Öneriyi ilk MHP’li Bursa Büyükşehir Belediye Meclisi Üyesi İhsan Bilgili yaptı. 2018 yılında Büyükşehir Belediye Meclisi toplantısında, Bursa’nın Türk Dünyası Kültür Başkenti olması gerektiğini ve bu konuda çalışma yapılmasını isteyen Bilgili’nin önerisi geçen zaman içinde gelişti. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteğiyle Özbekistan’ın Hive kentinde yapılan toplantıda Türksoy Daimi Konseyi’nin aldığı Bursa, 2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti ilan edildi.
Doğrusu isterseniz, kararın açıklandığı ekim ayında, bu unvanın bu kadar etki yapacağına inanmıyordum. Bursa, Türk Dünyasının 10’uncu başkenti olacaktı. Geçmişte aynı unvanı alan Kastamonu ve Eskişehir örneklerine bakıldığında sembolik bir çalışma gibi olacak sanmıştım.
Bu tür etkinlikler için çok kısa sayılabilecek 3 ay gibi bir zamanda hazırlıklar tamamlandı ve ocak ayında startın verilmesinin ardından geçen 9 aylık sürede çok başarılı işlere imza atıldı.
Türk Dünyası Kültür Başkenti Bursa’da yapılan çalışmaları ve bu etkinliklerin Bursa’ya kazandırdıklarını ASTV’de Gözlem Kulesi programına konuk olan Bursa Kültür A.Ş. Genel Müdürü ve Türk Dünyası Kültür Başkenti Genel Koordinatörü Fetullah Bingül ile konuştuk.
Bursa, bu unvanı alırken Azerbaycan’ın Gence ve Ermeni işgalinden kurtarılan Şuşa ile yarıştığını hatırlatarak konuşmasına başlayan Bingül, ‘Azerbaycan kardeşliğini burada da göstererek bizi destekledi. Biz de 2023 için Şuşa’ya destek verdik’ dedi.
Bingül’e göre, bu zorlu süreç aslında, Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş’ın her fırsatta dile getirdiği Avrupa Kültür Başkentliği hedefine ulaşmanın ön provası gibiydi. Burada elde edilen tecrübe bu hedefe ulaşmak için kullanılacak.
Bingül, Avrupa Kültür başkentlerinin yaklaşık 10 yıl önce kendilerinin başkent olacağını bildiğini ve buna göre hazırlık yaptığını hatırlatarak, şöyle devam etti:
‘Bizim buradaki handikaplarımızdan belki de bir tanesi, çok kısa bir zaman içinde 3 ay gibi kısa sürede hazırlıkları yapma fırsatı bulabildik. Yine de Bursa’daki tüm dinamiklerin bir arada bulunmasıyla güzel bir hazırlık yaptık. Biz göçebelikten gelme bir toplumuz. Kervan yolda düzülür, göçebeliğin önemli sözlerinden biridir. Bazen olumsuz anlamda kullanılır ama aslında göçebe kültürünü bilenler için olumsuz değildir. Zaman içinde belli başlı şeyleri yeri geldiğinde yapabilme kabiliyeti ve becerisidir’ dedi.
Bursa, etkinliklerin başlaması için planlanan 26 Ocak’ta bir şanssızlıkla başladı. Çünkü Türk Dünyası kültür bakanlarının katılacağı zirve yoğun kar yağışı nedeniyle uçak seferlerinin iptal edilmesi yüzünden gerçekleştirilemedi. Ardından Mart ayı sonunda hem açılış töreni hem de Türksoy Daimi Konseyi toplandı. Ardından etkinlikler peşpeşe geldi. Sırbistan’dan Bosna Hersek’e, Kırgızistan’dan Macaristan’a, Avrupa Birliği başkenti Brüksel’den kardeş kentimizin bulunduğu Almanya’ya kadar etkinlikler düzenlendi.
