Tatilde bile ekonomiyi konuştuk; fiyatlar yüksek değil biz yoksullaştık

Dokuz gün süren bayram tatilinde her zaman olduğu gibi yollara revan olduk. Kimi memleketine kimi tatile gitmek üzere yollara düştü. Sadece 3,5 milyona yakın kişi otobüslerle yolculuk yaparken otoyollardan 11,2 milyon araç geçti.

20 bine yakın kişi kapıda vize uygulamasıyla tatil için Yunanistan’ı tercih ederken, paket turlar veya bireysel rezervasyonlarla Avrupa ülkeleri Türk turistlerle doldu taştı. Sosyal medyada Avrupa’nın turisttik kentlerinden yapılan paylaşımlarda, gidilen her mekanda Türklerin biri birleriyle karşılaşmaları yer aldı.

Bayram tatilinde gündem yine ekonomi ve fiyat kıyaslamalarıydı. Ege ve Akdeniz’deki tatil beldelerinden adisyonlar, bize benzeyen menülere sahip Yunanistan ile karşılaştırıldı. Aslında eskiden de bu tür tartışmalar basının gündeminde hep yer alırdı; Bodrum’da lahmacun fiyatı ise bunların en ünlüsüydü.

Yine sosyal medyadan devam edeyim. Bir kullanıcının yorumu en güzel tespitlerden biriydi; fiyatlar yüksek değil biz yoksullaştık…

Gerçekten de yapılan yüksek oranlı ücret artışlarına rağmen reel gelir son 3 yılda oldukça geriledi. Eskiden ikisi de çalışan eşler, otomobil veya ev taksiti ödemenin yanı sıra tatile bile çıkardı. Şimdi tatil için bile kara kara düşünenler var. Bunun yanı sıra arabası olanların geliştirdiği pratik çözümler revaçta. Bagaja mangalı ve marketten alınan ürünleri doldurup, deniz kıyısındaki veya piknik alanlarında günübirlik gezi. Pandemi modeli tatil.

Sılayı rahim denilen memleket ziyaretleri ise yeniden gözde olanlardan; konaklama ücreti yok, akrabaların davetlerinde de yeme-içme konusu çözülünce bir tek yol masrafı kalıyor.

Uzatılmış bayram tatiliyle ilgili yaşanan gelişmeleri Bursa’nın turizm duayeni Türkiye Seyahat Acentaları Genel Başkan Yardımcısı Hasan Eker’e sorduk. O da yanıtladı. 

Türkiye’nin nüfusunun 80 milyonu aştığını ve gelir seviyesi yüksek bir kesimin varlığının yadsınamaz olduğuna dikkat çeken Eker’e göre, nüfusumuza göre yurt dışı tatil oranı yüksek değil aksine düşük. Gidenlerden daha çok gidemeyenler var.

Yüksek fiyatlamayla ilgili değerlendirmelerde bulunan Eker, şöyle devam etti:

‘Çok ucuza da çok pahalı da tatil yapabilirsin. Gidenlerin büyük çoğunluğu paket turlar. Acentalar turları ucuza getiriyor. Uçak seferi kapatan Bali’de Maldivlerde oteller kapatan acentalar yurt dışı tatili daha ekonomik hale getirebiliyor.  Bunlar biraz da göreceli kavramlar. Tıpkı giyimde marka alışkanlığı gibi bir şey. 300 liraya da 30 bin liraya da tişört bulabilir. Lokasyona veya mekana göre değişiklik gösterebilir. Bu demek değil ki Türkiye pahalı yurt dışı ucuz. Turizm tıpkı kıyafet alımında olduğu gibi her gelir grubuna göre ayrı seçenekler sunuluyor’

Eker, turizm sektöründe maliyetlerin yükselmesine rağmen karlılık artmadığına da dikkat çekerek, ‘İşçi, enerji ve gıda maliyetleri kat be kat artıyor. Bu da fiyatlara yansıyor. Ancak yavaş yavaş absorbe edildiğini görüyoruz. Faiz oranlarının yükselmesi de ayrı bir konu turizm tesisi milyonlarca liralık mülklerden oluşuyor. Bunların paraya çevrilip faiz geliri elde edilmesi halinde ortaya çıkan rakam turizm faaliyeti gelirlerinin kat be kat gerisinde’ şeklinde konuştu.

