Bursa turizminin röntgeni çekildi: İşte 20 sayfalık o rapor

Bursa, tarihten gelen bir turizm geçmişine sahip.

Bizans’tan Osmanlı’ya oradan cumhuriyet dönemine kadar Bursa hep yeşil ve kaplıca şehri olarak cazibesini korudu. Ancak 60 yıldaki hızlı büyüme ve sanayileşme Bursa’nın odağını başka noktalara çevirdi.

Son 20 yılda yeniden bacasız sanayi olan turizmin farkına vardık. Kent yöneticileri bu yolda öncelikle tarihi ve kültürel mirasın ayağı kaldırılması çalışmalarına başladı. Birbirinden değerli eserler vitrine çıkınca önce UNESCO Dünya Mirası listesine girdik. Bununla beraber çıta yükseldi, hanlar bölgesinin önü temizlendi. İznik, Yenişehir ve daha birçok ilçede turizmle ilgili çalışmalara hız verildi.

Bursa’da turistik oteller ve turiste yönelik restoran sayısı hızla arttı. Bunun meyvelerini yavaş yavaş almaya başladık. Hafta sonları özellikle günde 200-250 tur otobüsü Bursa’ya turist taşımaya başladı. Bununla birlikte gelen turistin geceleme sayısını arttırmak yeni hedef haline geldi.

Ancak halen bir turizm kenti haline bir türlü gelemedik, bunu engelleyen bazısı çok küçük ama önemli sorunlarımız var.

Kimi zaman tek bir rapor, sayfalarca konuşmadan daha çok şey söyler. 22 Temmuz’da Bursa Turizm Platformu’nun Kozahan’da yaptığı toplantıda sunulan “Tarihi Hanlar ve Çarşılar Bölgesi Turizm Rotası” başlıklı 20 sayfalık rapor da işte tam olarak böyle bir belge.

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, TÜRSAB Güney Marmara Bölge Başkanı Murat Saraçoğlu ve turizm paydaşlarının katıldığı toplantıya Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Turizm Konseyi Başkanı ve TÜRSAB Genel Başkan Yardımcısı Hasan Eker tarafından hazırlanan ve sunulan bu saha raporu, çarşı çarşı, sokak sokak gezilerek oluşturulmuş; lafla değil, gözlemle yazılmış.

Ve ortaya çıkan tablo, Bursa’nın turizmle ilgili süslü konuşmalardan çok, yapısal sorunlara ve kararlı adımlara ihtiyacı olduğunu gösteriyor.

YÖN KAYBETTİREN BİR TURİZM AKSI

Turistlerin Tarihi Çarşılar Bölgesi’nde rahatça gezebilmesi için gerekli olan yönlendirme tabelaları büyük ölçüde eksik.

Giriş-çıkış noktalarında, ara sokaklarda, hatta büyük hanların önlerinde bile turistik yönlendirme sistemi neredeyse yok.

Çarşıya ulaşıldığını belirten, yön gösteren harita ve bilgilendirme tabelaları yerleştirilmemiş durumda.

ESTETİK DEĞİL, KAOTİK GÖRÜNTÜ

Kapalı Çarşı ve Kayhan Çarşısı’nın üstü açık; bu durum hem yağmurda hem sıcak havada hem de görsel olarak düzensizlik yaratıyor.

Bakırcılar Çarşısı’nın tavanı dökülüyor, bakım şart.

Uzun Çarşı, tarihi dokuya aykırı afişlerle dolu; görsel kirlilik had safhada.

Tophane Meydanı’ndaki tuvaletler mesai bitiminde kapanıyor, turist akşam saatlerinde hizmet alamıyor.

Okçular Çarşısı gibi noktalarda tuvalet bulunmuyor.

Tophane surlarının çevresi otlarla kaplı; temizlik, bakım ve güvenlik yetersiz.

ULAŞIM VE YÖNLENDİRME SORUNLARI

Turist otobüsleri için indirme-bindirme alanları yok. Araçlar yol ortasında durmak zorunda kalıyor; bu da hem tehlike yaratıyor hem de şehri kötü gösteriyor.

Tophane ile çarşı arasında trafik lambası ve yaya geçidi eksik. Yaya güvenliği risk altında.

Cumhuriyet Caddesi tramvayı, mal indirme saatleriyle çakışıyor. Esnaf yük indirip bindirmekte zorlanıyor.

Esnaf, dükkânlarında tadilat, bakım, vitrin yenilemesi gibi işlemleri ruhsat problemleri nedeniyle yapamıyor.

Sıva, boya, bakım gibi işlerde Anıtlar Kurulu’ndan izin alınması gerekiyor. Süreçler yavaş ilerliyor, çarşılar yıpranıyor.

GÜVENLİK VE AKŞAM AÇIK KALMA İSTEĞİ

Çarşıların 22.00’ye kadar açık kalması, turizm açısından olumlu bir adım olabilir; ancak güvenlik ve aydınlatma yetersiz.

Gece kullanımına uygun bir planlama yapılması, hem turist sirkülasyonunu artıracak hem de esnafa gelir sağlayacak.

OTOPARK EKSİKLİĞİ VE ÖNERİLER

Kayhan ve Doğanbey bölgelerine büyük otopark ihtiyacı var.

Mevcut otopark sayısı yetersiz; turist araçları ve esnaf için alternatifler oluşturulmalı.

KURUMSAL KOORDİNASYON VE TALEPLER

Belediyeler arasında yetki karmaşası çözülmeli.

Esnaf, sadece çarşılarla ilgilenecek tek bir belediye muhatabı personel talep ediyor.

Atıl durumdaki hanların kamusal işlevlerle yeniden kullanıma açılması öneriliyor (örneğin Kayhan Hamamı gibi).

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Hasan Eker’in raporu yalnızca sorunları değil, çözüm yollarını da içeriyor:

Tek tip tabela uygulaması Esnafa yönelik İngilizce ve kültürel eğitim programları Gece açık kalacak hanlar için “güvenli alan” modelleri Turizm güzergâhlarında standardizasyon

Ve en önemlisi, rapor şu cümleyle bitiyor:

“Artık herkesin akıl verdiği ama kimsenin elini taşın altına koymadığı dönem bitti. Şimdi uygulama zamanı.”

Bu sözler artık sadece bir çağrı değil, Bursa adına bir zorunluluk.

Çünkü tarihi yaşatmak istiyorsak, önce onu anlamalı; sonra da yaşatmak için bir araya gelmeliyiz.

Bursa’nın turizmi bu rotadan yürümezse… Tarihi de, geleceği de karanlıkta kalır.