Marmara’da kabusun ilk sinyali geldi: su sıcaklığı 4 derece artı

Koronavirüs pandemisi dolayısıyla eve kapandığımız günlerde, çevre konularına daha hassas hale gelmiştik. Balkondan Gemlik Körfezi’ne bakarken denizin üzerinde beliren tabakayı daha önceki yıllardaki gibi gelip geçici bir ALG patlaması zannetmiştim.  Benim gibi konuyla ilgili birinci derecede ilgili olan Çevre Müdürlüğü de normal doğa olayı değerlendirmeyi yapmış, hatta resmi açıklama bile yapmıştı.

Oysa Marmara Denizi kirlilik yüzünden can çekiştiğinin sinyalini veriyordu.  Yıllardan beri dile getirilen kirlilik yüzünden denge bozulmuş müsilaj ortaya çıkmıştı. 

30 milyona yakın insanın çevresinde yaşadığı, ülke sanayisinin büyük bir bölümünün yakınında kurulduğu Marmara’nın bu kadar dayanması bile mucizeydi.  Çevresindeki yerleşim alanlarının evsel atıklarının yüzde 52’si arıtmadan geçirilmeden denize deşarj ediliyordu. Olan arıtma tesislerinde ise sadece çökeltme işlemi yapılıyordu. İleri biyolojik arıtmaya sahip belediyelerin sayısı bir elin parmaklarını geçmeyecek kadardı.

Marmara’nın imdat çığlığını göndermesi üzerine Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı konuya el koydu. Geçen yıl bu ayda 22 maddelik eylem planı açıklandı. Koordinasyon ve bilim kurulları oluşturuldu. Adeta bir seferberlik ilan edildi. Tedbirlerle değil ama iklimin normal seyretmesi ve deniz suyu sıcaklığının yükselmemesi nedeniyle müsilajdan uzak 2 yıl geçirdik.

Müsilaj olayı başladığı ilk günden beri uyarılarını kamuoyu ile paylaşan Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı’dan geçtiğimiz günlerde, müsilajın yeniden kapımızı çalacağı uyarısında bulundu. 

Marmara Denizi'nin geçen yıl 24 Mart'ta yapılan ölçüme göre bu yıl 4 derece daha ısındığına dikkat çeken Prof. Dr. Mustafa Sarı, "Deniz yüzeyi sıcaklıkları 2021 yılına benzer şekilde ilerliyor. Geçen yıl deniz suyu sıcaklığı yüzeyde 7 santigrat dereceydi, bu sene aynı tarihte yaptığım dalışta deniz suyu yüzey sıcaklığı 11 santigrat derece olarak ölçüldü. Bu kuraklık şartlarında yeni bir müsilaj oluşumu her an kapımızı çalabilir" mesajını verdi.

Marmara’daki değişimleri düzenli olarak incelemek için sürekli dalışlar yapan Sarı, deniz suyu sıcaklığının dört derece yükselmesiyle müsilajın tekrar ortaya çıkma şartlarının oluştuğunu söyledi. 

Prof. Dr. Mustafa Sarı, Marmara Denizi’nde 2021 yılında yaşanan müsilajdan ders çıkarılmadığını belirterek, şöyle devam etti:  ‘Bu felaketi yaşadık ve çok korktuk. Gözümüz, kulağımız, hep Marmara Denizi’nde oldu. 2021 yılının Ağustos ayından itibaren yüzeyden müsilaj kaybolunca da birden rahatladık. Yaşasın kurtulduk, diye düşündük. Acaba kurtulduk mu? Üzgünüm. Kurtulmadık çünkü müsilaj bir sonuç. Marmara Denizi’ni kirletiyoruz. Şu anda Marmara Denizi’nde denizin kirlilik yükünde hiçbir fark yok. 2021 yılı öncesinde denize ne kadar kirlettiysek aynı şekilde kirletmeye devam ediyoruz.  

