PCR testi nedir, nasıl yapılır? Koronavirüsü PCR testi sonucu ne zaman çıkar?

Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan corona virüsü salgını dünyada binlerce kişinin ölümüne neden oldu. PCR testi gündemde konuşulan konuları arasında bulunuyor. Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Tayfun Uzbay, corona virüsü testi ile ilgili bir açıklama gerçekleştirdi. Uzbay, açıklamasında PCR testine değindi. Peki PCR testi nedir, nasıl yapılıyor?

PCR NEDİR?

Polimeraz zincirleme tepkimesi (Polymerase Chain Reaction - PCR), DNA içerisinde yer alan, dizisi bilinen iki segment arasındaki özgün bir bölgeyi enzimatik olarak çoğaltmak için uygulanan tepkimelere verilen ortak bir isimdir.

Metot basitçe tüp içerisinde nükleik asitlerin uygun koşullarda çoğaltılması esasına dayanır. Bir çeşit "in vitro klonlama" olarak da tanımlanan PCR; 94 °C-98 °C aralığında gerçekleştirilen denatürasyon, 37 °C-65 °C aralığında gerçekleştirilen tavlama (İng. annealing) ve 72 °C'de gerçekleştirilen uzama aşamalarından oluşur ve bu döngülerin belirli sayıda tekrarlanmasına dayanır.

PCR yönteminin gelişmesinde en büyük katkıyı Taq Polimeraz enziminin bulunması yapmıştır çünkü bu enzim yüksek sıcaklıklarda dahi dayanabilen tek enzimdir. Bu enzim ilk olarak Yellowstone milli parkında bir kaplıcada yaşayan Thermus aquaticus bakterisinden izole edilmiştir. Dr. Kary B. Mullis 1980'li yıllarda yaptığı PCR çalışmaları ile 1993 yılında Kimya alanında Nobel Ödülü almıştır.

PCR yaygın olarak tıbbi ve biyolojik araştırma laboratuvarlarında kalıtsal hastalıkların teşhisi, genetik parmak izlerinin tanımlanması, bulaşıcı hastalıkların teşhisi, genlerin klonlanması, babalık testi ve DNA hesaplaması gibi değişik konularda yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.

PCR yöntemine dayalı olarak birçok primer olarak adlandırılan başlatıcı DNA teknikleri geliştirilmiştir. bu başlatıcı DNA'lar belli dizilere sahip ve sentetik olarak üretilebilen moleküllerdir. PCR'a dayalı RAPD, AFLP, SSR ve ISSR gibi markör teknikleri geliştirilmiştir. Bu teknikler birçok bitki ve hayvanda genetik akrabalığın teşhisinde tür içi ve türler arasında kullanılmaktadır.

PCR TESTİ KAÇ DAKİKADA SONUÇ VERİYOR?

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yaptığı açıklamada, PCR testinin üniversiteler dahil olmak üzere birçok merkezde yapılabilir hale getirildiği bilgisini vermişti.

PCR yönteminin 60-75 dakikada sonuç verdiğini ancak 2-2,5 saat ekstraksiyon denilen bir hazırlık safhası olduğunu aktaran Koca, "Bir testi 3,5-4 saatten önce sonuçlandırmanız mümkün değil. Bununla ilgili Çin'de ekstraksiyon safhasının olmadığı yeni bir kit geliştirildi. Bu kiti de Türkiye'ye getirmiş olduk." açıklamasında bulunmuştu.

PROF.DR TAYFUN UZBAY AÇIKLADI

PCR testinin hızlı tanı testlerinden daha güvenilir sonuç verdiğini vurgulayan Prof. Dr. Tayfun Uzbay, "Asıl tanı testi olarak kabul edilebilir. Virüse ait olan RNA'yı gösterir, yani virüsün kimliğini kesin olarak ortaya koyar." bilgisini verdi.

Uzbay, PCR testlerinin, yapılış şeklindeki bazı farklılıklara bağlı olarak 1 saat ile 3 saat arasında sonuç verdiğini belirterek, "Teyit için minimum 3 tekrar yapmak gerekir. Bu durumda testin kesin sonucu için 1 gün beklenebilir. Testlerin sonucunun 2-4 günde verilmesinin nedeni yığılmalardır. Test yapan merkezlerin sayısı arttıkça daha hızlı sonuç almak mümkün olacaktır." dedi.