'Doktor hasta ben hasta'; 'Beyaz Yürüyüş'ün nedeni

Koronavirüs pandemisi hekimler ve sağlık çalışanların önemini bir kez daha gözler önüne serdi.

Ancak, pandemi ile birlikte iş yükü katlanan hekim ve sağlık çalışanları artık dayanamıyor ve ekim ayından beri eylemlerle seslerini duyurmaya çalışıyor.

ASTV'de Sevda Kurul'un hazırladığı Satırbaşı programına konuk olan Bursa Tabip Odası Başkanı Doç. Dr. Alpaslan Türkkan'ın hem programda hem de sonrasındaki sohbetimizde söyledikleri aklıma büyük ozan Aşık Mahsuni Şerif'in Dom Dom Kurşunu türküsündeki 'Doktor hasta ben hasta, Benden iyi midir ki' sözleri getirdi.

Önce pandemi döneminde yaşananlarla başlayalım. Korona hepimizi ama en çok da sağlık çalışanlarını etkiledi. 11 Mart 2020'den beri 499 sağlık çalışanı koronavirüs nedeniyle yaşamını yitirdi.

Zaten pandemi öncesi de hekimler ve sağlık çalışanları kötü çalışma koşulları ile özlük haklarını tam anlamıyla alamamaktan şikayetçiydi. Pandemideki çalışma şartlarının zorluğu ise işin tuzu biberi oldu.

Müthiş bir iş yükünün altında özveri ile çalışan hekimlerde yorgunluk ve bıkkınlık başladı. O yüzden seslerini yükseltmeye başladılar. En son genç bir asistanın 36 saatlik nöbet ardından trafik kazasında yaşamını yitirmesi, hekimlerin yaşadığı sıkıntıların bir kez daha gündeme gelmesini sağladı.

Türkkan, Halk Sağlığı Uzmanı olduğu için iş yükünün hangi boyutlarda olduğunu, hem Türkiye hem de başka ülkelerle karşılaştırmalı istatistikleriyle anlattı. Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre, 2002 yılında Türkiye'de bir kişi yılda 3,1 kez doktora giderken, 2019 yılında bu rakam 9,8'e yükseldi. Neredeyse 3 katı bir artış söz konusu. Bu rakam Bursa'da 10,2.

Peki, başka ülkelerde durum nasıl?

Türkkan, bunu 'İsviçrelilere çok üzülüyorum yılda 2,7 kez doktora gidiyorlar' ironisini yaparak detaylandırdı. ABD'de bu rakam yılda 4, İsviçre'de 4,3, İrlanda'da ise 5.

Hasta muayene sayısına paralel doktor sayısı ise diğer ülkelerin gerisinde buna örnek olarak da komşumuz Yunanistan'ı gösterdi. Hasta sayısındaki bu artışın sağlık sorunlarının bir göstergesi olduğuna dikkat çeken Türkkan,'Bizim hep söylediğimiz bir şey var; Hekimlerin ve sağlık çalışanlarının sorunları toplumun sorunlarından ayrı bir şey değil. Hekimlerin ve sağlık sektörünün sorunları çözüldüğünde toplumun da büyük bir kısmının sorunları çözülüyor' dedi.

Tabip odaları olarak bugüne kadar hep halkın sağlığı ile ilgili taleplerde bulunduklarına dikkat çeken Türkkan, şöyle devam etti:

'Bu kez biraz farklı. Kendi özlük haklarımız için de taleplerimiz var. Bizim maaşlarımızın toplumdaki algının aksine oldukça düşük olduğunu biliyoruz ve bunu dile getirmek ve halkımıza anlatmak istiyoruz. Ödemelerin adaletsiz olduğunu dile getiriyoruz. Pandemi döneminde yapılan ek ödemeler adaletli dağıtılmadı her zaman verilmedi. Bunu ben söylemiyorum. Bakanımızın bir açıklaması var. Bilinen çalışma saatlerimizi maaşa böldüğümüzde Türkiye'de en az ücretle çalışan kesim biziz. Çok uygun olmayan koşullarda çalışıyoruz'

Hekimlerin maaşları konusunda da toplumda yanlış algı bulunduğunu ifade eden Türkkan, 2 bin 300 lira emekli maaşı alan hekim bulunduğunu ifade etti.