Dalışlarda dipte müsilaj çamur olarak etkisini 18 metreden daha derinlerde sürdürmeye devam ettiğine dikkat çeken Sarı, ‘Müsilaj için hep diyoruz ki ilk gördüğümüz günden beri tekrarı kesin, zamanı meçhul bir afet bu. Afet gibi yaklaşmamız lazım. Onu da aynı şekilde bir afet olarak görüp, riski yönetmemiz gerekiyor. Kuraklık da bir sürü şeyi tetikleyen, çok sinsi bir afet. Bu kuraklık şartlarında yeni bir müsilaj oluşumu her an kapımızı çalabilir’ diye konuştu

DOĞANCI VE NİLÜFER BARAJLARINDA GÜZEL HABER

Son yılların en kurak sonbahar ve kış sezonu nedeniyle Bursa’nın içme suyu ihtiyacını karşılayan Doğancı ve Nilüfer barajlarındaki su seviyesinde tehlikeli düşüşler yaşanmış, hatta bir ara Doğancı’ya aktarılması nedeniyle Nilüfer barajındaki su seviyesi sıfıra kadar inmişti. BUSKİ, Bursa’nın içme suyu ihtiyacını kesinti yapmadan karşılamak için derin kuyuları devrede tutmaya devam ediyordu.

 Bursa Büyükşehir Belediyesi bir yandan Çınarcık Barajı’nın da mevcut içme suyu sistemine dahil edilmesi için çalışmalarını sürdürürken, diğer yandan suyun tasarruflu kullanılması çağrısı yapıyordu.

 Ancak geçen hafta boyunca devam eden hatta yüksek kesimlerde kar şeklinde görülen yağışlar,  yaşanması arzu edilmeyen susuzluğa ilişkin endişe bulutlarını bir nebze olsun dağılmasını sağladı.

Yağışlarla birlikte Doğancı Barajı’ndaki su seviyesi yüzde 51, Nilüfer Barajı’ndaki su seviyesi ise yüzde 19'a yükselerek, mevcut su rezervine önemli katkı sağladı. Son yağışlarla birlikte Doğancı Barajı’nda 93 ve Nilüfer Barajı’nda ise 179 santimetrelik artış kaydedildi.

Barajlardaki bu su seviyesi ile hiç su girişi olmaması durumunda bile Bursa’nın 122 günlük su rezervinin bulunduğunu vurgulayan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, küresel iklim değişikliğinin neden olduğu aşırı sıcak hava değişimleri ve kuraklık tehlikesinin her an kapıda olduğuna işaret etti. Başkan Aktaş, vatandaşları içme suyunu tasarruflu kullanmaları ve içme suyu kaynaklarını başka amaçlar için kullanmamaları konusunda uyardı.

ADEM AMCA İLE YAREN’İN ARTIK BİR ŞARKISI VAR

 Balıkçı Adem Yılmaz ile Yaren leyleğin dostluk hikayesi milyonlarca insan tarafından her yıl ilgiyle izleniyor. Bu yıl biraz gecikmeyle gerçekleşen 12’inci buluşma sonrası Doğa fotoğrafçısı Alper Tüydeş’in yürekleri ısıtan görüntüleri geldi. 

Adem Amca ile Yaren hakkındaki gelişmeleri sosyal medya hesabından paylaşan Alper Tüydeş, önceki gün yine güzel bir haber verdi: Artık Adem ile Yaren’in bir şarkısı hatta klibi var. 

Babaannesinin köyü Gölyazı’yı çok seven Azra Altıntaş adlı ilkokul öğrencisi anne ve babasıyla birlikte Eskikaraağaç köyüne gelen Azra, Adem Amca ile Yaren’in öyküsünü babasından dinleyince çok heyecanlanır ve İstanbul’daki evlerinde dostluk üzerine yazdığı şiiri okur. Azra’nın babası da gitarıyla bu sözlerden şarkı yapar. Klip çekme işi ise Alper Tüydeş’e düşer.  Geçtiğimiz günlerde Karacabey Belediyesi sponsorluğunda çekilen şarkı ve klip sosyal medya platformlarında yer almaya başladı bile…