Karavanda iftar; Bursa gastronomi şehri olur mu?

Çok uzun yıllar boyunca Bursa’nın tarımdan sonra en önemli kimliği turizmdi. Bugünkü şekliyle olmasa da şifalı kaplıcaları, Yeşil Bursa ismiyle özdeşleşen muhteşem doğa güzellikleriyle her dönemde cazibe merkezi oldu.

Roma’dan Bizans’a Selçukludan Osmanlı’ya kadar Bursa’ya kimler gelmedi ki… Herkül’den   Kartacalı Hannibal’a, Osmanlı imparatorlarından cumhuriyetin kurucularına kadar her dönem Bursa hep seçkin ziyaretçileri ağırladı.  Geçen yıl yazmıştım, merhum Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, henüz bir Osmanlı subayıyken Mevhibe hanımla evlendikten sonra balayı için Bursa’yı tercih etmişti.

Göç ve hızlı sanayileşme ile gelen hormonlu büyüme, Bursa’yı turizmden uzaklaştırırken, sanayi kentine dönüştürdü.

Son yıllarda turizmin farkına vardık. Valiler, belediye başkanlarının yanı sıra sivil toplum örgütleri de Bursa’nın tarım ve sanayi kimliğini korumakla birlikte yeni rotasının turizm olması konusunda fikir birliği etmişçesine çalışmalar yaptılar.

Bugün yavaş bunların meyvelerini almaya başlıyoruz. Bursa, hafta sonları başta İstanbul olmak üzere yakın kentlerin akınına uğruyor. Restoranların önünde kuyruklar oluşurken, tarihi yerleri dolaşmak için sıra bekleniyor.

Hem yerel yöneticiler hem de turizmle ilgili sivil toplum örgütlerinin yeni hedefi yıldızı parlayan Bursa’nın artık konaklamalı turizmin adreslerinden biri haline gelmesi.

Tarihi mirasın ayağa kaldırılması çalışmaları, artan otel sayılarıyla Bursa yavaş bunun alt yapısına da sahip olmaya başladı. En önemli eksiklerden biri Bursa kebabı yani İskender dışında Bursa yemeklerinin sunulduğu restoran sayısı azlığı…

Bu arada, Bursa Büyükşehir Belediyesi, pandemi döneminde bile yurt içinden ve yurt dışından daha fazla turistin şehre gelerek vakit geçirmesi için projeler yürütüyor. Bu projelerden birinin önceki gün konuğu oldum.

Adı Karavan’da iftar daha önce Orhaneli Sadağı Kanyonu ve Gürsu Ericek’te Adrenalin parkında gerçekleştirilen etkinliğin bu seferki adresi Gemlik İskelesi’ydi.

Hazırlıkları gündüz başladı. Mövenpick Bursa Hoteli Şefi ve Bursa Aşçılar Derneği Başkanı Sait Kaplan’ı çalışma ortamı olan mutfakta ziyaret ederek, iftar menüsünü öğrendik.

Bursa Turizm Platformu 4 yıl önce otellerde sunulmak üzere Bursa’ya özgü menüler hazırlamıştı. Şefimiz de Osmangazi,  Muradiye, Yıldırım, Uludağ, Nilüfer, Orhangazi menülerinden faydalanarak iftar için hazırlık yapıyordu. Muradiye Çorbası, Enginar Dolması, Damat Paçası, Kuzu etli Ayva Galayave finalde sütlü kadayıf yer alıyordu. Hepsi Bursa’ya özgü yemekler. Dikkatimi çeken Damat Paça adlı yemek oldu. Dağ ilçelerinde köylü kadınlarla yapılan görüşmeler sırasında ortaya çıkmış bir yemek. Biraz mantıya benziyor. Fırında kurutulmuş yufka, üzerinde tavuk eti ve yoğurt yer alan bir yemek. Aslında menünün tamamı Bursa’nın yerel lezzetlerinden derlenmiş.