Bugüne kadar Türk dünyası başkentliği yapmış şehirlerin kapasitesi Bursa ile boy ölçüşemez. Dolayısıyla dev organizasyonların yankıları da etkili oldu. 700 yıllık Osmanlı başkentliği mirası ve kültür birikimi bu unvanla vitrine çıkma imkanı buldu. Bingül’e göre, yılsonunda bu unvan devredilse bile başkentlik her zaman devam edecek. Çünkü Bursa kalıcı bir iz bıraktı. Bingül, ‘Ziyaretlerimizde daha önceki 9 başkenti gören büyüklerimizin söylediği şu; Bursa çıtayı o kadar yükseltti ki bundan sonra gelecek olanların işi zor.’
Önemli bir notta vereyim. Yayın öncesi notlarıyla gelen Bingül’ün elindeki etkinlik sayısı 70’e yakın maddeden oluşuyordu. Bunların tamamını yayında okursak program biterdi. Yıl sonuna kadar hala devam edecekler de var.
MİNİA TÜRK DÜNYASI BURSA’DA KURULACAK
Bu tür büyük organizasyonlar yapılan şehirlere bakanlıklar tarafından kalıcı bir eser yapılır. Olimpiyatlar için salon ve sahalar, kültür etkinlikleri için müze veya konser salonları gibi. Aralık ayındaki tanıtma toplantısında Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a bu konuyla ilgili soru yöneltmiştim. Ancak, destek dışında kalıcı eser olmadığı yanıtını almıştım.
Programda Fetullah Bingül’ün verdiği bilgi bu konudaki eksikliğin giderileceği bir projenin nihayet ortaya çıktığını gösterdi. Aradan yıllar geçse de 2022’de Bursa’nın Türk Dünyası Kültür Başkenti olacağını gösteren eser, Minia Türk Dünyası olacak. Türk Dünyası ülkelerinde yer alan 30’a yakın eser, yeri açıklanmasa da Bursa’nın merkezi bir yerinde kurulacak ve 2023 yılında açılacak.
Bursa’ya başkent unvanının verildiği Hive’deki toplantıda önemli bir karar daha alınmıştı. Bursa’nın yetiştirdiği bir değer olan Mevlit yazarı Süleyman Çelebi’nin ölümünün 600’üncü yıl dönümü dolayısıyla 2022 Süleyman Çelebi’yi anma yılı ilan edilmişti. Bununla ilgili etkinlikler Türk Dünyası kültür başkentliği arasında yer aldı. Bunda da öneriyi yapan ve Türk Dünyası ve UNESCO gibi uluslar arası platformlara taşınmasını sağlayan Bursa Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bilal Kemikli’nin katkısı büyük.
GÖÇEBE OYUNLARINA 500 BİN ZİYARETÇİ
İznik’te bugün başlayacak Göçebe Oyunları daha önce Kırgızistan’da Issık Gölü kıyısında 3 kez düzenlenmişti. İznik’te geçen yıl gerçekleştirilecekti ama pandemi nedeniyle ertelendi. Aslında ertelenmesi de bir bakıma iyi oldu. Çünkü Türk Dünyası Kültür Başkentliği, bu etkinlikle taçlandırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açılışını gerçekleştireceği Göçebe oyunlarına 102 ülkeden 3 bini aşkın sporcu katılacak. Fetullah Bingül, etkiliğin İznik’te düzenlenmesinin Bursa’nın tanıtımına büyük katkı sağlayacağını belirterek, şöyle devam etti:
‘Bursa’daki otellerde yer bulmak mümkün değil. 500 bine yakın insanın izlemesi bekleniyor. Hem prestijli bir iş gerçekleştirmiş olacağız hem de dünya çapında bir tanıtım olacak. Bursa ile ilgili turizm konusu ele alınırken her şeyin bir anda gerçekleşmesi beklentisi var. Oysa bu tür etkinliklerle bunun tohumları atılıyor. Bunlar ağaca dönüştüğünde çok güzel meyvelerini toplayacağız. Bursa isminin ön plana çıkması da Avrupa Kültür Başkentliği gibi daha büyük hedeflerin yolunu açacak’