi’nde, AK Parti’den milletvekili seçildi. AK Parti’nin 15’i büyükşehir olmak üzere 16 seçim bölgesinde birinci sıra adayı gösterilen kabine üyeleri, yeni mecliste yer alacak. Bursa birinci bölge birinci sıra adayı Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank da mecliste Bursa’yı temsil etmeye başlayacak.

Bu arada eski bakanlardan Bursa siyasetinin önemli ismi Faruk Çelik Artvin’den milletvekili seçilerek bir dönem aranın ardından mecliste yer aldı. Yine eski adalet bakanı Abdülhamit Gül de Gaziantep’ten milletvekili seçildi.

VEKİLLER İLK MESAJLARI VE İKİNCİ TURA HAZIRLIK

Bursa’dan milletvekili seçilenler ise ilk mesajlarını kutlamalar ve sosyal medya aracılığıyla verdi.  Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın balkon konuşmasının ardından gece 02.30’da yeniden Bursa Milletvekili seçilen AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Efkan Ala, 15 Temmuz Demokrasi Meydanı'nda kutlama için toplanan partililere seslendi. 

Sonuçlar açıklandığı andan itibaren meydanlara gelen partililere teşekkür eden Ala, "Belediye başkanlarının cumhurbaşkanı seçimlerinin sonuçlarını açıkladığı nerede görülmüştür? Belediye başkanları, belediye başkanlığı yapar. Bunlar gerçekten feleklerini şaşırdılar. Bu anlayış ülke yönetebilir mi?" diye konuştu.

Ala ile birlikte kutlamalara katılan ve partililere seslenen Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank da,  ‘Biz biliyoruz ki Bursa da Türkiye de Sayın Cumhurbaşkanımızın Türkiye sevdasının arkasında duruyor. Bu yolculuğa devam edecek’ dedi. 

CHP’nin Bursa birinci bölge birinci sıradan milletvekili seçilen Prof. Dr. Kayıhan Pala ise mesajını sosyal medya aracılığıyla verdi. Pala, sandıktan bekledikleri sonucu şimdilik alamadıklarını belirterek,   ‘Olsun. Kimse umutsuzluğa kapılmasın. Gençler, merak etmeyin. Biz yine değerlerimizi savunmaya, haklının yanında durmaya, haksızlığa karşı mücadele etmeye kararlılıkla devam edeceğiz. Gelecek güzel günler için dayanışma içinde hep birlikte uğraşacağız. #BirGünMutlaka’ mesajını verdi.

CHP Bursa İl Başkanı Turgut Özkan da yazılı mesajında,  ikinci tura kalan Cumhurbaşkanlığı seçimi nedeniyle parti örgütünde motivasyon kaybı olmadığını belirterek, “Önümüzde daha önce örneğini yaşamadığımız 2 haftalık yeni bir seçim maratonu var. Millet İttifakı Cumhurbaşkanı adayımız Sayın Kemal Kılıçdaroğlu'nu ikinci turda Cumhurbaşkanı yapmak için çalışmalarımıza hız kesmeden devam edeceğiz’ dedi.  

SEÇİMİN NABZI ASTV’DE ATTI

13’üncü Cumhurbaşkanı ve 28’inci dönem parlamentosunu belirleyecek kritik seçimlerin nabzı önceki gece ASTV’de attı.

Oy verme işlemi sona erdikten sonra canlı yayınlanan ASTV Program Müdürü ve Satırbaşı programı yapımcısı Sevda Kurul’un moderatörlüğünde, benim de yorumcu olarak katıldığım yayın 03.00’e kadar devam etti.

AK Part il binasından Ali Demir, CHP’den Tuğba Öz’ün canlı bağlantılarla son durumu aktardığı yayına, siyasi parti temsilcileri ve adayları da katıldı.

Stüdyoya konuk olan MHP eski İl Başkanı Arif Demirören de yorumlarıyla programa katkı sağladı.