GEMLİK’TE İFTAR ZEYTİNSİZ OLMAZ

Karavan Gemlik iskelesine kuruldu. İftar öncesi diğer konuklar Gemlik Belediye Başkanı Mehmet Uğur Sertaslan, Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Prof. Hasan Basri Öcalan ve Şef Sait Kaplan’la turizm, Bursa yemekleri ve Gemlik konusunda sohbet ettik.

Başkan Sertaslan hazırlıklı gelmişti. Hemen hurmanın yanına Gemlik zeytini ve zeytinyağını koydu. Sohbet de zeytinle başladı. Gerçekten damak zevki olanların vazgeçilmezi zeytin Gemlik’in zenginliklerinden sadece biri.  Gemlik’te turizm açısından ne ararsanız var ama keşke denizi bu kadar hor kullanıp kirletmeseydik. Başkan Sertaslan da, geçmişte Bodrum, Marmaris, Antalya tanınmadan Türkiye’nin tatil beldesi denince akla gelen Kumla’yı anlattı. Kuzey rüzgarlarına kapalı bu bölge, denize girmek için en güzel yerlerden biri. Başkan Sertaslan da seçildiği günden beri Bursalıları bu sahile davet ediyor. Onun da sitemi, körfezdeki kirlilik… Hiç olmazsa bundan sonra yeni tesislere izin verilmemesini istiyor.

Prof. Dr. Hasan Basri Öcalan ise Bursa tarihi konusunda deyim yerindeyse tam bir derya. Bursa Hazireleri ile ilgili kitabına, her şeyi beğenmeyen Tarihçi Murat Bardakçı’nın televizyon ekranlarından övgü yağdırdığını ve Türkiye’ye örnek gösterdiğini biliyorum.

Bursa’nın Bizans ve Osmanlı döneminde, İstanbul’u hem manevi hem maddi yönden besleyen kent olduğunu anlatan Prof. Dr. Öcalan da zeytin konusunda hassas ve tek bir ağacın bile kesilmemesi gerektiğini vurguluyor.

PANDEMİ SÜRECİ UZATTI GASTRONOMİ FESTİVALİ GELİYOR

 Aynı zamanda Bursa Aşçılar Derneği Başkanı olan Şef Sait Kaplan ile Bursa lezzetleri konusunda sohbet ettik.  Bursa’nın gastronomi kenti konusunda Gaziantep’ten önce adımlar attığını ancak sürecin pandemi döneminde sekteye uğradığını söyledi.

Zengin bir mutfağa sahip olan Bursa’nın önümüzdeki yıllarda çok tanınan ve bilinen bir gastronomi kentine dönüşeceğini ve bundan hiç kimsenin kuşkusu olmaması gerektiğini ifade eden Kaplan’ın iftar için hazırladığı menü söylediklerini doğrular nitelikteydi.

Karavanda iftar programının öncesinde Bursa’da uluslararası çapta bir festival yapmayı planlayan Büyükşehir Belediyesi, sektörün tüm paydaşlarını ‘Gastronomi festivali istişare toplantısı’nda bir araya getirdi. Atatürk Kongre Kültür Merkezi’ndeki toplantıya, Bursa Valisi Yakup Canbolat, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, Bursa Milletvekilleri Refik Özen, Emine Yavuz Gözgeç, Vildan Yılmaz Gürel, kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları, sektör temsilcileri ve dernek temsilcilerinin katıldı. Şef Kaplan da bu toplantıda yer alanlardan biriydi.

Büyükşehir Belediyesi Dış İlişkiler Dairesi Başkanı Abdülkerim Baştürk’ün katılımcılara çalışmalar ve yapılan araştırmalar hakkındaki sunumuyla başladı. Gastronomi Festivali'nin 23-25 Eylül tarihlerinde yapılmasının planlandığını açıklayan Baştürk, paydaşlara taslak programı hakkında bilgi verdi.

Başkan Aktaş da,  sektör paydaşlarının da tek tek söz aldığı toplantıda en net mesajı verdi:  ‘Saklı kalmış gastronomi yönümüzü ortaya çıkarmak bir lütuf değil, zorunluluktur’