Korona değil, 'havacılık aşkı' virüsü bulaştıracak

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay, proje fikrini ortaya attığında, 'Türkiye'nin uzaya gidecek ilk astronotu olacak Gökmen'in Bursa'dan çıkacak' demişti.

Burkay'ın sözleri o yıllarda bize biraz iddialı gelmişti.

Bu aslında, hem gençlere uzay ve havacılık heyecanını verecek eğitim merkezi hem de Bursa sanayisinin yüksek teknolojiye dönüşümünü sağlayacak bir projeydi.

Proje sözde kalmadı. BTSO, uzay ve havacılık kümesiyle üyesi olan sanayicilerini dönüşüme hazırlarken, kısa adı GUHEM olan Gökmen Uzay ve Havacılık Merkezi'nin için uzun araştırmalar yapıldı, uzmanlar davet edildi. Sonra Yüksek Mimar Hasan Sözüneri'nin zeplin temalı projesini gördük. Ardından inşaat hızla ilerledi.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının desteği, Bursa Büyükşehir Belediyesi ve TÜBİTAK işbirliğiyle yapılan GUHEM, 30 Ekim'de Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'ın katıldığı törenle kapılarını açtı. Ancak, aynı gün yaşanan İzmir Depremi nedeniyle merkezin açılışı biraz gölgede kaldı.

ASTV'de yayınlanan Gözlem Kulesi programı için GUHEM'i ziyaret ederek yeni atanan Genel Müdürü Halit Mirahmetoğlu ile hem merkezi hem de Türkiye'nin uzay ve havacılık vizyonunu konuştuk.

Öncelikle biraz merkezi anlatayım. İki ana katlı merkezin birinci katı havacılığa ayrılmış. Uçma hayali kuşlarla başladığı için sizi gökyüzünün kanatlı hakimleri karşılıyor. Ardından insanlığın havacılık yolculuğu başlıyor. Makaralı sistemden balonlara, önce havadan hafif sonra tonlarca ağırlığa sahip uçaklara kadar ne ararsanız var. Üstelik bir çoğunu deneme imkanı buluyorsunuz. 7'den 70'e hattı 3-6 yaş arasındaki çocukların bile deneme yapacağı bölümler var.

İkinci kat ise uzaya ayrılmış. Asansörü bile füze fırlatmasına göre programlı. 45 saniyede bir füze içinden uzaya fırlatma anını yaşıyorsunuz. Burada sizi uluslar arası uzay istasyonu karşılıyor. Ruslardan ABD'lilere, Çin'den Hindistan'a kadar uzay programlarında kullanılan füze ve araçların modelleri var. Ay üzerinde yürüme simülatörü ise en ilginç olanı.

Genel Müdür Halit Mirahmetoğlu'na gelince; kendisi daha projenin başında NASA'dan Umut Yıldız ve Fransız astronot Patrick Baudry ile 2014 yılında BTSO'ya bilgi veren uzmanlardan biri. Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri mezunu olan Mirahmetoğlu, Çin Beihang Üniversitesi'nde Uzay Çalışmaları alanında eğitim aldı. Yüksek lisansını Fransa'da International Space University'de 'Uzay Proje Yönetimi' üzerine yapan Mirahmetoğlu halen Milli Savunma Üniversitesi Hezarfen Havacılık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü'nde doktora çalışmalarına sürdürüyor.

İlk yer gözlem uydusu olan Göktürk-1 projesinde Yönetim Danışmanı olarak üslenen Mirahmetoğlu, GUHEM'e bakınca bir yandan şaşırırken, diğer yandan gurur duyup sevindiğini belirterek, 'Söylediklerimizin çok üzerinde vizyon hayata geçirilmiş' dedi.

Pandemi nedeniyle açık kapı ziyaretlerine henüz başlamadıklarını ifade eden Mirahmetoğlu, önce internet üzerinden sanal tur, ardından da davetli gruplarla ziyaretlerin gerçekleştirileceğini söyledi.

