Bursalı olarak gel de kıskanma; Aktarmasız Sivas-İstanbul hızlı tren seferleri başlıyor

Bursa hava ve raylı sistem ulaşımında şanssız bir şehir. İstanbul’un İzmir’e bağlanması olmasaydı belki de otoyol bile bu kadar kısa sürede gelmeyebilirdi.  Bugün istenilse yenisi yapılamayacak kadar yüksek maliyetli Yenişehir Havalimanı maalesef atıl durumda bekliyor. Yeni bir destinasyon eklenmesi için Ankara’da çalmadık kapı bırakmıyor, eklenince de çocuklar gibi seviniyoruz.

Asıl yılan hikayesine dönen yatırım raylı sistem. İYİ Parti’de en üst düzeyde siyaset yaptıktan sonra üniversiteye dönen Prof. Dr. İsmail Tatlıoğlu’nun zaman zaman dile getirdiği gibi Bursa hala Ankara’ya en uzak şehir olma özelliğini koruyor.

Dün, ajansların geçtiği Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Sivas ile İstanbul arasında aktarmasız YHT ekspres seferlerinin 4 Mayıs itibariyle başlayacağını haberi okuyunca bir Bursalı olarak doğrusunu isterseniz kıskandım ve nedenini sorguladım.

Sadece şanssızlık mı yoksa başka faktörler de mi var?

Ankara’da Bursa lobisinin aktif olmamasının etkisi elbette ki yadsınamaz bir gerçek…

Oysa 2012 yılında dönemin Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç ve Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım Balat’ta temel atarken 2016 yılında hızlı tren seferlerinin başlayacağını müjdelemişti.

Ardından inşaattaki sorunlar ve ihalenin 5 kez yenilenmesi derken aradan yıllar geçti ve hızlı tren maalesef bir türlü seferlere başlayamadı. Yıllar sonra yurt dışından finansman bulunup ihale gerçekleşince tamam bu sefer olacak diye sevinmiştik. Bu kez verilen tarih Cumhuriyetimizin 100’üncü yılı olan 2023’tü. Sonra geçen dönem Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu bunu revize ederek 2024’ü işaret etti.

Seçimler yapıldı, bakan değişti bu kez Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu tarih verdi ve 2024 test sürüşü ve 2025’te seferlerin başlayacağını açıkladı. Sonra o da revize edilerek 2026’ya kadar uzatıldı.  

Sivas- Ankara arasındaki hızlı tren bir yıldan beri çalışıyor. Yeni gelişme İstanbul ile aktarmasız ulaşım. Bizim hat bitse bile yüksek hızlı trene bağlanmak için konvansiyonel trenle Osmaneli’ye gitmemiz gerekecek. Oradan Ankara veya İstanbul’a gidebileceğiz. Bursa’dan ne Ankara’ya ne de İstanbul’a direkt hat olacak. Otobanla bir saatte gidilebilen İstanbul’a ulaşım için Osmaneli üzerinden kim hızlı treni tercih edecek merak ediyorum. 

İMO’NUN ÖNERİLERİ HAYATA GEÇİRİLMELİ; GECİKMENİN BONUSU

Hızlı tren konusu gündeme gelince İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Bursa Şubesi’nin geçen yıl yayınladığı demiryolu raporundaki öneri aklıma geldi.  

İMO Ulaşım Komisyonu Başkanı Mehmet Tözün Bingöl’ün katkılarıyla hazırlanan ve o dönemin şube başkanı Ülkü Küçükkayalar tarafından açıklanan raporda yukarıda anlattığım gibi Bursa’nın demiryolu inşaatının rekora koştuğu vurgulanarak, ‘Şimdilik geç bitirilme rekoru 2008 yılında yapımına başlanan ve açılışı tam 8 kez ertelenen 405 kilometrelik Ankara-Kırıkkale-Yozgat-Sivas Yüksek Hızlı Tren Hattı (YHT) projesinde ama korkarız ki onun yarısından daha az uzunluğu olan 201 kilometrelik Bursa demiryolu projesi bu rekoru egale edebilecek noktaya gelmiş durumdadır’ denildi.

 İhracatta İstanbul ve Kocaeli'nin ardından 3'üncü sırada yer alan, 3 milyon 150 bin nüfusa sahip Bursa’dan 2021 yılında, 184 ülke ve özerk bölge ile 14 serbest bölgeye, toplam 14,9 milyar dolar dış satım gerçekleştirildiği hatırlatması da yapılan raporda, hattın Bandırma ve Gemlik’ten denize bağlanması önerisi yapılmıştı.   

Gerçekten de kamulaştırma ve projesi TCDD tarafından tamamlanan, 22 kilometre uzunluğunda, 6 tünel ve 2 köprü içeren Bursa-Gemlik Demiryolu Projesi’nin, Bandırma- Bursa-Yenişehir-Osmaneli Yüksek Standartlı Demiryolu inşaatına rezerv olarak eklenmesi, Bursa açısından kazanç olacak. Aslında,  Gemlik’teki TOGG fabrikası düşünüldüğünde ise bu bir zorunluluk.

İZMİR’İN İZBAN’I VARSA BURSA’NIN DA BURBAN’I OLMALI

İkinci öneri ise Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli Yüksek Standartlı Demiryolu Projesi’ni avantaja çevirmek için İzmir’deki İZBAN gibi Bursa Banliyö(BURBAN) kurulup işletilmesiydi. Buna ek olarak proje ve kamulaştırması biten Gemlik demiryolunu Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli Yüksek Standartlı Demiryolu rezerv projesi içine alıp Gemlik’i Engürücük’ten yeni yapılan yola paralel bir hat ile Güzelyalı / Mudanya hattı ile Banliyö kapsamı genişletilebilir.

Doğu-Batı aksında Karacabey-Yenişehir hattına (Nilüfer, Osmangazi, Yıldırım Gürsu hattı) kuzey hattını (Gemlik, Mudanya) ekleme şansımız var.

 TEKNOSAB ile çevresindeki KOTİYAK, Deri OSB, TOSAB’da raylı sistem kapsama alanına alınabilir.   Bursa, Nilüfer OSB’ler Demirtaş ve Hasanağa, Kayapa, Görükle sanayi bölgelerine banliyö treni-kent içi raylı sistem bağlantısının kurulabilirse demiryolunun karayoluna göre tarım alanlarına daha az zarar vermesi avantajından da yararlanılabilir.  

Sözün özü; Yerel seçimlerde Bursa’da iktidar değişikliği yaşandı. Seçimi büyük farkla kazanan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey’in 5G projeleri arasında ulaşım geniş bir başlıkta toplanıyordu. 47 kilometre yeni metro, 47 kilometre tramvay, iki kilometre füniküler ve 12,6 kilometre de metrobüs hattı ulaşım yatırımları olarak hedef konulmuştu.

Bozbey’in projelerini hayata geçirmesi için çok büyük finansmana ihtiyacı var. Merkezi hükümetten gelen mesajlara göre de yeni yatırım ve belediyelere para musluklarının kısılması söz konusu. Dolayısıyla İMO’nun önerdiği banliyö hatları trenle entegre olduğu için daha kolay yapılabilir.