Yoğun Libya mesaisi: Üç kritik toplantı

Arap Baharı'nın ardından şiddetin ve kaosun bitmek bilmediği Libya'da ateşkesin ardından diplomasi trafiği de hız kazandı... Dün üç ülkede üç farklı toplantı gerçekleşti. Türkiye, Fas ve Mısır'da düzenlenen kritik görüşmelerde taraflar siyasi görüşmelerin yol haritası üzerinde durdu.

Her üç toplantı da, tarafların İsviçre-Montrö'de bugün başlaması planlanan geniş katılımlı Libya siyasi görüşmeleri açısından hazırlık anlamı taşıyor.
Hafta sonu gerçekleşen yoğun Libya diplomasisinin özeti şöyle;

İSTANBUL'DA ERDOĞAN-SARRAÇ GÖRÜŞMESİ

İstanbul'da gerçekleşen görüşme, Sarraç'ın Trablus merkezli hükümette Türkiye'ye en yakın konumdaki İçişleri Bakanı Fethi Başağa'ya görevden el çektirmesinden sonra gerçekleşmesi açısından kritik önemde.

Sarraç, Başağa'yı görevden alırken, yine Türkiye ile yakın ilişki içinde olan Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı'nı da değiştirmişti. Sarraç'ın bu tavrı, "Libya hükümeti ikiye bölündü" şeklinde yorumlanmıştı.

Sarraç aynı dönemde, Libya krizi konusunda Türkiye ile ters tarafta duran Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un Paris davetini de kabul ettiğini açıklamıştı.

Diplomatik çevrelerde İstanbul'daki görüşmenin Türkiye açısından Trablus hükümeti daha fazla dağılmadan, ilişkileri kurtarma amaçlı olduğu yorumları yapılıyor.

İstanbul'daki Erdoğan-Sarraç görüşmesinin ardından Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamada, Erdoğan'ın "Libya'daki BM tarafından tanınan meşru hükümetle dayanışmaya devam edeceği"güvencesi verdiği ifade edildi. Açıklamada, Türkiye'nin Libya'nın toprak bütünlüğünden yana olduğu da vurgulandı.

FAS'TA LİBYA'DA ÇATIŞAN TARAFLAR BİR ARAYA GELDİ

Libya'da çatışan Trablus merkezli Sarraç hükümeti ile ülkenin doğusundaki Tobruk Meclisi'ne bağlı güçler, 22 Ağustos ateşkesinin ardından ilk kez bir araya geldi. Görüşme, Fas'ın başkenti Rabat'ın güneyindeki Bouznika'da gerçekleşti. Görüşmelere her iki taraftan da beşer kişilik heyetler katıldı.

Fas'taki görüşmenin ateşkes sonrası siyasi çözüme gidilmesi için öngörülen İsviçre-Montrö'deki asıl görüşmelere hazırlık olduğu ifade edildi.

Montrö'de bugün (Pazartesi) başlayacak görüşmelere, Fas'ta görüşen heyetlere ek olarak Libya'daki siyasi parti temsilcileri ile Kaddafi döneminden siyasetçilerin de katılması bekleniyor. Fas görüşmelerinde, Libya'ta ateşkes sonrasında varılacak siyasi mutabakatta, ülkenin "Merkez Bankası başkanlığı, petrol şirketi başkanlığı ya da Adalet Bakanlığı" gibi kilit pozisyonlarına hangi taraftan kişilerin atanabileceğinin ele alındığı ifade edildi.

KAHİRE'DE MISIR VE MALTA DIŞİŞLERİ BAKANLARI GÖRÜŞTÜ

Kahire'de yine hafta sonu gerçekleşen Mısır-Malta Dışişleri Bakanları toplantısının ana gündemi de yine Libya oldu. Mısır, Libya krizi konusunda Türkiye'nin karşı cephesinde yer alıyor. Malta konu hakkında tarafsız durmaya özen göstermekle birlikte, Türkiye'nin yer aldığı cepheye daha yakın bir politika izliyor.

Kahire'deki toplantıda Mısır Dışişleri Bakanı Shoukry'nin Libya'da ateşkesin korunmasının önemine vurgu yaptığı açıklandı. Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan konu ile ilgili olarak yapılan açıklamada, Shoukry'nin Libya'da çözümün sadece "Libyalı taraflar arasında bulunabileceğini" belirterek, ülkeye yabancı savaşçı ya da silah girişinin durdurulması gerektiğini vurguladığı kaydedildi.

LİBYA'DA ATEŞKES NE İÇERİYOR?

Libya'da savaşan tarafların 22 Ağustos'a üzerinde anlaştıkları ateşkes, sadece çatışmaların durmasını değil, aynı zamanda ülkede her iki tarafta da savaşan yabancı savaşcıların geri gönderilmesini de öngörüyor.

Libya'da çatışmaların şiddetlenmesini engellemek için ülkeye silah ambargosu uygulanıyor. Ancak BM'nin Libya özel temsilci vekili ABD'li diplomat Stephanie Williams geçen hafta yaptığı açıklamada ambargoya uyulmadığının gözlemlendiğini açıklamıştı. Williams, Libya'ya yönelik silah ambargosunun "tamamen etkisiz" kaldığını kaydetmişti.