TURİZM 12 AYA VE 81 İLE YAYILMALI

TÜRSAB Genel Başkan Yardımcısı Hasan Eker, her yıl 15-22 Nisan tarihleri arasında kutlanan ‘Dünya Turizm Haftası’ dolayısıyla mesaj yayınladı. 

Dünyada yıllık ticaretin 7,7 katrilyon dolar düzeyinde gerçekleştiğini, global anlamda turizm hacminin de 700 milyar dolar olduğunu ifade eden Hasan Eker, “Türkiye’nin turizm gelirini 60 milyar dolar olarak düşünürsek, dünya ticaretinden yaklaşık yüzde 1, turizm gelirlerinden de yaklaşık yüzde 10 pay almaktayız. Bu önemli bir rakamdır. Türkiye’de hiç bir sektör bu kadar başarılı değildir. Ayrıca turizm gelirlerimizin yüzde 90’ı net olarak ülkemize kalmaktadır. Bu başarıda payı olan başta turizmciler olmak üzere, katkı koyan herkesi kutlarım” diye konuştu. 

Turizmin ham maddesinin doğa, arkeoloji, tarihi eserler, kültür ve gastronomi olduğunu dile getiren Hasan Eker şunları söyledi:

“Bu değerlerimizi korumalıyız. Bir bölgede sınırsız turizm olamaz. Turizm bölgelerinde belli bir oranın üzerinde yapılaşma olamaz, aksi takdirde turizm bölgesi olmaktan çıkar, sürdürülebilir turizm yapılamaz. Bakanlıklarımızın ve turizm bölgelerindeki belediye başkanlarımızın bu konulara azami dikkat etmesi gerekmektedir’

Turizmin 12 ile ve 81 ile yayılması gerektiğini de savunan Eker, ‘Turizm payının büyük bir bölümünü İstanbul ve Antalya almaktadır. Turizmin ülke geneline yayılması gerekmektedir. Bunu sağlamak için de ülke turizmi yerelden ve yerinden yönetilmelidir. Yerelde kurulacak resmi turizm yönetim yapısı ile kamu ve özel sektör temsilcileri aynı masada toplanmalı, kararları almalı,  belli bütçeler ve uzman personel ile turizmi koordine etmelidir.”  

BOZBEY’DEN MESAJ; TURİZMDE DE GÜLÜMSEYECEĞİZ

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey de turizm haftası dolayısıyla sosyal medyadan mesaj yayınladı. Tarih ve doğa zenginlikleriyle Bursa’nın turizm çeşitliliğinin en yüksek olduğu bir kent olduğunu vurgulayan Bozbey, şunları söyledi:

‘Ancak turizmden aldığımız pay çok düşük. Resmi rakamlara göre kentimizde ortalama konaklama süresi 2 gün bile değil. Döviz girdisine ihtiyacımızın yoğun olduğu bu ekonomik şartlarda yabancı turist sayımız yerli turistin üçte birinden az. Tarihi ve doğal güzelliklerimizin potansiyelinden yeterince faydalanamıyor. Yönetemiyor ve tanıtamıyoruz. Ayrıca denizini, dağını, yaylasını gölünü bilmeyen yaşadığı kentin değerleri görmeyen birçok Bursalı var. Yapacağımız çalışmalarla bu durumun değişmesini kentimizin turizmden hak ettiği payı almasını sağlayacağız. Ortak akılla oluşturacağımız projeler ve vizyon sonucunda gelenin bir daha gelmek isteyeceği memleketine döndüğünde Bursa’nın gönüllü turizm elçisi olarak bize tanıtacak destinasyon oluşacak. Toplum temelli ve sürdürülebilir bir turizm anlayışıyla yapacağımız her kararın atacağımız her adımın öncelikle yerel halkın hayatı için katma değer oluşturmasını sağlayacağız’

Bozbey, hafta dolayısıyla Bursa turizmine katkıda bulunanlara da teşekkür ederek, ‘Hep birlikte gülümseyeceğimiz bir Bursa vizyonuyla turizm haftasını kutladı ve başarılı sezon geçirilmesini diledi.