Mirahmetoğlu, ABD ve Avrupa'da pek çok astronotun uzay aşkının bu tür eğitim merkezlerinde başladığına işaret ederek, şunları söyledi:

'Sosyal medyadan bizi takip eden gençlerimiz şimdiden özgeçmişlerini gönderip pilot ve astronot olmak istediklerini yazıyorlar. Burası önce ilgi ve bilgi veren bir yer ilerideki amaçlarımızdan biri de astronot yetiştirebilecek hale gelmek. İlk hedefimiz çocuklarımız ve gençlerimize Gök virüsünü yaymak'

365 GÜN TEKNOFEST ETKİNLİĞİ

Mirahmetoğlu, bu günlerde yoğun bir çalışma temposu içinde. Türkiye'deki uzmanları ve bölgedeki uçuş okullarıyla bağlantı kuruyor. Yarı profesyonel uçuş eğitimleri için işbirliği yapılacak. Ayrıca Roketsan ve diğer savunma sanayi kuruluşları burada atölyeler kuracak. Küp uydudan rokete, drone eğitimlerine kadar bir çok alanda faaliyet yürütülecek.

GUHEM ayrıca Teknofest'e proje hazırlayan gençlere de teknik ve uzmanlık desteği verecek. 365 gün Teknofest'in yaşandığı bir eğitim yeri haline gelecek.

SİVİL HAVACILIKTA SON SIRALARDAYIZ

Program çekimini yaptığımız birinci katta çok sayıda pervaneli uçak simülatörleri yer alıyordu. Bunlar uçuş okullarında kullanılanların aynısı.

Mirahmetoğlu, sivil havacılıkta Türkiye'nin oldukça gerilerde yer aldığına dikkat çekerek, başka ülkelerde onbinlerce sivil uçak bulunduğunu söyledi.

'Türkiye'de kaç sivil uçak var biliyor musunuz? sorusunu yönelten Mirahmetoğlu, yanıtı da kendisi verdi:

'Türkiye'de 300 sivil uçak var. Bunların 250'si de uçuş okullarına ait. Bireysel kullanıcıların uçak sayısı o kadar az ki yeni jenerasyonların bunları kullanma imkanı az. Bunun sayısını arttırmamız gerekiyor'

TÜRKİYE'NİN UZAY YOLCULUĞU UZUN SOLUKLU BİR YARIŞ

Kendisi de Türkiye'nin uydu projelerinde yer aldığı için Mirahmetoğlu'na 'uzaya insanlı araç gönderebilecek miyiz' sorusunu yönelttim.

Uzay yolculuğunun uzun soluklu bir yarış olduğunu vurgulayan Mirahmetoğlu şöyle devam etti:

'Bu konuda çalışma yapan ülkelerin 50-60 yıllık birikimleri var. İnsan kaynağı en önemli unsur. Türkiye'de uzay alanında bin tane bile uzman yok. İran ve İsrail'de bunun 3-5 katı uzman görev yapıyor. Sayıları arttırmamız lazım. Bugünden yarına hemen olacak işler değil. Biz 7-8 yaşında uzay virüsü aşılayacağımız gençlerimiz 15-20 yıl sonra beklide bizi uzaya götürecek nesil olacak.'

Alçak yörüngenin 400, Göktürk'ün bulunduğu yörüngenin ise 700 kilometre uzakta olduğunu ifade eden Mirahmetoğlu, işin uydu ve roket boyutları bulunduğunu söyledi ve şöyle devam etti:

'İlk uydularımızı 90'lı yıllarda gönderdik. İlk uyduları satın alıyorduk. Göktürk2'de yerli olarak yapıldı. 5A uydusu 30 Kasım'da fırlatılacak. 6A'yı ise biz yapacağız. Hedefimiz uyduyu ve fırlatacak füzeyi yapmak. Roketsan çalışıyor. 130 kilometreye çıktılar. Bundan sonraki hedef 400 kilometre sonrası uyduların yerleştirileceği yüksekliğe ulaşmak'