'5 DAKİKADA HEKİMLİK OLMAZ'

Maaş ve ödemelerdeki sıkıntıların yanı sıra son aylarda mesleki sorunlar yaşamaya başladıklarına da dikkat çeken Türkkan, ' MHRS merkezi randevu sistemi var. Burada hastalara 5 dakikada bir randevu vermeye başladılar. Her 5 dakikada bir hasta bakmamız bekleniyor. Bu uygun bir şey değil. 5 dakika için nasıl muayene edecek, teşhis koyup ilaç yazacaksınız. Bu mümkün değil. Tıp eğitiminde bir hastanın en az 20 dakika muayene edilmesi gerektiği öğretiliyor' dedi.

Bu uygulama yüzünden hekimlerin genç yaşlarda emekli olduklarını ifade eden Türkkan şöyle devam etti:

'Çalışma koşullarımız da oldukça kötü. Mesleğini yapmak isteyenlerin ayaklarının her gün geri geri gittiğini düşünün. Bu sırada hata yapması yüzde 100'e yakın. Günde 100 hastaya bakanın hata yapmaması mümkün değil. Mesleki hatalar başladı. Çok sayıda cerrah hakkında davalar devam ediyor. Bir yandan bu şartlarda çalışacaksınız bir yandan hakaret ve saldırıya uğrayacaksınız ve hakkınızda davalar açılacak. Gerçekten yıldık artık'

Halkın yaşanan sıkıntıların müsebbibi olarak doktorları gördüğünü de kaydeden Türkkan, 'Bizim sloganımız sağlık beş dakikaya sığmaz. Vatandaşın bunu da sorgulaması gerekiyor' dedi.

Türkkan, 20 Ekim'de '5 Dakika hekimlik olmaz' açıklamasıyla seslerini duyurmaya çalıştıklarını, ardından 27 Ekim'de koronanın meslek hastalığı sayılmasını dile getirdiklerini, 3 Kasım'da ek gösterge talebini, 11 Kasım'da ise çalışma ortamlarının güvenli olmasını kamuoyuna anlattıklarını söyledi. Türkkan, şöyle devam etti:

' 19 Kasım'da hastanesinde bıçaklanarak öldürülen Dr. Aynur Dağdemir'i anacağız. 24 Kasım'da İstanbul'dan iki otobüslük bir ekip yola çıkacak. Önce Kocaeli ardından 25 Kasım'da Bursa'da olacak. Bursa'da Kadına Şiddete karşı düzenlenen yürüyüşe katılacak ekip, 27 Kasım'da Ankara'da bütün tabip odalarının katılacağı forumda yer alacak. Bu forumda bundan sonraki yol haritasını belirleyeceğiz'

'AŞI KARŞITLARININ SÖZLERİ BİLİMSELLİKTEN UZAK'

Koronavirüs pandemisinde son aylardaki artışı da sorduğumuz Türkkan, sağlıklı veriye ulaşamadıklarından şikayet etti.

Aşı karşıtlığı konusuna da değinen Türkkan'a göre, aşı karşıtlarının söyledikleri bilimle örtüşmüyor. Tam tersi bilimsel kanıtlar aşının hastalığın önlenmesinde en etkin yöntem olduğunu gösteriyor. Türkkan, aşı karşıtlarının önceki aylarda iddia ettikleri birçok konunun gerçekleşmediğini de vurgulayarak şöyle devam etti:

'Aşı karşıtlarına kişisel görüşüm, bir şey söylemeyelim. Bu kadar gözleri, kalpleri, kulakları mühürlü ki dinlemiyorlar. Benim hedef kitle olarak gördüğüm aşı tereddüdü olan insanlar. O insanları çok kolay ikna olabiliyorlar. Bilimsel kanıtları sunduğunuzda aşı oluyorlar. Bakanlığın getirdiği aşılar güvenli. Aşıdan başka kurtuluşumuz yok. Belki varyanta bağlı olarak birkaç aşı daha olabiliriz ama bunun tek kurtuluşu aşı. Hekimlerin hepsi aşılı. İnsan sağlığına zararlı olsa hekimler aşı olur muydu. Bunu iyi düşünmek gerekiyor'