'Yeni yol, obezin kemerinde yeni bir delik açmasına benzer'

Bir kentin en önemli sivil toplum kuruluşu olan akademik odalar, Bursa'da birçok sorunun kamuoyu gündemine taşınması konusunda aktif rol oynuyor. Bursa'daki odaların en önemli özelliği ise sadece eleştiri yapmıyor, aynı zamanda çözüm olacak projeler de üretiyor.

İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Bursa Şubesi de bu konuda aktif kurumlardan biri. En son Kentsel Dönüşüm Manifestosu ve Ulaşım Çalıştayı en iyi örneklerden biri. Sorun tespit edilirken, çözümün adresini de gösteren iki çalışma. 20 Şubat'ta yapılacak genel kurulda başkanlık görevini yeni arkadaşlarına bırakmaya hazırlanan Mehmet Albayrak ile ASTV'de yayınlanan Gözlem Kulesi programında bu konuları ele aldık. Bursa'da herkesin günlük yaşamını yakından ilgilendiren ulaşım konusuyla başlayayım...

Albayrak, trafik sorununa hem yaşam konforunun arttırılması hem de çevre kirliliği cephelerinden bakıyor. Ülke olarak yeni imzaladığımız Paris İklim anlaşması dolayısıyla Türkiye'nin tüm şehirleri gibi Bursa'nın da eylem planı hazırlaması gerektiğine vurgu yapan Albayrak, trafikteki karbon salınımının genel kirlilikteki payının yüzde 25 olmasına dikkat çekti. Kongredeki konuşmasında yaptığı 'Ulaşım Master Planı revize edilmeli' çağrısını programda da yineleyen Albayrak, bunun gerekçesini de şöyle anlattı:

'2035'e kadar planlama yapılırken daha bir yıl geçmeden plan dışına çıkılmak zorunda kalındı. Transit araçların geçişi için yapılan çevre yolu şehir içine döndü. Sabah-akşam trafik tıkanıyor. Vatandaş şehir içinden gidemeyince burayı tercih ediyor. Çözümün iki yolu var. Birincisi ücretli hale getireceksiniz. Diğeri de alternatif yol yapacaksınız. Büyükşehir alternatif yol çizerek planın dışına çıkıyor. Bu da planda olmayan bir yol. O yüzden master plan revize edilmeli diyoruz'

Peki, Bursa'nın ulaşım sorunu nasıl çözülür? Bunun birkaç etkeni olan bir sorun olduğunu vurgulayan Albayrak'a göre, Bursa'da hiçbir yerde görülmeyen pandemi ile birlikte etkisi artan özel bir durum var. Herkes özel aracıyla seyahat ediyor. Tek başına özel aracıyla yola çıkıp trafik sıkışıklığından şikayet etmeye hakkı yok.

Büyükşehir belediye eski başkanı Erdem Saker'in söylediği gibi özel araçların kontağını kapatıp, evin önünde park etmedikten sonra Bursa'nın trafik sorunun çözülemeyeceğini kaydeden Albayrak, şöyle devam etti:

'Yeni yollar yapılarak trafik sorunu çözülmez. Yeni yollar açmak obez bir insanın kemerinde yeni delik açmasına benzer. Dünyanın her yerinde bunun böyle olduğu görüldü. Hong Kong'a Pekin'e bakın 10 şeritli yollar ve hala trafik sıkışıyor. 20 şerit olsa yine sıkışır. Bu bir kısır döndü.'

Toplu taşımaya tercih edilmediği sürece trafik sıkışıklığının devam edeceğini kaydeden Albayrak, 'Toplu taşıma araçları yetersizse belediyenin kapısına birlikte dayanalım: Yeni raylı sistem, daha çok otobüsü birlikte isteyelim' dedi.

BAŞKANI UYKUSUZ BIRAKAN SORUN

Mehmet Albayrak ile kent sorunlarını konuşurken 2018'de yaşanan kriz sonrası inşaat mühendislerinin yaşadığı işsizlik konusu da gündeme geldi.

'Bu konu zaman zaman uykularımı kaçırıyor' diyen Albayrak, şöyle devam etti:

'İMO olarak iş ve işçi bulma kurumu olarak çalışıyoruz. Bundan gocunmuyoruz ama bizim görevimiz değil. Ülkede arz talep dengesi olsa fakülteler planlı açılsa bu sorunlar yaşanmaz. İnşaat sektöründeki kriz de bunu daha çok arttırıyor. Çalışmak bu gençlerin en doğal hakkı. Okuyup hayallerindeki mesleğe kavuşuyor. Sonra iş bulamıyor. Odaya gelip ben işsizim deyince benim uykularım kaçıyor. Bursa'da halen 500'e yakın işsiz inşaat mühendisi var'

BURSA'NIN DÖNÜŞMESİ ŞART...

Fikir, İMO Bursa Şube Başkanı Mehmet Albayrak'tan çıktı, ardından Mimarlar Odası, İMSİAD ve Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) inşaat konseyi 9 aylık çalışma sonunda 'Kentsel Dönüşüm İlke Kararları' geçen kamuoyu ile paylaşıldı.

Albayrak'ın adlandırmasıyla bu bir kentsel dönüşüm manifestosu. Albayrak'a göre, yüzde 60'ı imara aykırı veya hiç mühendislik hizmeti görmeyen yapılardan oluşan Bursa, geçmişte yapılan hatalardan dolayı büyük sıkıntılar yaşıyor. Üstüne üstlük bir de deprem tehlikesi var.

Geçmişten gelen ve yerel yönetimlerin hızlı nüfus artışına yetişememesi sonucu vatandaş kendi planını kendi yaparak bir kent oluşturdu. Bu da sorunlar yumağı haline geldi. O yüzden çok kapsamlı bir kentsel dönüşüm gerekiyor.

Manifestoda bunu anlattıklarını ve işin temelinin üç ana başlıktan oluştuğunu ifade eden Albayrak, şöyle devam etti: 'Her yerde kentsel dönüşüm konuşuluyor. Biz de dedik ki bu konunun tarafları ve uzmanları olarak oturalım bir çalışma yapalım kentin önüne mesleki anlamda sorumluluğumuzun gereği bir manifesto koyalım. Söylenebilecek her şeyi özet olarak söyledik. Bunu büyükşehir belediyesi alır almaz bunu gelecekte süreçte yaşayacağız. Bunun üç ayağı var birincisi ekonomi para ayağı, ikincisi hukuk, üçüncüsü ise bütüncül planlama. Bunlardan biri eksik olursa Nilüfer'deki örneği yaşarız'

Kentsel dönüşüm için vatandaşın cebinden de para çıkması gerektiğini kaydeden Albayrak, emsal konusunda da hassas davranılması gerektiğini vurguladı ve şöyle devam etti:

'Emsal artışı verecekse şeffaf herkese geçerli olacak şekilde plan bütününde versin. Kapalı kapılar ardında Pazarlıklar sonucu emsal artışı olmasın. En önemlisi ise uygulama esası başkan veya iktidar değişse bile değişmesin'